Toepassing van automatisering in de
kaartvervaardiging bij het Kadaster
H.J.G.L. Aalders
Inleiding
Oorspronkelijk is het Nederlandse Kadaster opgezet
voor de registratie van onroerend goed en de bijhou-
ding daarvan om op basis van deze registratie de be
treffende grondbelasting op een meer billijke wijze te
kunnen vaststellen en heffen. Daarbij werden kadas-
trale kaarten vervaardigd en bijgehouden, die de per-
ceelsgrenzen weergeven. De functie van de informa-
tie, zoals die nu vastgelegd is in registers en op
kaarten, is in het 150-jarig bestaan van het Kadaster
meegegroeid met de maatschappelijke behoefte. Toen
bleek dat de op 1832 teruggaande kadastrale kaarten
niet meer aan de eisen van de tijd voldeden, werd het
noodzakelijk geacht om de kaarten te vemieuwen.
Tegelijkertijd werden deze kaarten overgebracht in
het coördinatensysteem van de Rijksdriehoeksmeting.
Tot nu toe is ongeveer 30% van de kadastrale kaarten
op die wijze vernieuwd (op projectbasis en niet syste
matisch).
Figuur 1. Fragment van een kadastraal bijblad.
Voorts heeft het Kadaster een taak bij de ruilverkave-
ling en de landinrichting: men levert een belangrijke
bijdrage in de organisatie en uitvoering van dergelijke
projecten.
In 1975 heeft de regering het Kadaster opgedragen de
Grootschalige Basiskaart in Nederland (GBKN) syste
matisch te vervaardigen en bij te houden. De voor-
naamste redenen daarvoor waren:
- de maatschappelijke behoefte aan een dergelijk
Produkt (op de kadastrale kaart zijn alleen eigen-
domsgrenzen en huizen en andere significante
topografie weergegeven);
- uniformering van grootschalig topografisch kaart-
materiaal ten behoeve van de uitwisseling;
- de verdeling van de produktiekosten over de ver-
schillende gebruikers.
De GBKN heeft de volgende eigenschappen:
- kaarten in de schalen 1:500, 1:1000 en 1:2000
afhankelijk van de dichtheid van de af te beeiden
informatie;
raamkaart met kaartformaat van 50 x 100 cm;
- presentatie van de basistopografie zoals gebouwen,
wegen, water en semantische informatie zoals
straatnamen, huisnummers en wegverharding.
Momenteel is ongeveer 8% van Nederland bedekt met
een GBKN en nog eens 8% in produktie.
De huidige taak van het Kadaster kan nu als volgt om-
schreven worden:
- het houden van de openbare registers, die de akten
bevatten met betrekking tot overdracht van onroe
rend goed en hypotheken;
- het voeren van een kadastrale en hypothecaire
boekhouding;
- opmeten van rechtsgrenzen;
- het vervaardigen en bijhouden van de kadastrale
kaartprodukten (inclusief de GBKN);
- het participeren in landinrichtings- en ruilverka-
velingsproj ecten.
Samenvattend kan men stellen, dat de huidige taak van
het Kadaster een breed veld van activiteiten omvat om
de maatschappij te voorzien van informatie met be
trekking tot eigendomsregistratie, rechtsbescherming,
land- en stadsinrichting, planvorming op nationaal,
regionaal en lokaal niveau, landgebruik en belasting-
heffing.
Om deze taken zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren
is de opzet van een gei'ntegreerd, veelzijdig georien-
teerd kadastraal informatiesysteem wenselijk. De
ontwikkeling hiervan is in volle gang in verschillende
deelprojecten waarin aandacht wordt geschonken aan
een digitale aanpak van:
- Automatisering van de Kadastrale Registratie
(AKR);
KT 1983. IX. 3
39
