Tweede en derde zitting:
Nieuwe methoden van in
form at ie ve rz ame 1 ing en
automati sering in thema
tische en topografisehe
ka rtering
Uit de lezingen in de tweede en
derde zitting kwam het toenemende
belang van de toepassing van digi
tale terreinmodellen naar voren.
Hetzelfde bleek ook het geval te
zijn voor de gegevens- en beeld-
verwerking bij de vervaardiging
van thematische kaarten. Een ande
re ontwikkeling is de verfijnde en
grafisch acceptabele vervaardiging
van kaarten met behulp van raster-
plotters.
Hajek (Tsjechoslowakije) verklaar-
de hoe in zijn land door middel van
'data banks' kleinschalige kaarten
gerealiseerd kunnen worden. Topo-
grafische kaarten op de schalen
1:25.000, 1:50. 000 en 1:200. 000
vormen hiervoor een basis. Veel
aandacht werd besteed aan het auto
matisch opsporen en elimineren
van digitaliseer-fouten en de auto
matische identifikatie van topolo-
gische relaties, waardoor veel
handwerk bespaard wordt. Freitag
(West-Berlijn) demonstreerde de
mogelijkheden van het zeer geva-
rieerde THEMAK-systeem, waar-
mee choroplethen, isoplethen,
lijn- en puntsymbolen eenvoudig
längs automatische weg geprodu-
ceerd kunnen worden.
Op 'pakkende' wijze beschreef
Yoeli (Israel) een theoretische en
praktische benadering voor de ver
vaardiging van skeletlijnen op ba
sis van een digitaal terreinmodel,
ten behoeve van de generalisatie
van hoogtelijnen en de reliefscha-
duwering.
Sijmons (Nederland) zette uiteen
hoe op het ITC de produktie van
meerkleurige kaarten verloopt met
behulp van automati sering waarbij
onder meer gebruik gemaakt wordt
van een film-rasterplotter.
Bochenek (Polen) presenteerde de
eerste resultaten van een onder-
zoek uitgevoerd door het Poolse
Centrum voor Remote Sensing.
Het doel was de vervaardiging van
een grondgebruikskaart aan de
hand van satellietgegevens en een
systeem voor digitale gegevens-
verwerking.
Er werd ook een methode ontwik-
keld om de automatisch uitgevoer-
de klassifikatie te kunnen kontrole-
ren op nauwkeurigheid en betrouw-
baarheid.
Konecny (Tsjechoslowakije) be
schreef in zijn lezing het gebruik
van een 'data base' van het gebied
rond Brno voor de vervaardiging
van modellen en daarvan afgeleide
prognoses voor de bodemerosie.
Rybicki (Spanje) ging in op de moei-
lijkheden die vele kartografische
organisaties hebben met het snel
omzetten van kaarten in digitale
vorm. Als mogelijke oplossing de
monstreerde hij een operationeel
rastersysteem. Rhind (Verenigd
Koninkrijk) presenteerde een 'data
base' welke wordt toegepast bij de
vervaardiging van een statistische
atlas van de E. E. G. Verschillende
Problemen werden aangeduid,
vooral die met betrekking tot de
statistische gegevens van gebieden
van ongelijke oppervlakte. Kadmon
(Israel) verklaarde hoe met behulp
van Computer technieken op basis
van een fotokaart een luchtvervui-
lingskaart werd vervaardigd en
Divdnyi (Hongarije) beschreef de
toepassing van een digitaal terrein
model. Lichtner (Bondsrepubliek
Duitsland) zette uiteen hoe met
behulp van digitale gegevensver-
werking de transformatie van het
coördinatensysteem voor de ver
vaardiging van stadskaarten tot
stand komt.
Het laatste deel van de derde zit
ting was gewijd aan het probleem
van de kaartrevisie: Martin (Zuid
Afrika) beschreef een revisieme-
thode voor de schaal 1:50. 000. De
toegepaste techniek is een kombi-
natie van orthofoto's op halftoon
graveerfilm en 'reproscribe'.
Rinie (Frankrijk) verklaarde de
toepassing van een wiskundig mo-
del ter beoordeling van verschil-
lende kaartrevisiemethoden.
Tenslotte beschreef Miksovsky
(Tsjechoslowakije) een manuale
revisiemethode uitgevoerd op de
eindoriginelen en zowel voor lijnen
als voor gekleurde gebieden. Hier-
door kan aanzienlijk op het mate-
riaal bespaard worden.
Vierde zitting: Geschie-
denis van de thematische
kartograf ie
Tot groot genoegen van vele mo
derne kartografen wordt er in de
historische kartografie de laatste
tijd steeds meer aandacht besteed
aan de geschiedenis van de thema
tische kartografie. Naast het
recentelijk versehenen boek van
Robinson (Early thematic mapping
in the history of cartography) werd
in Warszawa ook een zitting aan
dit onderwerp gewijd.
In vier van de zes lezingen werden
op deze zitting historische thema-
tisch-kartografische produkten
besproken, waaronder drie atlas
sen: de 'Physikalischen Atlas' van
Berghaus, de 'Administrativ-sta
tistischer Atlas vom Preussischen
Staate' uit de eerste helft van de
vorige eeuw en de 'Geografische
en Statistische atlas van Polen' van
Eugeniusz Romer uit 1916. In deze
atlassen werd vaak reeds de basis
gelegd voor nog altijd geldige kar
tografische methoden en principe s,
waarvan het gebruik nu in een
meer helder licht is komen te
staan.
In de andere lezingen ging de Hon-
gaar Papp-Väry in op de inhoud van
een Hongaars kartografisch hand-
boek uit 1869 en belichtte de Pool
Babicz de samenhang in de ontwik
keling van de thematische kartogra
fie en de ontwikkeling van de indi-
viduele aardwetenschappen.
Vijfde zitting: Thema
tische kaarten voor
regionale en ekonomische
p 1 ann in g
In deze zitting werden lezingen ge-
houden door Degani (Israel)Ry-
stedt (Zweden), Roubitschek (DDR),
Scharfe (West-Berlijn), Ilyina
(Sowjet Unie), Hirai (Japan) en
Koshkarev (Sowjet Unie).
Vier van deze lezingen handelden
op een of andere manier over het
gebruik van digitale karteer-tech-
nieken in de verwerking van gege
vens en de presentatie van geo-
informatie voor regionale plan-
ningsdoeleinden. Met name de vol-
gende lezingen waren van speciaal
belang.
In zijn lezing over interaktieve
Computermethoden en analytische
kartering beschreef Degani de
gegevenscrisis, d. w. z. de ontoe-
reikende aard en hoeveelheid gege
vens voor planningsdoeleinden.
Degani gaf twee voorbeelden van
interaktieve computertechnieken
waarbij Processen op een veel snel-
lere manier gesimuleerd kunnen
worden dan dat ze in werkelijkheid
kunnen worden waargenomen.
Rystedt hield een voordracht over
automatische kaartering van bevol-
kings- en volkstellingsgegevens
t. b. v. lokale en regionale planning.
Hij besprak de vereisten voor the
matische kaarten bij regionale
planning en toonde een operationeel
KT 1983. IX. 1
7