tenties in 1982 niet onbelangrijk zijn gedaald.
Het ledental van de vereniging heeft nog niet op de
schaarste-economie gereageerd, of het zou moeten
zijn dat het stationair blijven van het bestand in de
laatste vijf jaar negatief wordt geihterpreteerd, waar
overigens alle reden voor zou zijn bij vergelijking
met het ledental van de Westduitse zustervereniging,
dat in hetzelfde tijdsbestek met 200 leden groeide.
De wervingsactie door het bestuur ter gelegenheid
van dit jubileum gestart -naar mijn weten de tweede
in 25 jaar- komt daarom zeker niet te vroeg, al
vraagt men zieh af of de vriendelijke folder in deze
tijd van agressieve wervingsmethoden wel voldoende
overtuigingskracht bezit, additionele wervingstech-
nieken onder meer door persoonlijke benadering zijn
gewenst.
Hoogtepunten
Hoezeer ook buiten de NVK in kartografisch Neder-
land in deze crisistijd nog hoogtepunten te vermelden
zijn möge blijken uit het volgende. 1. De eerste editie
van de Atlas van Nederland inclusief Supplement, een
werk van grote allure, werd voltooid. Sedertdien is
de ministerigle goedkeuring afgekomen voor een ge-
heel gewijzigde, tweede uitgave, te verschijnen in
thematische katernen waarmede intussen is begonnen.
2. Twee hoogleraren in de kartografie gingen na een
arbeidzaam leven met emeritaat aldus een verjonging
van het bestand inluidend die met voldoening kan wor
den begroet. 3. Bij de uitgeverij Canaletto verscheen
een nieuw tijdschrift, 'Caert Tresoor' gewijd aan de
geschiedenis der kartografie, gericht op kaartbeheer-
ders, bibliothecarissen, kartofielen enz. die in het
Kartografisch Tijdschrift te weinig van hun gading
vinden. Pogingen om samen te gaan met de NVK of
om mogelijke combinaties van Caert Tresoor en
Kartografisch Tijdschrift te vinden zijn niet geslaagd.
Hoewel naar verluidt het grootste deel der Caert
Tresoorlezers (het tijdschrift heeft reeds 600 abon-
nees) geen NVK-leden zijn en dus geen uittocht van
NVK KT-abonnees is te vrezen, is deze versnippering
van krachten te betreuren. Juist in een periode van
schaarste is het zaak de rijen gesloten te houden.
4. Als buitenstaander kan men zieh Verheugen over
de nieuwbouw van onze nationale kaarteringsdienst te
Emmen waar naar verwacht een bedrijfscomplex be-
zig is te verrijzen met uitgekiende infrastruetuur en
optimale technische voorzieningen. Verlangend zien
wij uit naar de voltooiing van deze nieuwbouw die eind
1984 verwacht mag worden, ruimschoots op tijd om
de NVK voor de viering van haar 30-jarig bestaan een
passend onderdak te bieden. 5. Opmerkelijk is voorts
de groeiende atlasproduktie van de firma Wolters-
Noordhoff die op basis van haar Bosatlassen thans
Belgiö, Frankrijk en Denemarken van aangepaste
licentie-uitgaven voorziet. 6. Op onderwijsgebied
verdient de Afdeling Kartografie van het ITC -dat
hiermede voor het eerst verschijnt in dit verslag -
vermelding, die in januari jl. haar 275-ste gediplo-
meerde Student afleverde.
Slot
Meneer de voorzitter, mijri rede die korter is uitge-
vallen dan die bij het 20-jarig jubileum, is ten einde.
Ik meen niet in de fout te zijn vervallen van die Afri-
kaanse beeldhouwers die de fetisj die zij hielpen uit-
snijden goddelijke eer bewijzen. Evenzeer ben ik mij
ervan bewust dat het niet altijd eenvoudig was uit de
vele woorden die men tot zijn beschikking heeft het
juiste woord op te roepen. Onverwacht lijkt mij dit
niet want wij weten dat volmaakte communicatie tus-
sen mensen tot de zeldzaamheden behoort. Mochten
daardoor echter misverstanden zijn ontstaan dan wil
ik de redundantie van mijn verhaal opvoeren door
nogmaals in het kort mijn waardering voor het werk
van uw vereniging samen te vatten.
Door uw onvermoeide arbeid, waaraan zovelen een
aandeel hebben gehadhebt u op vele terreinen der
kartografie genererend en stimulerend gewerkt,
nieuwe ideeenmethoden en technieken ter discussie
gesteld, impulsen uitgezonden en perspectieven ge-
opend. In niet geringe mate hebt u daardoor het aan-
zien van het vak versterkt en bijgedragen tot een
groeiend identiteitsbewustzijn van zijn beoefenaren.
Indirect hebben deze activiteiten geleid tot een betere
profilering van de Nederlandse kartografie wier hoog-
waardige kaart- en atlasprodukten ook buitenslands in
aanzien staan en wier vertegenwoordigers internatio-
naal gezocht zijn als sprekers, adviseurs en bestuurs-
leden.
Namens de hier aanwezige initiatiefnemers wens ik u
met het bereikte resultaat van harte geluk. Wij spre-
ken de hoop uit dat uw bestuur in een nieuwe samen-
stelling zieh zal inzetten voor een verdere ontplooiing
en groei van de vereniging tot heil van ons vak en zijn
beoefenaren.
Noten
Behalve uit eigen herinnering is voor de samenstelling
van bovenstaand artikel geput uit notulen van bestuurs-
vergaderingen van de KS/NVK, bereidwillig en zeer
vlot ter beschikking gesteld door de secretaris van de
NVK mevrouw drs. Wally Hoogendoorn-Beks. Voorts
werd gebruik gemaakt van de artikelen van F. J. Orme-
ling, Tien jaren Kartografische Sectie, Geografisch
Tijdschrift, 1968, pp. 383-399 en De professionalise-
ring der kartografie, Kartografisch Tijdschrift, 1978.
IV. 3, pp. 5-18. Voor het hoofdstuk Versneide ontwik-
keling der kaartvervaardigingstechnieken werd gebruik
gemaakt van de adviezen van H. Weinreich, ITC,
waarvoor hierbij hartelijk dank.
1) De NVK, opgericht in 1975 is een verzelfstandiging
en voortzetting van de sedert 1958 bestaande
Kartografische Sectie van het Koninklijk Neder-
lands Aardrijkskundig Genootschap (KS-KNAG).
Wanneer in dit artikel sprake is van activiteiten
van de kartografische gemeenschap in Nederland
die zieh over de gehele periode 1958-1983 uit-
strekt, dan wordt deze gemeenschap kortweg aan-
geduid als KS/NVK.
2) De zgn. Remagengroep bestond ultimo 1956 uit
P. Eibergen, W. F. Heinemeijer, F.W.Michels,
F. J. Ormeling, J. E. Romein, J. Schokkenkamp en
M. de Smit. In het lustrumnummer van het Karto
grafisch Tijdschrift ter gelegenheid van het 20-
jarig bestaan van de KS/NVK in 1978 is de naam
van Heinemeijer, die juist in die beginjaren actief
medewerkte, weggevallen.
Summary op blz. 73
KT 1983. IX. 4
59
