tofflMsamg®®
URBAN CARTOGRAPHY 1983,
Y. Masai en H. Pape (red.Inter
national Cartographic Association,
Commission on Urban Cartography
and Urban Planning, Tsukuba,
Japan, 1984. 48 p. Beperkte opla-
ge. Niet in verkoop.
De Commissie Stadskartografie is
een van de ad hoc commissies van
de Internationale Kartografische
Vereniging. Voorzitter van de com
missie is de Japanner Y. Masai en
J. Meijer van de gemeente Rotter
dam is corresponderend lid voor
Nederland.
Het tweede verslag van de commis
sie werd vervaardigd ter gelegen-
heid van het ICA-Congres in Perth.
Onder de titel 'Urban Cartography
1983' zijn in het verslag artikelen
opgenomen, die eerder werden ge-
presenteerd op de commissiever-
gadering die in 1983 in Sofia, Bul-
garije werd gehouden. Tezamen
pogen de artikelen een beeld te
geven van recente ontwikkelingen
en de huidige stand van zaken in de
stadskartografie op verschillende
plaatsen in de wereld (Bulgarije,
Hongarij Hong Kong en Japan).
EEN PLATTEGRONP VAN
UTRECHT versehenen bij N. van
der Monde, 1839. Heruitgave op
wäre grootte en in kleur, toege-
licht door dr. Marijke Donkersloot-
De Vrij. Utrecht, HES Uitgevers -
Maarssen, Gary Schwartz, 1983.
39 p. Als bij läge de facsimile-
uitgave op wäre grootte.
Het jubilerende Boekverkoopers
Collegie Eendragt en de Vereniging
Oud-Utrecht, in 1983 respectieve-
lijk 130 en 60 jaar bestaande, had-
den de goede gedachte om ter gele-
genheid hiervan een belangrijke
vroeg 19e-eeuwse plattegrond van
Utrecht in faesimile te reproduce-
ren en Marijke Donkersloot-De
Vrij te vragen hierbij een toelich-
ting te schrijven. De keus viel op
de in 1839 bij de bekende boekhan-
delaar en uitgever N. van der Mon
de versehenen plattegrond, waar-
van zieh een fraai handgekleurd
exemplaar in de Topografische
Atlas van het Utrechtse Gemeente-
Archief bevindt. De plattegrond
werd destijds vervaardigd onder
toezicht van de adellijke karto-
graaf Baron G. F. von Derfelden
van Hinderstein, wiens naam
overigens op de kaart niet voor-
komt, en in koper gegraveerd door
de bekende graveurs Van Baarsel
Tuyn te Amsterdam. Zij geeft,
op een schaal van 1:5. 000, de stad
weer binnen de oude verdedigings-
werken en met nog slechts schüch
tere aanzetten tot bebouwing er
buiten. De namen van de belang-
rijkste Straten, grachten en plei-
nen zijn in de kaart gegraveerd,
alle overige zijn door getallen en
letters aangegeven, evenals ge-
bouwen, bruggen enz. die op een
lijst onderaan de kaart zijn afge-
drukt.
Marijke Donkersloot behandelt in
haar toelichting beknopt doch gron-
dig de ontstaansgeschiedenis van
de kaart, waarbij ook enkele voor-
lopers worden afgebeeld; voorts
geeft zij enkele bijzonderheden
over het 'kaartpersoneel': de uit
gever Van der Monde, Baron Von
Derfelden en de graveurs Van
Baarsel en Tuyn. Het deed mij
goed naast de goed gedocumen-
teerde karto-bibliografische be-
schrijving ook een hoofdstukje
over 'het kaartbeeld' aan te tref
fen, een kartografische evaluatie
dus. Dit wil in dergelijke faesimi-
le-uitgaven nog wel eens vergeten
worden. Terecht wijdt de schrijf-
ster ook aandacht aan latere uit-
gaven van de kaart (Bollaan 1847-
'52, Dannenfelser 1860, 1862,
1868 en P.W. van de Weyer 1861,
alle afgebeeld)zodat een mooi
afgerond en informatief beeld is
ontstaan, zoals men zieh dat voor
vele Nederlandse historische plat-
tegronden zou wensen.
A. H. Sijmons
P. S. TEELING, Landmeters van de
Kadastrering van Nederland. Apel-
doorn 1984.
Met een bewonderenswaardig door-
zettingsvermogen heeft de heer
Teeling gegevens over landmeters
verzameld. Verschiliende publika-
ties heeft hij reeds op zijn naam
staan. Thans verraste hij ons met
dit omvangrijke werk van 272 pagi-
na's met 28 bijlagen, uitgegeven
door de Hoofddirectie van de
Dienst van het Kadaster en de Open-
bare Registers te Apeldoorn.
In tegenstelling tot zijn 'Reperto-
rium' uit 1982, bevat deze publika-
tie vele gegevens, die nog niet
eerder zijn gepubliceerd. Boven-
dien heeft Teeling niet vol staan met
het geven van lijsten van landme
ters en gemeenten, maar hij heeft
er vlot leesbare toelichtingen bij
gedaan, soms met volledige brie-
ven en voorschriften uit de ietwat
schemerige ontstaansperiode van
ons huidige Kadaster. Zodoende is
dit boek een 'must' voor een ieder
die het kadaster ter harte gaat.
Daarom is het wel erg jammer,
dat de oplage uit bezuinigingsover-
wegingen -of zoals de schrijver
het eufemistisch uitdrukt door
de tijdsomstandigheden. - ui-
terst beperkt gehouden is. De
- naar ik vernam: 50- exemplaren
zijn inmiddels verdeeld over de
Provinciale Directies van het Ka
daster, de Rijksarchieven en de
'voornaamste genealogische genoot-
schappen'. In de bibliotheek van de
Hoofddirectie van het Kadaster te
Apeldoorn is dit boek te vinden
onder nr. A 348.
Na een körte algemene inleiding
geeft de schrijver per provincie,
voorzover zijn gegevens strekken:
KT 1984. X. 4
77