Or"
CK-. 1
-
-
HP 9825
CASSCTTE
PLOTTAPE
CALCOMP
SOLADI
DATASET
ARCHIVING
SOLADI 04
UTILITY
PROGRAM
PLOTTAPE
CALCOMP A
CONNECTION CENTRAL
COMPUTER
Fig. 2. SOLADI (Software Laser Display).
- het modificeren om aan bepaalde voorwaarden te
voldoen zoals rechthoekig, evenwijdig zijn enz.
- het tekenen op een diazofilm.
SOLADI 04 zorgt voor:
- het samenvoegen van verschillende datasets (mo-
dellen) tot <5<Sn dataset betrekking hebbend op 66n
speciaal kaartblad;
- afschermen van de gecombineerde dataset met het
kader van het kaartblad;
- uitvoeren van statistische informatie betreffende
een SOLADI dataset;
- roteren van de coördinaten van een dataset zodat
het kader van de kaart evenwijdig is aan de randen
van het scherm. Hierdoor kan het schermopper-
vlak optimaal gebruikt worden.
SOLADI 04 heeft drie mogelijke vormen van uitvoer:
- een archief magneetband voor de opslag van ge-
gevens die nog niet aan verwerking toe zijn;
- een magneetband voor de centrale rijkswaterstaat-
computer om niet-fotogrammetrische gegevens
aan het bestand te kunnen toevoegen;
- een magneetband voor de CalComp 748, die ge-
maakt wordt indien er geen andere informatie aan
moet worden toegevoegd.
Het gebruik
Na de installatie van het interaktieve systeem in 1976
kwam de onvermijdelijke periode van kinderziekten in
zowel de hardware als de Software. Nadat deze stap
voor stap overwonnen waren, werd ontdekt dat de
originele specificaties aangevuld en veranderd moes-
ten worden, wat weer ontwikkeling van nieuwe pro-
grammatuur betekende. Het bleek ook gunstig te zijn
om een tweede toetsenbord en geheugenuitbreiding te
realiseren. Hierdoor werd h'et mogelijk interaktief
werk en programma-ontwikkeling parallel te laten
lopen.
Het is waar dat kaarten konden worden geproduceerd,
maar toch waren nog vele handmatige correcties no-
dig. Om de genoemde reden en gedeeltelijk ook door
een gebrek aan ervaring in het gebruik van een inter
aktief systeem moest een enkele keer zelfs werk wor
den overgedaan.
Een belangrijke vraag was de benodigde opleiding van
de Operateur. Moest hij een fotogrammeter of een
kartograaf zijn, of een speciaal opgeleide Operateur
die in opdracht van fotogrammeters en kartografen
werkte
Een testperiode met drie vrijwilligers, die ervaring
hadden in respectievelijk kartografie, landmeetkundig
rekenen en bediening van de Computer, leidde tot de
conclusie dat de tekenafdeling verantwoordelijk moest
blijven voor het eindprodukt, maar dat de Operateur
van het systeem geen fotogrammetrische of kartogra-
fische scholing behoeft te hebben. Hij vervaardigt de
controletekeningen en verbetert op basis van de in-
structies van de fotogrammeter en de kartograaf. In
de praktijk voldoet deze oplossing zeer goed.
Het operationele Stadium werd begin 1979 bereikt.
Het gehele systeem en de procedures werken sinds-
dien naar tevredenheid.
De invoering van een centrale registratie-eenheid in
het systeem, met de mogelijkheid van een visuele
presentatie aan de fotogrammeter via een beeldscherm
is vanzelfsprekend overwogen. Dit idee werd verwor-
pen in de periode dat de beslissing moest worden ge-
nomen omdat het aantal fotogrammetrische instru-
menten al te groot voor zo'n systeem en de kosten
relatief hoog waren. Bovendien is een nadeel van zo'n
systeem dat in geval van storing in de centrale
Computer de produktie tot volledige stilstand zou
komen.
Daamaast zijn de fotogrammeters tevreden met de
minder kwetsbare en goedkopere oplossing die werd
gekozen, namelijk separate registratie-apparatuur.
Er was weinig behoefte aan beeldschermen, waarvan
de responstijden bovendien als erg lang werden erva-
ren; het totaalplaatje en de resolutie van het beeld
scherm zijn bovendien niet geschikt.
Enkele produktiec i j fers
Om het digitaal karteerproces te evalueren werd een
berekening gemaakt over een aantal kaarten.
De eerste kolom van de hieronder opgenomen tabel
geeft het resultaat voor de grafische verwerking in
1973, de tweede voor digitale verwerking in hetzelfde
jaar. De laatste kolom geeft de cijfers voor digitale
verwerking in 1979. De cijfers zijn indicatief, niet
absoluut.
manuren per blad
(alleen planimetrie)
1973
grafisch
1973
digitaal
1979
digitaal
fotogrammetrische
inwinning
35
38
29
tekenwerk
75
39
0
kaartredactie
0
0
6
Computer en
tekenmachine
0
3
1
laser display
1. 5
Sl I ADI
SOLADI 02
DATASET
DIAZO
SOLADI 03
EDITOR
WORK
HARD COPY
UPDATI i
KT 1983. IX. 3
25
