JiM
Het weergeven van onwikkelingen
F.J. Ormeling en C.H. de Voogd
u
\H| J
/")P o/
922
I 1 1050
teaffßgstemfl
Het blijft onmogelijk om met een vel bedrukt papier
ontwikkelingen of bewegingen in beeld te brengen
-het enige dat we daarmee kunnen proberen is het
simuleren of nabootsen van een beweging of proces.
Daartoe hebben we verschillende mogelijkheden:
A. Het naast elkaar plaatsen van hetzelfde beeld
waarin keer op keer een kleine verandering is aan
gebracht. Hiermee benadert de kartograaf het
principe van de film waarbij ook snel achter el
kaar weinig van elkaar verschillende beeiden
worden geprojecteerd (zie figuur 1).
Figuur 1.
B. Het suggereren van een bepaalde volgorde in de
tijd. Er zijn een aantal expressierichtingen zoals
verschil in grootte en in grijswaarde, die bij
waarneming een bepaalde volgorde oproepen. Door
het thema op de geschiedenis te betrekken wordt
het een volgorde in de tijd. Figuur 2 brengt deze
mogelijkheid in beeld.
C. Het gebruik van Symbolen die met beweging worden
geassocieerd. Voorbeelden zijn pijlen, bliksem-
schichten, gekruiste sabels, vlammen enz.Voor-
al de pijl wordt veel gebruikt -met of zonder pij 1—
kop hoe vreemd dat ook mag klinken: wanneer er
sprake is van bewegingen längs een route in beide
richtingen, waarbij er wordt aangenomen dat de
bewegingen in beide richtingen ongeveer met el
kaar in evenwicht zijn.
D. In de Vierde plaats kunnen we ook nog het resultaat
van een (aantal) beweging(en) of ontwikkelingen
aangeven, door middel van het verschil in locatie,
grootte of waarde van een verschijnsel op twee
verschillende tijdstippen. Afhankelijk van het feit
of het om relatieve of absolute verschillen gaat
kan men choropleten of figuratieve kaarten gebrui-
ken om deze verschillen af te beeiden.
Figuur 2.
De kaartbijlage bij dit nummer bestaat uit een atlasje
dat de voomaamste ontwikkelingen in de Nederlandse
map 1
map 2
An)
b° <7\ fe™
EGMONOBj
FGMONO
■Äii?0
RUNSBURI.Z
RUNsmmnA
'i 1
7^UTRECHT y
Situation 922
<0 ;o
riö
Situation 1050
map 3
Situation 1300
map 4
Situation 1450
map 5
expansion of
County of Holl,
in Middle Ages
n 1300
L'.'.j 1450
The topographical
Situation corresponds
to the Situation of 1300 AD
34
KT 1984. X. 1