dan ook bepaald uit de toon.
Voor zover mij bekend verscheen
de nieuwe naam voor het eerst op
Indonesische kaartwerken in het be-
gin van de jaren '70 zoals bijvoor
beeld in de Ganaco Schoolatlas van
1972, of minder triest, met toevoe-
ging van de traditionele naam Sa-
mudera Hindia (Indische Oceaan),
in de 4de druk van de Atlas Indone-
sia van dr. Made Sandy (1974).
Tijdens het internationale seminaar
over Geografische Namen, georga-
niseerd op instigatie van de V. N.
in 1982 te Cisarua, West-Java,
leidde de eigenmächtige naamsver-
andering van de Indische Oceaan
tot een interessante discussie met
de Indonesische gastheren.
Van Indonesische zijde werd ge-
steld dat de naamsverandering bij
presidentieel besluit was afgekon-
digd, waartegen derhalve weinig in
te brengen is. Het besluit zou geba-
seerd zijn op de overweging dat In-
donesia een längere kustlijn längs
de Indische Oceaan zou hebben dan
enig ander daaraan grenzend land,
India inbegrepen, hetgeen een
naamsverandering zou rechtvaardi-
gen. Welke methoden bij het meten
van deze kustlijn zijn gebruikt en
of bijvoorbeeld de gezamenlijke
kustlijnen van de eilanden in de In
dische Oceaan ten westen van Suma
tra (bijvoorbeeld Nias en de Menta-
wai-eilanden) zijn meegerekend is
onbekend. Nog geheel afgezien van
de principiöle vraag waarom de
naam van een geografisch object
als de Indische Oceaan, dat zieh
uitstrekt buiten de souvereiniteits-
rechten van de aangrenzende staten
plotseling veranderd moet worden
en zo de noodzaak daarvan zou kun-
nen worden aangetoond, op wiens
gezag dan ineens de lengte van kust
lijnen als criterium bij herbenoe-
ming moet worden gebruikt.
Het Indonesische verweer dat ook
de Filippijnen zieh hebben omringd
door zeeSn met nationale namen zo
als de Luzon Sea, Mindanao Sea,
Philippine Sea, enz. houdt geen
steek daar deze namen betrekking
hebben op randzeebn van de Grote
Oceaan terwijl deze laatste naam
zelf onaangetast blijft. Ook een
compromisvoorstel om de Samude-
ra Indonesia ook te beschouwen als
randzee van de Indische Oceaan en
haar omvang te beperken tot het aan
Indonesia grenzende deel daarvan
is niet haalbaar. De naam Samude-
ra oceaan) immers is in de ocea-
nografie nu eenmaal gereserveerd
voor een zee-oppervlak met een
eigen gesloten stroomsysteem en
het gaat derhalve niet aan een deel
van de Indische Oceaan ook oceaan
te noemen. Hoogstend, teneinde de
nationale gevoelens die zonder twij-
fel in het spei zijn te bevredigen,
zou de naam Laut Indonesia (Indo
nesische Zee) voor deze randzee
acceptabel zijn.
Uiteraard kwam men tijdens het
seminaar te Cisarua niet verder
dan kennisneming van elkaar's
standpunten. Intussen is de naam
Samudera Indonesia ook op offieiöle
kaarten versehenen en wel op de
staatkundige en fysische overzichts-
kaarten van South East Asia
1:6. 000. 000, in 1981 uitgegeven onder
gezamenlijke verantwoordelijkheid
van de lidstaten van de S. E. Asia
Division van de U. N. Group of
Experts on Geographical Names
(Filippijnen, Indonesia, Malaysia,
Singapore en Thailand) waaruit men
zou kunnen concluderen dat de zus-
terlanden in de regio met de Samu
dera Indonesia accoord gaan, wäre
het niet dat op een klein locatie-
kaartje van de afgedrukte regio de
traditionele naam Indian Ocean
toch weer ondeugend de kop op-
steekt.
F. J. Ormeling Sr.
OPLEIDING KAARTBEHEERDER
P. A. TIELE ACADEMIE.
Op 16 juni 1983 vond in de P. A.
Tiele Academie voor de eerste keer
de uitreiking plaats van het Certifi-
caat voor de opleiding tot kaartbe-
heerder.
Deze opleiding bestaat al sinds 1973
aan de Tiele Academie bij de afde-
ling FWB (Functionaris in weten-
schappelijke bibliotheken) in samen-
werking met de vakgroep Kartogra-
fie van de Rijksuniversiteit te
Utrecht. In het studiejaar 1982-83
heeft deze opleiding tot kaartbeheer-
der meer gestalte gekregen en het
aantal lesuren is uitgebreid tot in
totaal 162 uren voor dit keuzevak-
ken pakket. Het bijzondere is ver
der dat de samenwerking is uitge
breid met de Rijksarchiefschool.
Afgestudeerden van de Rijksarchief
school kunnen eveneens deze specia-
lisatierichting volgen. Om aan dit
samenwerkingsproject meer beteke-
nis toe te kennen is er dit jaar een
certificaat uitgereikt aan degenen
die met succes het examen hebben
afgelegd. Het Ministerie van Onder-
wijs en Wetenschappen gaat hier-
mee accoord en ook van de kant
van het Ministerie van WVC wordt
deze samenwerking toegejuicht.
In de volgende onderdelen is exa
men afgelegd: historische karto-
grafie, moderne kartografie, geo-
grafie, kunstgeschiedenis, kaarten
en archieven, en paleografie.
Daarnaast moesten twee werkstuk-
ken gemaakt worden, nl. een kaar-
tenbibliografie en een vergelijkend
onderzoek van twee kaartenverza-
melingen. De bij het Certificaat
uitgereikte cijferlijst bevat dus
acht eindcijfers.
In het studiejaar 1982-1983 hebben
acht kandidaten deze specialisatie-
richting gevolgd, waarvan er zeven
slaagden:
N. van den Berg, mw. M. S. Jansen,
Tj.Jongsma, mw. I. Y. Noordman,
F. Tarnes, R. Toers Bijns en A. F.
Wennekes.
Drie van hen kwamen van de Tiele
Academie en vier van hen van de
Rijksarchiefschool.
De kaartenbibliografiebn, die met
een 7 of hoger zijn gewaardeerd
zullen in een beperkte oplage wor
den uitgegeven in de Series Carto-
graphica Tieleana. Als nr. 1 in de
reeks is versehenen: Berg, Nico
van den, Viaardingen: een selec-
tieve cartobibliografie.
Aan bibliotheken en archieven zal
op verzoek een exemplaar toege-
zonden worden. Hiervoor worden
administratie- en verzendkosten
in rekening gebracht. Deze bedra-
gen f 6, per exemplaar. Aan-
vragen dienen gericht te worden
aan de P. A. Tiele Academie,
Paramaribostraat 21, 2585 GL
Den Haag, tel. 070 - 631935.
H. J. Oude Luttikhuis
NIEUWE DIREKTEUR
TOPOGRAFISCHE DIENST
Met ingang van 1 juli 1984 zal drs.
P. W. Geudeke benoemd worden tot
direkteur van de Topografische Dienst
als opvolger van ir. J. A. C. E. van
Roermund.
De heer Geudeke is sinds September
1981 hoofd van de topografische afde-
ling van deze dienst; voor die tijd was
hij werkzaam als hoofd van de karto-
grafische afdeling.
De redaktie van het KT wenst oud-
redaktielid Geudeke van harte geluk
met deze benoeming.
8
KT 1983. IX. 5
