Trends in de ontwikkeling van interactieve
grafische Systemen
H. Uitermark
Onlangs hebben wij een marktinventarisatie van kleine
tekensystemen (low cost interactive graphic Systems)
verricht. Aan een dergelijke marktverkenn mg is
grote behoefte omdat de laatste jaren als gevolg van
technologische ontwikkelingen nieuwe en goedkopere
Systemen op de markt komen. Met low cost wordt be-
doeld dat het systeem goedkoper is dan de gangbare
Systemen op het gebied van geautomatiseerde karto-
grafie en dat het -daarmee samenhangend - ook
functioneel eenvoudiger is.
Trends in de ontwikkeling van
apparatuur en prijzen
De traditionele interactieve grafische Systemen heb
ben een hardware configuratie bestaande uit een
32-bits processor, een werkgeheugen van 0,1-1,5
megawoorden en een disc-opslagcapaciteit die vari-
eert van 10-200 megawoorden. Voorts hoort hierbij
randapparatuur (zoals plotters) en Software.
De prijs van een dergelijk systeem ligt tussen
150. 000, - - 300. 000, - (zonder Werkstation).
Voor ieder Werkstation moet gerekend worden op
20. 000, - - 70. 000, - extra. Dit betekent een in-
vestering van 200. 000 - 350. 000 om met geauto
matiseerde kartografie te kunnen beginnen (1).
Nieuwe ontwikkelingen zijn enerzijds dat de traditio
nele fabrikanten met kleinere Systemen komen in de
prijsklasse van 100. 000 - 200. 000. Anderzijds
bieden nieuwe fabrikanten complete low cost Syste
men vanaf 22. 000 - 100. 000.
Dit artikel probeert deze nieuwe ontwikkelingen te
systematiseren. De zogenaamde kleinere (low cost)
Systemen verschillen van de grotere Systemen op de
volgende punten:
- minder applicatie-software;
- ontworpen voor specifieke toepassingen;
- minder geavanceerde data base management
Systemen;
- beperking tot 1 of 2 werkstations;
- minder goed uit te breiden.
De low cost Systemen zijn veelal uitgerust met 16-bits
micro-processoren, zoals de LSI 11/23 of de Intel
8086. In principe kan met deze Systemen worden ge-
tekend (eenvoudig ontwerpen en tekenen in het platte
vlak, tweedimensionaal (2 D)).
(De nieuwste ontwikkeling heeft betrekking op zeer
goedkope Systemen, gebaseerd op 'personal' Compu
ters, zoals de Apple (2, 3).We vatten deze Systemen
samen onder de naam 'Turnkey low cost' interactieve
grafische Systemen (minder dan 250. 000 gülden),
(categorie 1)
Onder Turnkey-systemen worden did Systemen begre-
pen die onmiddellijk voor een bepaalde (algemene of
specifieke dan wel simpele of complexe) toepassing
door de gebruiker ingezet kunnen worden en onafhanke-
lijk van andere Computersystemen (stand alone)
werken.
Deze low cost turnkey-systemen zijn veelal opgebouwd
rond standaard grafische apparatuur (hardware). Deze
standaard hardware is daardoor een 'bouwsteen' van
het turnkey-systeem.
Deze bouwstenen noemt men 'stand alone' grafische
terminals/werkstations (categorie 2). De gebruiker
zal een dergelijke bouwsteen na aankoop nog moeten
afstemmen op zijn eigen toepassing, door het schrij-
ven van toepassingsprogramma's. De hiermee ge-
moeide tijd kan zeer lang zijn, afhankelijk van
systeem en toepassing. Natuurlijk kan hij de Software
ook kopen.
De trend die de laatste tijd waarneembaar is, is dat
de bouwstenen van specifieke grafische hardware wor
den uitgebreid met super mini/micro Computers (een
juiste term ontbreekt nog), de zogenaamde grafische
Supermicrocomputers (categorie 3) ('desk top main-
frames').
Selectiecriteria
Voor wat betreft de apparatuur uit categorie 2 wordt
het volgende opgemerkt.
In deze categorie zitten enerzijds bouwstenen, zoals
de HP 45 serie en de Tek 4050 met data-opslag op
floppy disc, hetgeen het functioneren kan beperken
voor wat betreft de snelheid van werken.
Anderzijds zijn in deze categorie bouwstenen te onder-
scheiden, die meer in hun mars hebben of kunnen
krijgen (optie)bijvoorbeeld met betrekking tot:
- geavanceerde displays (schermomvang, kleur), en
- disc opslag (Winchester).
Dit geldt ook voor categorie 3. Dit komt omdat in
principe alles aanwezig is (geavanceerde display, disc
opslag, snelle processor); maar de applicatiesoftware
ontbreekt hier. Uitbreidingen zijn realiseerbaar,
omdat deze Systemen ontworpen zijn met de opzet deel
uit te kunnen maken van een netwerk.
Wellicht biedt de apparatuur uit categorie 3 voor de
computerkartografie de meeste mogelijkheden. De
desk-top mainframes worden gekenmerkt door hun
enorm krachtige processor, bruikbaar als 'single-
user Workstation'. Naast de tekortkomingen, die van
tijdelijke aard kunnen zijn (relatief duur, maar de
prijs daalt reeds; nogal wat tekortkomingen als gevolg
van het snel op de markt gebracht zijn; nog weinig
applicatie-software) is het grote voordeel de snelheid
van werken.
KT 1983. IX. 3
31
