org
dit gebied zijn. Een uitzondering hierop vormt het ten
westen van Nigeria liggende Benin dat in 1984 uitkwam
met een grotendeels in eigen beheer verzorgde en uit-
gegeven schoolatlas (besproken in het Kartografisch
Tijdschrift. 1984. X. 4). Dit land - dat 30% van zijn na
tionale begroting aan onderwijs besteedt- had zieh al
eerder aktief op dit gebied getoond met de uitgave van
een schoolwandkaart.
Kaarten als wandversiering.
Het betreft hier artistieke Produkten die door lokale
kunstenaars worden vervaardigd. Zij hebben een in-
conventioneel karakter: een uit triplex gezaagde lands-
vorm waarin met olieverf de rivieren, de grotere
plaatsen en enkele andere topografische details zijn
aangegeven. Ook bestaan er geborduurde kaarten (zie
figuur). Zij worden als wandver siering gebruikt.
Men treft ze in hoofdzaak aan ten huize van de hogere
sociale klassen. In 6än van de volgende paragrafen
wordt nader ingegaan op het waarom.
De kartografische keukens
De eetkeukens van West-Afrika varieren van volko-
men westers geoutilleerde restaurants (klein in aantal,
allddn in de grotere Steden, vaak gerund met buiten-
lands kapitaal en gericht op een buitenlandse klanten-
kring) tot de alomtegenwoordige, door de lokale be-
volking geexploiteerde en gefrequenteerde eetstalle-
tjes längs de weg.
Op kartografisch terrein is de situatie ongeveer ana-
loog. Grofweg geschetst kan men een indeling maken
in een drietal soorten produktie-eenheden, ieder met
hun eigen karakter:
- de thuiswerker;
- het (overheids)bedrijf met kartografische neventaken;
- het gespecialiseerde bedrijf.
De thuiswerker.
Verreweg het grootste gedeelte van de hiervoor ge-
noemde 'titres fonciers' wordt door thuiswerkers ver-
vaardigd. Iedereen die maar enigszins de tekenpen
weet te hanteren en kennis heeft van de elementaire
meetkundige prineipes, werkt er in zijn vrije tijd wat
bij om zodoende het veelal karige salaris wat aan te
vullen. Daarnaast houdt de thuiswerker zieh ook veel-
vuldig bezig met het maken van bouwkundige tekenin-
gen en eenvoudige kopieön van topografische kaarten
(bijvoorbeeld in opdracht van een onderwijzer; kopie
ren is meestal goedkoper dan de aanschaf van een
echte topografische kaart).
Het niet-gespecialiseerde (overheids)bedrijf.
Hiermee worden diö organisaties bedoeld die de karto-
grafie bedrijven ter ondersteuning van hun hoofdtaak
(die meestal civiel- of cultuurtechnisch van aard is).
De kartografie vormt (meestal in combinatie met
landmeten) slechts een afdeling en soms zelfs niet
meer dan een sectie binnen een afdeling.
De stijl van werken is altijd zeer eenvoudig en het
personeel meestal niet gespecialiseerd. De tekenaars
dienen zieh naast met landmeetkundig tekenwerk ook
bezig te houden met andere grafische aktiviteiten
(bouwtekeningen met name). De uitrusting is zo sim
pel gehouden als maar mogelijk is: een lichtdrukma-
chine is veelal een uitzonderlijke luxe.
Fragment schoolwandkaart van B6nin (verkleind)
Fragment geborduurd kartogra
fisch wandkleed
48
KT 1985. XI. 3
