■n-
Geomorphologische Karte 1:25 000
des Meißner (Nord-Hessen)
•"SB"»
GMK 25/Auszug: 4725 Bad Sooden-Altendorf SW
cryogun pengli/iule Hangachultdackan
Iii (luvial.hotoilnc Tiler
-n blogan.Varmoorungabaralcha
na« und Erdfdlla
I I
>■.111 I
I 1
-ES"-
I II grav(UUv.ni»i
opogan,Bargbau und Steinbruch«
hropogana Ubarformung.Barg
Aufnahme:
Kartographie
tr AMtrmmlMltr 1uPr»»A«. Br-t
Hrritn-r lira«rap*.* *r It!
X~ä
Figuur 2. Fragment van een GMK-25 blad met een selectie van geomorfologische informatie (verkleind).
- er bestond geen duidelijk omschreven behoefte uit
de gebruikerswereld;
- de kaarten die geproduceerd werden waren niet
systematisch vlakvullend;
- er werd geen rekening gehouden met het ontwikkelen
van afgeleide kaarten voor praktisch gebruik;
- beperkingen in de toepassing traden op door een te
grote informatiedichtheid in de kaarten.
Sinds 1975 is men in Duitsland bezig met een syste
matische geomorfologische kartering op schaal
1:25. 000 in het kader van het zogenaamde 'GMK-
Schwerpunktprogramm: Geomorphologischer Detail
karte in der Bundesrepublik Deutschland' (9). Binnen
het GMK-programma tracht men aan bovengenoemde
bezwaren tegemoet te komen door:
- een relatief grote schaal toe te passen;
- het invoeren van een 'bouwdoos'-systeem, waarbij
de informatie in niveaus is ingedeeld, zodat de ge-
bruiker desgewenst Over een relevante selectie kan
beschikken (zie figuur 1 en 2);
- de nadruk te leggen op het uitbeelden van terrein-
vormen in combinatie met de aard van de onder-
grond.
Ook het GMK-project ondervindt in gebruikerskringen
kritiek.
Zo wordt de schaal toch nog als te klein ervaren voor
bepaalde toepassingen. Liever zou men de ongegene-
raliseerde basis 1:10. 000 gebruiken. Deze bestaat uit
manuscriptkaarten waar de GMK 25-serie uit wordt
afgeleid. Andere bezwaren betreffen de specifieke
gebruikerseisen aangaande de inhoud van de GMK.
In de ruimtelijke planning ziet men graag de ont-
staanswijze (genese) van terreinvormen benadrukt in
verband met de landschapsgenetische visie en ook de
geodynamische aspecten (actuele geomorfologische
Processen) in verband met het vroegtijdig onderken-
nen van risico's, bijvoorbeeld lawinegevaar (15).
In het algemeen kan gezegd worden dat er in de Bonds-
republiek behoefte bestaat aan grootschalige kaarten
waar kwantitatieve gegevens direct of indirect uit
kunnen worden afgeleid. De aanduiding van actuele
Processen en informatie over hellingshoeken en
-vormen wordt van essentieel belang geacht (11).
Potentieel gebruik buiten Nederland
In binnen- en buitenland wordt veel aandacht besteed
aan het potentiele nut van geomorfologische kaarten
in praktijks ituatie s. In verband met het complexe ka-
rakter van met name synthesekaarten lijken de ver-
wante vakgenoten zoals bodemkundigen, geologen,
biologen en ecologen de meest voor de hand liggende
gebruikers (zie figuur 3).
Binnen de geologie kunnen geomorfologische kaarten
dienen als hulpmiddel bij de geologische opname en
bij het verkrijgen van regionale kennis rond tektoniek,
sedimentatie en de aard van de ondergrond 14)
In verband hiermee Staat het belang voor de ingeni-
eursgeologie, een vakgebied dat de geomorfologie ten
dele overlapt (13). Bij de aanleg van technische bouw-
werken kan informatie over hellingen, processen,
diepte en samenstelling van de oppervlaktelaag van nut
zijn in verband met bijvoorbeeld funderingsproblemen.
30
KT 1985. XI. 2
