moet immers passen in de systematische bodemkaart
van Nederland
De kosten
Het al of niet beschikbaar zijn van topografie, het al
of niet in eigen beheer verzorgen van de lithografie
en proefdrukken bepalen de kosten van de kaartver-
vaardiging. Ook de inhoud van de kaart zelf is van
belang: een kaartblad met voornamelijk veen is door
zijn struktuur aanmerkelijk goedkoper te verwerken
dan een kaartblad van een ingewikkeld zandgebied.
Gemiddeld zijn kartograaf-lithograaf en fotograaf 80
dagen bezig met de verwerking. Inclusief materiaal
en drukkosten kost de vervaardiging van elk blad van
de bodemkaart van Nederland ongeveer f 50. 000, -
wat neerkomt op 15% van de totale kosten aan veld-
werk, rapportage en publicatiekosten.
Alleen met subsidie van de overheid kan een dergelijk
project worden uitgevoerd, want de baten uit de ver-
koop van de kaarten zijn niet van dien aard dat het
project daarmee gefinancierd kan worden.
De ervaringen met de opbouw van een digitaal bestand
zijn zo recent, dat hier nog weinig konkrete cijfers
voor de kosten zijn te geven. Het omzetten van de
grafische informatie naar digitale vorm kost ongeveer
f 10. 000, - per blad. Het toevoegen van de niet-gra-
fische gegevens zal ongeveer de helft van dat bedrag
vragen. Bij het gebruik van dit informatie-systeem
zullen ook de kosten van de dure computer-apparatuur
in rekening moeten worden gebracht. Geautomatiseer-
de kaartproduktie zal tijdwinst op kunnen leveren.
Financieel zal het alleen aantrekkelijk zijn, wanneer
de gegevens ook gebruikt worden voor de opbouw van
een digitaal bestand.
De gebruiker
De Bodemkaart van Nederland 1: 50. 000, is bedoeld
voor al diegenen die met het begrip grond te maken
hebben. Een goed gebruik van de bodemkaart bevor-
dert een juist agrarisch gebruik en kan daarnaast de
gemeenschap veel geld besparen. Op basis van gege
vens uit de bodemkaart kunnen adviezen worden ge-
geven voor fundering, onderhoud, aanleg van wegen,
bespeelbaarheid van sportterreinen enz.
Naast het agrarisch gebruik zal de bodem in toenemen-
de mate onderwerp worden voor alle mogelijke soor-
ten conserverende maatregelen van beheersinstanties
ten behoeve van het tegengaan van verontreiniging van
bodem en oppervlaktewater, voor het vrijwaren van
goede landbouwgronden van niet-agrarische bestem-
mingen, enz. Voor een goed doorvoeren van dergelijke
maatregelen hebben de beheersinstanties de behoefte
aan een Instrumentarium waar een inventarisatiekaart
maar deels in kan voorzien. Als aanvullend gereed-
schap zijn er kaarten nodig die in een oogopslag ant-
woord geven op vragen over de mogelijkheden, beper-
kingen en bedreigingen van het milieu-onderdeel dat
de bodem vormt. Om dergelijke kaarten te realiseren
is automatisering noodzakelijk.
Noten
J. P. Heerema is hoofd van de afdeling Kartografie van
de Stichting voor Bodemkartering te Wageningen.
Drs. A. J. E. van Riel was vroeger plaatsvervangend
hoofd van dezelfde afdeling.
1. De getnteresseerde lezer kan bij Stiboka een cata-
logus van kaarten bestellen (Postbus 98, 6700 AB
Wageningen), waarin alle gekarteerde gebieden
zijn vermeld terwijl op een overzichtskaart schaal
1:400. 000 de ligging van de gekarteerde gebieden
is aangegeven.
38
KT 1984. X. 3
