Hoofdstuk 5 Redaktie en kompilatie 5.1 kaartproduktie Het geheel van bewerkingen nodig voor de produktie van een kaart: kaartredaktie (51.1), vervaardiging van deeloriginelen (672.7a), reproduktie (642.1) en druk. Opm: Men gebruikt hiervoor ook de term kaart- vervaardiging. 51.1 kaartredaktie De kartografische voorbereidingen die voorafgaan aan de technische produktie van een kaart: de redaktionele voorbereiding (51.6), het maken van het redaktiemodel (51.7), met inbegrip van een lijst van geografische namen, en het op- stellen van produktievoorschriften (23.6). Opm.: Men onderscheidt (1) geografische kaartre daktie: alle redaktionele handelingen met betrekking tot het ontwerp van de kaart: (2) de namenredaktie: de redaktionele handelingen betrekking hebbend op de geografische namen, zoals keuze en schrijfwijze; (3) de technische kaartredaktie: alle redaktionele handelingen direkt gericht op de technische pro duktie van een kaart. 51.1a kompilatie Het proces van verzamelen, beoordelen, interpreteren en selekteren van gegevens voor een kaart of kaartblad en de vastlegging van deze gegevens in een kompilatiemodel (51.7). OpmKompilatie is een minder ruime term dan kaart redaktie (51.1) en omvat alleen de onderdelen (1en (2) daarvan. De term kompilatie wordt vooral toe- gepast met betrekking tot de voorbereiding van kaartbladen uit topografische kaartseries. 51.2 kartografische vormgeving De vaststelling van de lay-out, de keuze van de grafische variabelen (42.1 a) en van de kartografische expressiemiddelen (42.3) voor een kaart of kaartserie. 51.3 kleurkeuze De keuze en specifikatie van de kleuren voor een kaart of kaartserie. 51.4 optisch gewicht Mate van visuele inwerking van een in de kaart toegepast kartografisch expressiemiddel (42.3). Syn: visuele indruk. 51.5 topografische kartering Het nauwkeurig opmeten en in kaart brengen van topografische Objekten (444.3) direkt in het terrein of door middel van foto- grammetrische technieken. Syn: topografische opneming. 51.5a route-opname Vluchtige topografische kartering (51.5) längs een trajekt met behulp van eenvoudige technieken en methoden. Opm: Deze methode werd vroeger veelvuldig toe gepast bij ontdekkingsreizen. 51.6 redaktionele voorbereiding Het (1) verzamelen en (2) bewerken van bronnenmateriaal (21.45(1)) voor een kaart. 51.7 redaktiemodel De voorlopige grafische weergave van de Objekten en verschijnselen die in de uiteindelijke kaart zullen worden opgenomen. Opm: Het redaktiemodel is het eindresultaat van de kaartredaktie (51.1) en uitgangspunt voor de ver vaardiging van deeloriginelen (672.7a). Bij topografische kaartseries spreekt men van kom pilatiemodel. Syn: redaktioneel model. 51.7a generalisatieleer Deel van de theoretische karto- grafie (1.2) dat zieh bezighoudt met de generalisatie. 51.8 generalisatie (a) Het vereenvoudigen van kaartbeeld en kaartinhoud, rekening houdend met het doel en de schaal van de kaart. (b) Verkorte vorm van de term generalisatieproces (51.8b). Syn: generaliseren. 51.8a generalisatieprincipes Algemene uitgangspunten die de basis vormen van een generalisatieproces (51.8b). 51.8b generalisatie(proces) De praktische uitvoering van de generalisatie die naar de aard van het resultaat kan worden onderscheiden in (1) vereenvoudigen; (2) vergroten/verbreden; (3) verplaatsen; (4) samen- voegen; (5) selekteren; (6) symboliseren; (7) bena- drukken; (8) karakteriseren. 51.8c generalisatievoorschriften Richtlijnen die bij het generaliseren moeten worden aangehouden. 51.9 gebonden generalisatie Generalisatieproces (51.8b) waarbij vaste relaties tussen de afmetingen van Objekten op de oorspronkelijke en afgeleide kaart behouden blijven. 51.10 vrije generalisatie Generalisatieproces (51.8b) waarbij vaste relaties tussen de afmetingen van Objekten op de oorspronkelijke en afgeleide kaart worden losgelaten. 51.11 begripsmatige generalisatie Generalisatieproces (51.8b) dat een overgang inhoudt van een beschrij- ving van een verschijnsel naar een meer algemene beschrijving van dat verschijnsel. Bijv. losstaande huizen die samengevoegd worden tot bebouwd oppervlak; diverse soorten gewassen die samen gevoegd worden tot het algemenere begrip akker- land. Syn: konceptuele generalisatie. 51.11b grafische generalisatie Generalisatieproces (51 8b) dat wel een vereenvoudiging van de oorspronkelijke struktuurvan een verschijnsel inhoudt, maarde wijze van weergave ervan onveranderd laat. Syn: strukturele generalisatie. 51.12 vertekening Verplaatsing van een kaartelement van de wäre positie naar een niet-ware getekende positie, veroorzaakt door het feit dat de voorstelling op de kaart niet schaalgetrouw kan plaatsvinden. 26 NVK 1986

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1986 | | pagina 32