bouw heeft evenzeer een belangrijke diversiteit in
landschapstypen teweeg gebracht. Deel 16 LAND-
SCHAP geeft van de vele factoren die van invloed
zijn, een overzicht.
Door overbevolking, industrialisatie en verstedelij-
king worden er steeds aanslagen gepleegd op de
natuur. Bodem, lucht en water worden steeds sterker
verontreinigd. Voorts zijn er de visuele aantasting
van het landschap en de exploitatie van grondstoffen
die de mate van natuurlijkheid doen afnemen. Naast
een inventarisatie van de verontreinigingen en het
aangeven van de oorzaken, krijgen milieubeleid en
milieubeheer ruime aandacht in deel 17 MILIEU.
Het maken van plannen
Het laatste hoofdthema van de atlas bepaalt zieh tot de
plannen die er gemaakt zijn en worden om de (her)-
inrichting van Nederland in goede banen te leiden.
Deel 18 RUIMTELIJKE OBDENING geeft een alge-
meen overzicht van de plannen die op gemeentelijk,
provinciaal en nationaal niveau gemaakt worden. De
Problemen die optreden bij het op elkaar afstemmen
van diverse plannen wordt aan de hand van enkele
kaartseries uit de doeken gedaan.
De speeifieke plannen die gemaakt worden voor Steden
staan centraal in deel 19 STADSINRICHTING. Stads-
vemieuwing, het renoveren of geheel vernieuwen van
oude stadswijken vormt de hoofdmoot van dit deel.
Daarnaast veel aandacht voor de wijze waarop nieuwe
Steden worden ingericht.
Het laatste deel van de atlas gaat over LANDIN-
RICHTING (20). AI vele decennia worden grote delen
van het Nederlandse platteland herverkaveld. Lag
voorheen de nadruk vooral op de belangen van de land-
bouw, tegenwoordig krijgen natuur en recreatie de
volle aandacht. Een apart hoofdstuk brengt de inrich-
ting van nieuw land in kaart, met name de inrichting
van de IJsselmeerpolders.
Algemene vormgeving
De twintig delen die de atlas zal bevatten worden elk
afzonderlijk samengesteld en zijn als zelfstandig
themadeel bruikbaar. De delen zijn los verkrijgbaar.
De delen te samen vormen een samenhangend geheel
en kunnen worden opgeborgen in een cassette welke
beschikbaar wordt gesteld aan degenen die de gehele
serie aanschaffen.
Elk deel beslaat 24 pagina's van het formaat 36x30,6
cm. Op dit formaat past een kaart van heel Nederland
op de schaal 11. 000. 000. De omslag van elk deel
(pagina 1 en 24) wordt gevormd door een full-color
foto, welke betrekking heeft op het deelthema.
Op pagina 2 treffen we aan een 'Ten Geleide', een
overzicht van de twintig delen, het colofon en de in-
houdsopgave van het betreffende deel. Op pagina 23
is plaats voor een begrippenlijst, een overzicht van
tijdschriften en handboeken, waarmee de lezer zieh
verder in het onderwerp kan verdiepen, en een bron-
vermelding van kaarten, foto's en andere afbeeldin-
gen.
De overige 20 pagina's bevatten tal van kaarten, dia-
grammen, grafieken en foto's en voorts een samen
bindende, toelichtende tekst. De tekst is verdeeld
over vijf zes hoofdstukken.
HOOFDSTUK
INLEIDENDE
TEKTST
TEKTST
TEKTST
TEC ST
Fig. 1. Lay-out model voor de tweede uitgave van de
Atlas van Nederland.
De kaarten en afbeeldingen worden bovendien ieder
afzonderlijk voorzien van een körte toelichting. De
verhouding tekst:beeld bedraagt ongeveer 30 70.
Voor de plaatsing van de kaarten, figuren en teksten
op de pagina is een basisstramien ontworpen. De ver
bindende tekst kan over 3 vertikale kolommen worden
geplaatst (fig. 1). De kaarten op de schalen
1:1.000.000, 1:1.500.000, 1:2. 000. 000 en
1:3. 000. 000 hebben een vaste plaats binnen de stra-
mienlijnen (fig. 2). De körte toelichtende teksten
worden over een halve kolombreedte gezet.
1:1.000.000
1:1.500.000
1 3 000 000
1 3 000 000
13.000.000
1 2 000 000
1 2 000 000
1 2 000 OOO
Fig. 2. Kaarten met verschillende schalen binnen de
grenzen van het lay-out model.
Een Engelse editie?
Door de gekozen lay-out met een nauwe verweving van
tekst en beeld is het praktisch onmogelijk een tweede
taal op te nemen. Dit in tegenstelling tot de eerste uit
gave. De legenda was tweetalig (Nederlands-Engels)
en op de achterzijde van de kaartbladen stond naast de
toelichting een (verkorte) engelse vertaling.
Er bestaan momenteel wel plannen voor een engels-
tatige editie van de Atlas van Nederland. De wijze
waarop is nog niet bekend.
Een mogelijkheid is het opnemen van een samenvatting
van de hoofdtekst, een volledige vertaling van de körte
toelichtende teksten van kaarten en afbeeldingen en
een volledige vertaling van de kaartlegenda's, te sa
men gebracht op een losse bijlage welke bij de atlas-
delen kan worden gevoegd.
KT 1984. X. 3
41
