KAART ONTGINNING EN BEWONING
1 25 000, dat wil zeggen 1 cm op de kaart is 250 m in het terrein en 1 cm2 op de kaart is
6,25 ha in het terrein.
Kaart in zwart-wit; bladformaat gevouwen 21 cm x 30 cm.
Beschrijving kaart Kaart en legenda geven een beeld van het verloop van de ontginningsgeschiedenis. De
legenda-eenheden zijn geordend naar ouderdom. In tegenstelling tot de relictenkaarten
(blz. 12-13) zijn op de kaarten 'Ontginning en Bewoning' ook landschapselementen aange-
geven die nu niet meer in het landschap zichtbaar zijn. Bij de legenda-eenheden is tevens
onderscheid gemaakt naar vorm: vlakken, lijnen en punten. Verreweg de meeste aandacht
gaat uit naar de lijnelementen: natuurlijke waterlopen, dijken, waterscheidingen, bewo-
ningsassen, wegen, weteringen en oude blokgrenzen. Dit zijn de belangrijkste structureren-
de elementen. De kaart is getekend op een topografische ondergrond van ca. 1900, ten ein-
de de oorspronkelijke samenhang met percelering en bewoning duidelijker in beeld te bren-
gen. Het bovenste kaartfragment geeft een deel van het landinrichtingsgebied De Gouw
(Noord-Holland), het onderste een gedeelte van het landinrichtingsgebied IJsselmonde
(Zuid-Holland).
Beschrijving rapport In het rapport wordt het verloop van de ontginnings- en bewoningsgeschiedenis uiteengezet
en onderbouwd aan de hand van de kaarteenheden. Omdat ervan wordt uitgegaan dat de
vorming van cultuurlandschappen mede wordt bei'nvloed door het fysisch milieu, is in de
toelichting vrij veel aandacht geschonken aan de reconstructie van het natuurlijk substraat.
Dit is de oorspronkelijke bodemgesteldheid vlak voor of ten tijde van de oudste middeleeuw-
se ontginningsperiode. Het rapport bevat voorts een relictenkaart 1 25 000, getekend op
een recente topografische ondergrond die laat zien, welke van de onderzochte elementen
thans nog zichtbaar zijn. Vergelijking van beide kaarten toont aan, welke relicten oorspron-
kelijk, zowel functioneel als genetisch, met elkaar samenhingen.
Toepassingen De kaart 'Ontginning en Bewoning' vormt samen met de relictenkaart de basis voor de inven-
tarisatie van de ontstaanswijze van gebieden die voor herinrichting, ruilverkaveling en der-
gelijke in aanmerking komen. De informatie wordt met de resultaten van andere inventarisa-
ties verwerkt in het Advies Landschapsbouw en het Advies van de Natuurwetenschappelijke
Commissie van de Natuurbeschermingsraad.
Levering In zwart-wit (lichtdruk) (STIBOKA).
Schaal
Uitvoering
14
