Tabel 1. Prijs per exemplaar bij uitbesteding aan een drukkerij voor offset en zeefdruk
voor het formaat A4, A3 en 508x610 mm bij verschillende oplagen.
Aantal kopieen
per origineel
5
10
25
50
100
200
500
1000
Offset A4
f 137,40
68,70
f 27,50
f 13,75
f 6,90
3,45
1,60
f 1,00
Offset A3
f 137,50
f 68,80
f 27,60
f 13,85
f 7,00
3,55
f 1,70
f 1,10
Offset 508x610 mm
f 248,00
f 124,00
f 49,50
f 24,75
f 12,40
f 6,50
f 3,00
f 1,85
Zeefdruk A4
f 142,00
f 71,60
f 30,50
f 17,20
f 10,00
6,00
3,40
f 2,80
Zeefdruk A3
f 142,10
71,70
f 30,60
f 17,30
f 10,10
f 6,10
f 3,50
f 2,90
Zeefdruk 508 x610 mm
f 184,00
f 95,00
f 40,00
21,00
f 12,00
f 6,80
f 4,20
f 3,30
Men kan hierbij denken aan kleurpotloden, plakaat-
verf, waterverf, olieverf, viltstiften of gekleurde
plakfolie. Het meest praktische is te werken met
kleurpotloden, plakaatverf of gekleurde plakfolie.
Kleurpotloden werken snel. De kleurkeuze is echter
beperkt en korrektie is moeilijk. Het kleuroppervlak
is vaak oneffen, wat zowel een voordeel als nadeel
kan zijn. Kleurpotloden zijn zeer geschikt voor ver-
lopende kleuren. Plakaatverf werkt minder snel, maar
er is een onbeperkte kleurmenging mogelijk, terwijl
korrektie vrij eenvoudig is uit te voeren. Het kleur
oppervlak is egaal. Plakfolie werkt ongeveer even
snel als plakaatverf. De kleurkeuze is beperkt hoewel
over elkaar leggen soms mogelijk is. Korrekties zijn
zeer eenvoudig uit te voeren; de vlakkleur is zeer
egaal. De verhouding in produktietijd in de tekenka-
mer voor het maken van een gekleurd origineel door
middel van kleurpotloden, plakaatverf en plakfolie is
respektievelijk 8 16 14 (3).
Van het gekleurde origineel zijn reprodukties te ma
ken op verschillende manieren, welke hieronder zul-
len worden besproken.
Xer ogr afie
Xerografie is een elektrostatisch procddd. Het berust
op de eigenschap van zogenaamde halfgeleiders (bij
voorbeeld Zn-oxyde, Se-oxyde) om statische elektri-
citeit wel vast te houden in het donker maar niet in
het licht. De drager, een oxyde op metaal, plastik of
papier wordt onder een geleider in het donker opgela-
den met een positieve lading en vervolgens in een
kamera of kontaktdrukraam belicht met een positief.
Onder de lijnelementen waar geen belichting plaats
vindt blijft de positieve lading. Vervolgens wordt een
negatief geladen poeder over de drager gestrooid,
welke door verhitting wordt vastgehecht. In plaats
van poeder kan men ook vloeistof gebruiken. Het
xerografie eindprodukt kan een afdruk zijn op papier
in positief normaal beeld. Het is längs deze weg dus
mogelijk om van een kleurorigineel een gekleurde
kopie te maken.
Door aflatende interesse van Rank Xerox is het de
laatste jaren met name Canon die vooruitgang boekt
op het gebied van de xerografie. Sinds 1982 is er een
verbeterde kleurkopieermachine te koop die werkt
volgens boven uitgelegd principe: de Canon's 'NP
Colourcopier'. De machine is vrij eenvoudig te bedie
nen. Ze bezit een automatische kleurinstelling welke
ervoor zorgt dat de basiskleuren magenta, cyaan en
geel in de juiste verhouding tot elkaar overkomen op
de kopie. Daarnaast is het mogelijk om kleurschake-
ringen met de hand bij te stellen.
Elk kleurorigineel kan gekopieerd worden in cyaan,
magenta, geel, groen, rood, violet of zwart/wit.
Een nadeel is dat men slechts kan werken op formaat
A4, B4 (257 x360 mm) of A3. Verkleinen of vergroten
is niet mogelijk.
Van het A4 formaat zijn vier kopieSn per minuut te
maken, van het formaat A3 2, 5 per minuut. Er kan
worden gekopieerd op gewoon papier (zoals 80 grams
register papier).
Men kan het kopieren uitbesteden aan een reprogra-
fisch bedrijf. De prijzen voor het formaat A4 en A3
bij verschillende oplagen staan vermeld in tabel 2 en
3. Hieruit blijkt dat, in vergelijking met overige
methoden die uitgaan van een gekleurd origineel,
Canon bij elke oplage het goedkoopst is. In vergelijking
met offset en zeefdruk blijkt dat Canon tot een oplage
van ongeveer 200 stuks goedkoper is. Men dient zieh
hierbij te realiseren dat de voorbereidingskosten bij
offset en zeefdruk een stuk hoger liggen.
Het aanschaffen van een kleurenkopieermachine ver
eiste in 1983 een investering van f 160. 000, Dat
is te veel voor kleinere bedrijven, die af en toe iets
binnenshuis willen kopieren. De machines zijn dan
ook voorbehouden aan de grotere reprocentra.
Op de kwaliteit van een Canon kopie wordt later in dit
artikel nog ingegaan.
Diffusie overdracht systeem
a. Copycolor van Agfa Gevaert. Bij het Copycolor
proeddd wordt een copycolor-negatief belicht met het
gekleurde origineel op een vergrotingsapparaat of een
reprokamera. Het negatief wordt samen met een copy-
color-positief door een ontwikkeltoestel gevoerd.
Deze is gevuld met een aktivator. Het negatief en
positief komen samengeperst uit het ontwikkeltoestel.
Na 66n minuut, nodig voor de overdracht van de kleu
ren, kunnen beide gescheiden worden. De afdruk dient
nog even gespoeld en gedroogd te worden en het eind
produkt is klaar. Het hele produktieproces voor ddn
kopie (als alles meteen goed gaat) vergt drie minuten.
Het is mogelijk van ieder origineel, ook kleine drie-
dimensionale voorwerpen, een kleurreproduktie te
maken. Van het negatief zijn net zoveel afdrukken te
maken als men wenst.
KT 1984. X. 4
55
