ristenkaarten 1:100.000 zullen
genoegzaam bekend zijn bij de le-
zers van het Kartografisch Tijd-
schrift: het zijn goede kaarten die
geschikt zijn voor een veelzijdig
gebruik door diverse categorieen
weggebruikers (inclusief fietsers)
en voor verschillende recreatieve
en toeristische doeleinden. Wan-
neer men het ontwerp van de kaar
ten in de atlas vergelijkt met dat
van de losse kaartbladen valt als
enige verschil de rode onderstre-
ping op van de plaatsen die worden
beschreven in het deel Toeristi
sche informatie. In de atlas zijn
de kleuren echter vaak wat inten-
ser, hoewel op verschillende blad-
zijden niet altijd in dezelfde mate.
De kwaliteit van de reproduktie
van de kaarten in de atlas valt
jammer genoeg wat tegen. Dit
schijnt nog een van de kinderziek-
ten te zijn van de toepassing van
een 'Scanner' bij de omzetting van
de bestaande kleurendeelfilms van
de losse kaartbladen naar de
nieuwe reproduktie-originelen
voor de atlas.
De bladindeling van de atlaskaar-
ten is geslaagd te noemen. Een
aaneengesloten gebied wordt be-
streken op twee naast elkaar lig-
gende bladzijden, hetgeen leidt
tot een kaartformaat van ongeveer
49x24,5 cm. Met een ruime over-
lap aan alle kanten levert dit 92
bladzijden kaarten op. De plaats
waar het overzicht van de bladin
deling wordt getoond is wat minder
gelukkig gekozen: dit hulpmiddel,
dat vaak geraadpleegd zal moeten
worden, treft men pas aan op blad-
zijde 10. Opdat men de bladinde
ling sneller zou kunnen vinden,
zou de binnenzijde van de omslag
bijvoorbeeld een betere plaats zijn
geweest. Hetzelfde zou wellicht
ook gesteld kunnen worden ten aan-
zien van de legenda - die nu op
bladzijde 11 Staat- al wäre hier
ook een losse uitvoering (in de
vorm van een bladwijzer mis-
schien) te overwegen.
De minpunten zijn klein van aantal
en niet van fundamenteel belang.
Kartografen kunnen niet anders
dan blij zijn over deze uitgave,
die bijvoorbeeld ook nog eens
wordt opgesierd door een nuttige
paragraaf over het gebruik van
kaarten.
Voor zo'n 60% van de prijs van de
los verkrijgbare kaartbladen teza-
men kan men beschikken over een
duurzame goed verzorgde atlas,
die nog veel meer biedt dan alleen
die 1:100. 000.
C. P. J.M. van Elzakker
WERKEN MET KLEUR onder re-
daktie van J. J. van der Schans.
Amsterdam/Brüssel, Elsevier,
1984. 196 pp. Prijs f 45,-.
ISBN 90 1005 321 00.
Werken met kleur is tot stand ge-
komen op initiatief van Capi-Lux
b. v. met Sponsoring van Kodak
Nederland b. v.
In het boek wordt het complete tra-
ject van 'idee tot drukwerk', van
grafisch vormgever via vakfoto-
graaf/laborant, lithograaf tot druk-
ker, beschreven. Verschillende
auteurs hebben er aan meegewerkt,
ieder deskundig op een deel van
het traject. Met dit boek willen zij
een eind maken aan onderlinge
misverstanden tussen de verschil
lende vakgebieden en de communi-
catie tussen de betrokken discipli-
nes verbeteren. Het doel is om zo
economischer en efficienter te
kunnen werken.
In een viertal hoofdstukken komen
verschillende technieken aan de
orde en worden de mogelijkheden
en beperkingen ervan uiteengezet.
Aan het eind van elk hoofdstuk
geeft een deskundige uit het betref
fende vakgebied in een interview
zijn visie op de mogelijkheden ter
verbetering van de onderlinge com-
municatie.
In hoofdstuk 1 'Basisinformatie'
wordt van vier fotografie-opleidin-
gen de basisfilosofie beschreven
en geanalyseerd. Vervolgens
wordt een uiteenzetting gegeven
over basisbegrippen die nodig zijn
om het traject goed te kunnen be-
grijpen: visuele waarneming, sen-
sitometrie, lichtbronnen en raster-
techniek.
De verschillende druktechnieken
worden in hoofdstuk 2 behandeld,
waarbij ook zeefdruk, flexografie,
elektronische druktechnieken en
inktjetprinting aan de orde komen.
Hoofdstuk 3 is gewijd aan fotogra-
fie en vaklaboratorium en het daar-
opvolgende gaat over reproduktie-
technieken, met onder andere aan-
dacht voor de mogelijkheden van
Scanners voor de lithografie en
het beoordelen van proefdrukken.
Alle hoofdstukken zijn rijk voor-
zien van grafieken en illustraties
in kleur.
Ondanks de goede bedoelingen van
de auteurs is Werken met kleur
niet het boek geworden dat de op-
lossing aandraagt om onbegrip tus
sen de verschillende vakgebieden
uit de weg te ruimen. Dat ligt be-
slist niet aan de hoeveelheid en de
kwaliteit van de geboden informa
tie. De schrijvers behandelen de
onderwerpen met grote kennis van
zaken, echter nogal eens tot in
details. Daardoor komen de afzon-
derlijke hoofdstukken toch min of
meer op zichzelf te staan.
Er worden veel begrippen bekend
verondersteld; soms worden ze
pas in een volgend hoofdstuk ver-
klaard.
Het is moeilijk om een goed over
zicht te krijgen van wat noodzake-
lijk is om in de verschillende vak
gebieden van elkaar te weten.
Het boek schiet z'n doel dus voor-
bijmaar dat neemt niet weg dat
voor degene die al iets van de ver
schillende disciplines afweet het
een uitstekend studieboek is.
Hoewel de in de kartografie gebrui-
kelijke technieken grotendeels bui-
ten het bestek van het boek vallen,
zal de kartograaf die zieh op het
gebied van fotografie-lithografie-
drukwerk bevindt hier een waarde-
volle informatiebron in vinden.
G. W. J. van Omme
KT 1985. XI. 2
61
