ß®@to8s@Ii) aiägfflw
ICA COMMISSIE B: TECHNISCH
RAPPORT 1982-1984
Het navolgende is een verkorte
vorm van het 'Technisch Rapport'
zoals uitgebracht door ICA Com-
missie B (Kaartproduktie) voor
het ICA-congres in Perth, Austra-
lie.
De gegevens voor dit verslag wer
den in voorjaar 1984 verkregen van
leden van Commissie B uit 11 lan
den.
Een soortgelijk verslag werd ge-
maakt Over de periode 1980-1982,
doch werd niet gepubliceerd in dit
tijdschrift.
Methoden en toepassingen.
- Ter vereenvoudiging van het
werk van de topografen heeft het
Franse Nationaal Geografisch In-
stituut een wijziging ingevoerd in
de vervaardiging van de documen-
ten voor de herziening van de
kaart 1:25. 000. De topograaf ge-
bruikt nog maar een opwerkmodel,
dat na de verkenning fotomecha
nisch geschikt wordt gemaakt voor
de kaartredaktie. Het aantal docu-
menten op astralon is door deze
methode teruggebracht van 10 naar
4.
- Een van de regionale centra van
de Geologische Dienst in de Vere-
nigde Staten (USGS) heeft een ge-
automatiseerd systeem ontwikkeld
voor het plaatsen van tekst (ATP)
Het Intergraph-systeem wordt ge-
bruikt om interactief tekst te plaat
sen op een voorlopige kaart. Na
het als proef laten uittekenen met
een Versatec plotter wordt de ge-
corrigeerde definitieve versie uit-
getekend met een fotokop op een
Gerber 4477 plotter.
- Daarnaast wordt in het kader van
het nationaal kaarteringsprogram-
ma in de Verenigde Staten research
uitgevoerd om het arbeidsintensie-
ve plaatsen van tekst verder te
automatiseren. Hiervoor wordt
een Mergenthaler Omnitech 2100,
Vierde generatie laser fotozetter
gebruikt. Voorlopig zal men echter
de tekst welke niet op een rechte
lijn staat, nog met de hand moeten
verwerken.
- Karteringsorganisaties in ver-
schillende landen blijven ernaar
streven om het aantal drukgangen
te verminderen.
Zo drukt het Deense Geodetisch In-
stituut thans haar topografische
kaarten in de kleuren zwart,
blauw, bruin en groen.
Het Franse Onderzoeksinstituut
voor Geologie en Mijnwezen
(BRGM) heeft een kleurenkaart
voor geel, magenta en cyaan ont-
worpen, waardoor het aantal druk
gangen in enkele jaren werd terug
gebracht van 13 naar gemiddeld
9,7.
In Tsjechoslowakije kon met een
soortgelijke methode een wereld-
atlas in zakformaat worden ge-
drukt met een besparing van onge-
veer 45%.
- Het ITC in Enschede kwam tot
de conclusie dat het drukken in
geel, magenta en cyaan, met name
voor punt- en lijnsymbolen, niet
voor iedere kaart het gewenste re-
sultaat geeft. Daarom werd de
ITC kleurenkaart (gebaseerd op
Ostwald) ook gedrukt in geel, rood
en blauw. Vooral in de kleurberei-
ken van rood, oranje en bruin ver-
krijgt men betere kleuren.
Materialen en chemicalien.
- De Topografische Dienst Neder-
land heeft goede ervaringen met
de Agfa-Gevaert Speed Master
kleurenfilm. Deze kleurenfilm
wordt gebruikt om vergrotingen te
maken van kleurendia's (24x36
mm) van bijvoorbeeld bestaande
kaarten of kleurmodellen. Het gro-
te voordeel is dat voor het ontwik-
kelen maar ddn activator nodig is.
- Verschiliende Finse kaarterings-
organisaties gebruiken thans Copy-
proof Adhesive Backing in plaats
van de normale Stripping film.
Men vindt de produktie eenvoudiger
en de kwaliteit uitstekend.
- Daar Keuffel en Esser de positief
werkende peelcoat uit de markt
heeft genomen is in ver schillende
bedrijven overgeschakeld op nega-
tief werkende materialen. Dat dit
niet altijd tot volle tevredenheid
leidt bewijst het Deense Geodetisch
Instituut, dat de Kimoto Silverline
Pil Tic niet gebruikt omdat dit ma-
teriaal niet transparant is. Boven-
dien werd opgemerkt: 'En wie vindt
het prettig zichzelf de hele dag in
het materiaal weerspiegeld te
zien?'
Bij de Topografische Dienst en het
ITC zijn proeven genomen met een
positief werkende peelcoat, op de
markt gebracht door Autotype Inter
national Ltd (Verenigd Koninkrijk).
Het positief wordt door de basis
van het materiaal belicht; onder
invloed van het UV-licht wordt de
peelcoatlaag harderbeginnend
vanaf de basis. De niet verharde
delen (lijnen) worden uitontwikkeld.
De resultaten van de proeven wa
ren niet bevredigend; met name
fijne lijnen kwamen niet goed door.
- In Denemarken en Frankrijk is
Diazoscal graveermateriaal van
Renker (BRD) getest voor kaart-
herziening. De sepia diazo coating
heeft een goede dekking, terwijl op
lichttafels het materiaal goed
transparant is.
Het niet veranderde lijnenbeeld
verschijnt na het copiören en het
ontwikkelen als een geetst negatief
beeld. De nieuwe gegevens worden
met standaard positieve of negatie-
ve lagen op het reeds geetste beeld
gecopieerd, waarna het graveren
van de nieuwe gegevens kan plaats
vinden.
- De Japanse Geografische Dienst
past watervrij offset drukken toe.
De drukplaten en de drukinkten zijn
duurder dan voor normale offset.
Men vindt de kwaliteit echter beter
en men kan de kleur beter constant
houden.
64
KT 1985. XI. 2
