Tweede en derde zitting: Nieuwe methoden van in form at ie ve rz ame 1 ing en automati sering in thema tische en topografisehe ka rtering Uit de lezingen in de tweede en derde zitting kwam het toenemende belang van de toepassing van digi tale terreinmodellen naar voren. Hetzelfde bleek ook het geval te zijn voor de gegevens- en beeld- verwerking bij de vervaardiging van thematische kaarten. Een ande re ontwikkeling is de verfijnde en grafisch acceptabele vervaardiging van kaarten met behulp van raster- plotters. Hajek (Tsjechoslowakije) verklaar- de hoe in zijn land door middel van 'data banks' kleinschalige kaarten gerealiseerd kunnen worden. Topo- grafische kaarten op de schalen 1:25.000, 1:50. 000 en 1:200. 000 vormen hiervoor een basis. Veel aandacht werd besteed aan het auto matisch opsporen en elimineren van digitaliseer-fouten en de auto matische identifikatie van topolo- gische relaties, waardoor veel handwerk bespaard wordt. Freitag (West-Berlijn) demonstreerde de mogelijkheden van het zeer geva- rieerde THEMAK-systeem, waar- mee choroplethen, isoplethen, lijn- en puntsymbolen eenvoudig längs automatische weg geprodu- ceerd kunnen worden. Op 'pakkende' wijze beschreef Yoeli (Israel) een theoretische en praktische benadering voor de ver vaardiging van skeletlijnen op ba sis van een digitaal terreinmodel, ten behoeve van de generalisatie van hoogtelijnen en de reliefscha- duwering. Sijmons (Nederland) zette uiteen hoe op het ITC de produktie van meerkleurige kaarten verloopt met behulp van automati sering waarbij onder meer gebruik gemaakt wordt van een film-rasterplotter. Bochenek (Polen) presenteerde de eerste resultaten van een onder- zoek uitgevoerd door het Poolse Centrum voor Remote Sensing. Het doel was de vervaardiging van een grondgebruikskaart aan de hand van satellietgegevens en een systeem voor digitale gegevens- verwerking. Er werd ook een methode ontwik- keld om de automatisch uitgevoer- de klassifikatie te kunnen kontrole- ren op nauwkeurigheid en betrouw- baarheid. Konecny (Tsjechoslowakije) be schreef in zijn lezing het gebruik van een 'data base' van het gebied rond Brno voor de vervaardiging van modellen en daarvan afgeleide prognoses voor de bodemerosie. Rybicki (Spanje) ging in op de moei- lijkheden die vele kartografische organisaties hebben met het snel omzetten van kaarten in digitale vorm. Als mogelijke oplossing de monstreerde hij een operationeel rastersysteem. Rhind (Verenigd Koninkrijk) presenteerde een 'data base' welke wordt toegepast bij de vervaardiging van een statistische atlas van de E. E. G. Verschillende Problemen werden aangeduid, vooral die met betrekking tot de statistische gegevens van gebieden van ongelijke oppervlakte. Kadmon (Israel) verklaarde hoe met behulp van Computer technieken op basis van een fotokaart een luchtvervui- lingskaart werd vervaardigd en Divdnyi (Hongarije) beschreef de toepassing van een digitaal terrein model. Lichtner (Bondsrepubliek Duitsland) zette uiteen hoe met behulp van digitale gegevensver- werking de transformatie van het coördinatensysteem voor de ver vaardiging van stadskaarten tot stand komt. Het laatste deel van de derde zit ting was gewijd aan het probleem van de kaartrevisie: Martin (Zuid Afrika) beschreef een revisieme- thode voor de schaal 1:50. 000. De toegepaste techniek is een kombi- natie van orthofoto's op halftoon graveerfilm en 'reproscribe'. Rinie (Frankrijk) verklaarde de toepassing van een wiskundig mo- del ter beoordeling van verschil- lende kaartrevisiemethoden. Tenslotte beschreef Miksovsky (Tsjechoslowakije) een manuale revisiemethode uitgevoerd op de eindoriginelen en zowel voor lijnen als voor gekleurde gebieden. Hier- door kan aanzienlijk op het mate- riaal bespaard worden. Vierde zitting: Geschie- denis van de thematische kartograf ie Tot groot genoegen van vele mo derne kartografen wordt er in de historische kartografie de laatste tijd steeds meer aandacht besteed aan de geschiedenis van de thema tische kartografie. Naast het recentelijk versehenen boek van Robinson (Early thematic mapping in the history of cartography) werd in Warszawa ook een zitting aan dit onderwerp gewijd. In vier van de zes lezingen werden op deze zitting historische thema- tisch-kartografische produkten besproken, waaronder drie atlas sen: de 'Physikalischen Atlas' van Berghaus, de 'Administrativ-sta tistischer Atlas vom Preussischen Staate' uit de eerste helft van de vorige eeuw en de 'Geografische en Statistische atlas van Polen' van Eugeniusz Romer uit 1916. In deze atlassen werd vaak reeds de basis gelegd voor nog altijd geldige kar tografische methoden en principe s, waarvan het gebruik nu in een meer helder licht is komen te staan. In de andere lezingen ging de Hon- gaar Papp-Väry in op de inhoud van een Hongaars kartografisch hand- boek uit 1869 en belichtte de Pool Babicz de samenhang in de ontwik keling van de thematische kartogra fie en de ontwikkeling van de indi- viduele aardwetenschappen. Vijfde zitting: Thema tische kaarten voor regionale en ekonomische p 1 ann in g In deze zitting werden lezingen ge- houden door Degani (Israel)Ry- stedt (Zweden), Roubitschek (DDR), Scharfe (West-Berlijn), Ilyina (Sowjet Unie), Hirai (Japan) en Koshkarev (Sowjet Unie). Vier van deze lezingen handelden op een of andere manier over het gebruik van digitale karteer-tech- nieken in de verwerking van gege vens en de presentatie van geo- informatie voor regionale plan- ningsdoeleinden. Met name de vol- gende lezingen waren van speciaal belang. In zijn lezing over interaktieve Computermethoden en analytische kartering beschreef Degani de gegevenscrisis, d. w. z. de ontoe- reikende aard en hoeveelheid gege vens voor planningsdoeleinden. Degani gaf twee voorbeelden van interaktieve computertechnieken waarbij Processen op een veel snel- lere manier gesimuleerd kunnen worden dan dat ze in werkelijkheid kunnen worden waargenomen. Rystedt hield een voordracht over automatische kaartering van bevol- kings- en volkstellingsgegevens t. b. v. lokale en regionale planning. Hij besprak de vereisten voor the matische kaarten bij regionale planning en toonde een operationeel KT 1983. IX. 1 7

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1983 | | pagina 9