kelijk beschikbaar is (bijvoorbeeld rijwielhersteller).
Een goed redaktiemodel van elke routekaart ten be-
hoeve van de tekenaar/kartograaf is een belangrijke
vereiste.
De technische uitvoering zal ook wat meer tijd vragen
door het grotere aantal Symbolen en een wat uitgebrei-
der reprografische bewerking.
Hiernaast het stroomschema van de reprografische
bewerkingen.
t
tekening route
+symbolen
RL P
tekening
wegen,
spoorlijnen
RL P
masker bos
RL N
masker
bebouwing
RL N
T
~X~
E- -{neg. bos sign
tekenmg
water. kader.
tekst. Symbolen
RL P
X
I
No o t
De auteur dankt de mensen van de Fietskaart Informa-
tie Stichting voor het beschikbaar stellen van de films
en voor het opnieuw verkennen van de route. Omdat
de fietsroutekaarten, die u als bijlage in dit tijdschrift
vindt, samen met andere kaarten werden gedrukt is
het rood samengesteld uit magenta en geel.
Figuur. Stroomdiagram bewerkingen fietsroutekaart.
Met de alternatieve versie van de fietsroutekaart is
natuurlijk niet het laatste woord gezegd. Hopelijk le-
vert deze de Fietskaart Informatie Stichting nieuwe
ideeen om die in nog körnende kaarten te verwerken.
G. W. J. van Omme
M. J. Kraak - Vergelijking van de Nederlandse en
Westduitse topografische kaart 1:50. 000.
Vervolg van blz. 54.
Hiervan uitgaande zou dit betekenen dat de Westduitse
kaart enkele jaren ouder zou moeten zijn dan de Ne
derlandse. Het omgekeerde is echter het geval, de
eerste kaart is uitgegeven in 1981 en de laatste in
1975. Wat wöl aan het verschil in ouderdom tussen
de kaartbladen te wijten kan zijn is het ontbreken op
de Nederlandse kaart van de bouwwerken in afbeelding
8 in de rechterbovenhoek van kvt LD 5634.
Als we ons iets sneller door het landschap willen ver-
plaatsen, bijvoorbeeld per auto en gebruik maken van
het wegennet kunnen er verrassende situaties ont-
staan. De beide kaartseries gebruiken namelijk niet
dezelfde wegenclassificatie. Een goed gebruik van de
legenda biedt natuurlijk uitkomst, maar het gaat niet
alleen om enkele meters verschil in de breedte van
het wegennet maar ook om 'tegenstrijdige Symbolen'.
Zo wordt op de Nederlandse kaarten een weg met een
losse of siechte verharding weergegeven door een
bloksignatuur (afbeelding 8a; LD 535374). De West-
duitsers gebruiken ditzelfde symbool voor verharde
wegen van 4 tot 6 meter breed (afbeelding 8b; LD
535315). 'Witte' wegen op de kaart zijn in de Bonds-
republiek verhard en in Nederland onverhard (zie
kaartvierkant 5634 in afbeelding 8a en b en afbeelding
11). Wat betreft de breedte van de waterwegen is een
vergelijkbaar betoog te houden.
Men kan zieh afvragen of het mogelijk is dergelijke
verschillen te voorkomen en of dit ook gewenst is.
Het voorkomen is waarschijnlijk alleen mogelijk als
een onafhankelijke internationale organisatie voor de
kartering zorg draagt. Dit zal waarschijnlijk nooit
gebeuren en wanneer men er voor zorgt dat in de
diverse nationale kaarten geen kaartsymbolen voor
komen die uiterlijk hetzelfde zijn, maar verschillen-
de betekenissen hebben zal dit ook niet nodig zijn.
Een goede 'opvoeding' van de kaartgebruiker is
eveneens van belang, want met de hierboven gesigna-
leerde gebruikersproblemen is niet gezegd dat er iets
aan de topografische kaarten van Nederland en de
Bondsrepubliek Duitsland mankeert. Wanneer de ge-
bruiker altijd nauwkeurig de legenda raadpleegt zijn
veel misverstanden te voorkomen.
Noten
Drs. M. J. Kraak is als wetenschappelijk medewerker
verbonden aan de Afdeling der Geodesie van de TH
Delft.
1. M. J. KRAAK, Het gebruik van de militaire topo
grafische kaarten van Nederland en de Bondsrepu
bliek Duitsland. Militaire Spectator, vol. 153,
nr. 8, 1984, pp. 345-357.
56
KT 1985. XI. 1