landmeters wat zekere beperkingen met zieh mee-
brengt. Het omvat: een algemene inleiding over het
vakgebied, een inleidende beschrijving over hoe
(basis-)kaarten tot stand komen, een kennismaking
met kaartprojekties, een bespreking van basiskaar-
ten (Kadastrale kaart, GBKN, Topografische kaart)
en een kennismaking met de grafische communiea-
tieregels. Het praktische deel omvat Landmeetkundig
tekenen, enig (thematisch) kaartontwerpen en kaart-
lees- en gebruiktechnieken.
Het tweede jaar K2
De inhoud van de stof in het tweede jaar is voor een
groot deel gericht op het 'klaarstomen' voor de stages
in het derde jaar. Dit betekent dat de nadruk ligt op
de praktische kant van: ontwerp, tekenen-graveren,
reprografie-kaartproduktie en automatisering, waar-
mee de Studenten het meest geconfronteerd worden op
de stage-adressen.
ZoaLs altijd zijn er een aantal randvoorwaarden die
maken dat deze voorbereiding niet optimaal kan zijn.
De belangrijkste beperking is de tijd die beschikbaar
is voor oefening/training in bijvoorbeeld de automa
tisering (bovendien is er vooralsnog een gebrek aan
apparatuur)Toch is het gelukt om määr uren voor
automatisering en Computerkunde ter beschikking te
krijgen dan iedere andere studierichting aan de HTS.
We dachten hier de prioriteit aan te moeten geven
boven, en ten koste van, de teken/graveertraining.
In het vak Algemene Kartografie komen de onder-
werpen: (karto)grafische grammatica, typografie,
hoogtevoorstelling, generalisatie en kaartbespreking
aan de orde
Het stagejaar K3
HTS-studenten zijn verplicht om 200 werkdagen stage
te lopen. Dit wordt opgedeeld in drie Perioden, zo-
dat de Studenten met 3 verschillende bedrijven kennis-
maken.
Er wordt gepoogd de adressen zo samen te stellen dat
de onderwerpen automatisering, grootschalige karto
grafie en kleinschalige (thematische) kartografie aan
bod komenliefst afwisselend bij partikuliere- en
overheidsbedrijven. Dat deze opzet niet altijd volle-
dig slaagt voor iedere Student behoeft geen betoog.
De bereidheid om stagiaires te aeeepteren is vooral
bij de overheid gelukkig groot, Ondanks geklaag bij
het partikuliere bedrijfsleven over het niveau van het
HBO-onderwijs (krant!), is ditzelfde bedrijfsleven
weinig bereid om op praktisch of financieel gebied
steun te verlenen. Gelukkig zijn er een aantal gunsti
ge uitzonde ringen.
Het effekt van het stagejaar is voor de Studenten bij—
zonder groot. Het wordt daarom in het algemeen als
een goed onderdeel van het HTS-programma ervaren
- De Studenten zien drie verschillende bedrijven.
- Het doel c.q. nut van (theoretische) lesstof wordt
duidelijk en daar kan in het Vierde studiejaar goed op
aangesloten worden.
- De mate van zelfstandigheid, het beoordelingsver
mögen en ook de motivatie voor de studie neemt sterk
toe.
- In vele gevallen wordt de praktische training (teke
nen en graveren, automatisering) vergroot.
De Studenten brengen maandelijks schriftelijk verslag
uit aan de HTS. Dit is een essentieel onderdeel van
de stage. Het vergroot de schriftelijke uitdrukkings-
vaardigheid en dwingt tot het uitdiepen van onderwer
pen. Er wordt van deze verslagen namelijk medr ge
eist dan alleen een weergave van de aktuele werk-
zaamheden.
Het Vierde jaar K4
Het Vierde studiejaar is opgedeeld in drie perioden.
Aan het eind van iedere periode wordt tentamen afge-
legd in de 'Examenvakken'Algemene Kartografie
kaartontwerp/redaktie)Automatisering; Manage
ment; Remote-sensing/Luchtfoto-interpretatie/Foto
grammetrie; Vastgoedregistratie; Dokumentatie/
beheer, en in de 'nevenvakkenLandmeetkunde
Reprotechniek en Geografie,
Indien de tentamenresultaten over de Examenvakken
voldoende zijn, verkrijgt men een vrijstelling voor
het examen.
Zoals in de tabel te zien is zijn de algemene vakken
in het Vierde jaar volledig komen te vervallen. De
stof voor de beroepsgerichte vakken betreff voorna-
melijk de (theoretische) uitbouw van de tweede jaars-
stof. Nieuw zijn de onderwerpen: Management (prijs-
berekening, planning v/d produktie en organisatie),
Dokumentatie/beheer van kaarten en enige historische
kartografie
In de loop van dit laatste jaar starten de Studenten met
het werken aan de afstudeeropdrachten of -projekten.
De afstudeeropdrachten
In de eindfase van de Studie worden vijf afstudeer
opdrachten gemaakt. De Studenten kunnen een keuze
maken uit de volgende onderwerpen: Kaartredaktie/
ontwerp; Kaartproduktie (Management); Automatise
ring; Dokumentatie/beheerVastgoedinformatie
ReprografieRemote-sensing/Luchtfoto-interpretatie/
Fotogrammetrie. De eerste onderwerpen zijn ver
plicht, zij het dat het thema binnen het onderwerp naar
keuze van de student is. Een aantal van deze onderwer
pen kunnen aaneengevoegd worden tot een projekt; bij
voorbeeld: Redaktie/ontwerp - Produktie - Reprogra
fie. In dit geval wordt een kaart vanaf het verzamelen
van het basismateriaal tot en met het gedrukte eind-
resultaat volledig door de Studenten vervaardigd. De
produktie kan ook längs geautomatiseerde weg plaats-
vinden, waardoor tevens aan de opdracht Automati
sering wordt voldaan.
De vorm, inhoud en uitvoering van de opdrachten is
sterk afhankelijk van de betreffende begeleidende
vakdocent. Deze kan dus ook zijn eigen visie over het
doel en het niveau formuleren,
Overwegingen betreffende het niveau van de afstudeer
opdrachten zijn goede handgrepen om het niveau van
de opleiding in het algemeen aan de orde te stellen.
Daarom brengen we dat hieronder kort ter sprake.
Verwoordingen over niveau- en kenniseisen, die aan
de Kartograaf-ing. gesteld kunnen worden, zijn te
vinden in KT 1983.IX.5 (p. 26) en KT 1981. VIII.1
(p. 25). Hier ontbreekt echter een exakte omschrijving
40
KT 1986. XII. 1
