grafisch systeem voor het op beeldscherm zichtbaar
maken van de digitale kaart en het zonodig bijwerken
hiervan. Proeven op een bestaand systeem (de Laser-
Display van de MD) met het bijwerken van de biezen
zijn wat dit betreft zeer hoopgevend geweest. De ont-
wikkeling op het gebied van Scanners wordt ook nauw-
lettend in het oog gehouden. Deze maken het immers
mogelijk het digitaalmodel automatisch te digitalise-
ren. En van de kartografen is bekend dat ze het ma
ken van een digitaalmodel wel leuk werk vinden,
maar het digitaliseren ervan als minder prettig
ervaren.
Het is duidelijk dat bij automatisering niet alleen aan
apparatuur en programmatuur gedacht moet worden,
maar vooral ook aan mensen; in ons geval zijn dat
kartografen. Het is in de opbouwfase van een automa-
tiseringsprojekt praktisch onmogelijk, om alle karto
grafen intensief hierbij te betrekken. Men zal eerst
met een kleine groep tot resultaten moeten zien te
komen. Daama komt men echter in de produktiefase
en dan wordt door automatisering werk overgenomen
van de overige kartografen; deze mensen worden nu
geconfronteerd met halffabrikaten, terwijl zij voor-
heen de kaart van begin tot eind geheel zelf vervaar-
digden.
Ook bij Waterstaatskartografie bevinden een aantal
automatiseringsprojekten zieh al geruime tijd in de
produktiefase. Het is daarom ons streven om geleide-
L. Plender, kartografie en de automatisering bij de
afdeling Informatievoorziening van de Rijksplanolo-
gische Dienst. Vervolg van pagina 30.
de voortgangsanalyse-activiteiten, waar men wil be-
schikken over een grote hoeveelheid en diversiteit van
bevolkings- en woningbouwgegevens. Het totale
systeem is geent op de gemeentelijke indeling en de
diverse gegevens zijn per jaar voor het merendeel
over de laatste 10 jaren bekend. Deze gegevens betref
fen onder meer:
- bevolking naar leeftijd, geslacht en burgerlijke
Staat vanaf 1972;
- levendgeborenen naar geslacht, legitimiteit en
5-jaarsleeftijdsklasse van de moeder;
- sterfte naar 5-jaarsleeftijdsklasse en geslacht;
- binnen- en buitenlandse migratie;
- binnenlandse migratiestromen;
- woningvoorraad, toevoeging, onttrekking en
verwachte ontwikkeling;
- bodemgebruik (volgens CBS-statistiek, vanaf
1975);
- gegevens uit de Statistiek Werkzame Personen.
De alfanumerieke uitvoer van deze gegevens in tabel-
vorm vindt plaats door middel van printers, welke
zijn gekoppeld aan de Siemens-configuratie. Aan
hardware behoort hiertoe ondermeer:
Siemens Computer met een geheugenruimte van
2000K, totale schijvenopslag 966MB;
- 2 magneetband-eenheden;
1 floppy-disc Station;
13 terminals (6 in Zwolle);
- 3 printers (2 in Zwolle).
Als laatste activiteit kan nog worden vermeld het
lijk aan alle kartografen bij de automatisering te be
trekken en de scheiding tussen hand- en geautomati-
seerde kartografie op te heffen. Hierdoor zal iedere
kartograaf weer als vanouds een kaart in zijn geheel
zelf kunnen vervaardigen, maar dan wel met de meest
moderne hulpmiddelen.
Noot
Drs. M. A. Damoiseaux is Hoofd van de Afdeling
Waterstaatskartografie van de RijkswaterStaat te
Delft.
Summary
This paper was presented at the 1982 Technical
Symposium on computer-assisted cartography
organised by the Dutch Cartographic Society.
The cartography department of the "Rijkswaterstaat"
is producing several types of maps for water control
and management. The draughting of the 1:50. 000
series is partly automated. In this paper start,
limitations and produetion methods are described.
A main goal for the future is to involve all carto-
graphers in computer-assisted cartography, so that
they will be able again to produce a map from
beginning to end.
coderen van ieder Nederlands adres naar Vierkanten
van 500 x 500 m, oftewel het toevoegen van een vier-
kantnummer samengesteld uit een X- en Y-coördi-
naat. Hierbij worden onder meer de PTT-kaarten
1:1. 000 gebruikt, welke opstallen met nummering en
straatnamen bevatten en tevens ten behoeve van deze
activiteit van een 500 x 500 m-net zijn voorzien.
Hiermede kunnen ruimtelijke spreidingsbeelden wor
den gepresenteerd, welke niet aan een in de tijd ver-
anderlijke gebiedsindeling onderhevig zijn.
Noot
L. Plender is Hoofd Bureau Kartografie van de Rijks-
planologische Dienst, Afdeling Informatievoorziening,
Zwolle.
Zie ook:
C. A. van Kampen L. Plender: De kartografische
aktivlteiten in het kader van het Informatiesysteem
Ruimtelijke Ordening Nederland (INSYRON). Karto-
grafisch Tijdschrift 1978. IV. 1, pp. 9-18.
Summa ry
This paper was presented at the 1982 Technical
Symposium on computer-assisted cartography
organized by the Dutch Cartographic Society. It
deals with the 'state of the art' of computer-assisted
cartography at the Information Supply Department of
the State Planning Service.
First, the author discusses the tasks of the Depart
ment and the maps needed to fulfill these tasks. After
that, he describes the use of computer-assisted
techniques in the produetion of these maps.
36
KT 1983. IX. 3
