Z OME RCURSUS KAART-
REPRODUKTIE 1985
Op de Afdeling Geodesle van de TH
Delft werd van 28-31 Oktober 1985
bij een buitentemperatuur van on-
geveer 5°C de zomercursus kaart-
reproduktie gehouden. De organi-
satie was in handen van de NVK
Werkgroep Kartografische Repro-
duktietechnieken
Aangezien de voorzitter van de
NVK verhinderd was, werd de bij—
eenkomst geopend door de voorzit
ter van de Werkgroep, de heer
R.T„ de Wijs, die vervolgde met
een körte inleiding over het repro-
grafisch proces in het algemeen.
Spreker Steide dat, om te weten
hoe men moet beginnen, raen zieh
eerst moet realiseren wat men van
het eindprodukt (de gedrukte kaart)
verlangt en welke eisen hieraan
moeten worden gesteld. Met moet
weten hoe het werkt, welke mate-
rialen men nodig heeft en hoe men
dan begint met tekenen, ontwerpen,
enz. Vervolgens besprak de heer
A. J. Laiesse een oefening met de
deelnemers, welke bestond uit het
vervaardigen van een gecombineer-
de foto-lijnenkaart, met als doel
a. de cursist inzicht te geven in
het gebruik van materialen en han-
delingen die nodig zijn om tot een
foto- of lijnenkaart in meerkleuren-
druk te komen;
b. het verschil te tonen in produk-
tiewijze tussen een fotokaart en een
lijnenkaart, waardoor inzicht kan
worden verkregen in de voor- en
nadelen van beide kaartsoorten.
De deelnemers kregen hiervoor uit-
gereikt
- een schriftelijke inhoudsopgave
- een set voorverkende luchtfoto's
- een lichtgrijze afdruk van de
luchtfoto's voor het maken van
een redaktiemodel
- een kleurenschema van de Stichting
voor Bodemkartering te Wageningen
- een stroomdiagram
- een handleiding van de heer
A. Smits over fotografische
materialen, spectogrammen enz.
Aan de hand van dia 's werd duide-
lijk uiteengezet met welke materia
len en begrippen de deelnemers te
maken zouden krijgen, zoals het
graveren, tekst zetten, het maken
van peelcoats, het strippen, kopie
ren en het maken van een kleur-
proef (Cromalin-systeem)Ten-
slotte werden de deelnemers in
vijf groepen van vier personen
verdeeld, zodanig, dat meerdere
deelnemers van eenzelfde instel-
ting of dienst in verschillende
groepen te recht kwamen. Dit om
te voorkomen dat binnen een groep
bepaalde meningen of inzichten
zouden gaan domineren en voor het
verkrijgen van een beter contact
met elkaar.
Hierna gingen een aantal groepen
graveergidsen en weer andere een
redaktiemodel vervaardigen. De
middag werd gevuld met graveren
en het tekenen van Signaturen die
op de te maken kaart voorkwamen.
Om de tijd, nodig voor het grave
ren, enigszins te bekörten, was
reeds gedeeltelijk een gegraveerd
lijnenbeeld aanwezig. De Signatu
ren moesten met opzet enige malen
vergroot worden getekend. De mate
van vergroting kon door de deel
nemers, met enige beperking, zelf
worden opgegeven.
Dit had ten doel de cursisten te
laten kennismaken met de werking
van de Camera, waarop deze Sig
naturen moesten worden verkleind,
Op dinsdag 29 Oktober werd begon
nen met een körte inleiding door
R. de Wijs, waarna de heer S. v.d.
Steen een en ander vertelde over
fotografische materialen. Uitge-
legd werd op welke wijze een zwart
beeld op de film ontstaat en met
welke filmsoorten men te maken
zou krijgen, zoals lijnfilm, half-
toonfilm, rasterfilm, negatief en
direkt positief film, alsmede de
werking en verwerking van deze
films. In de ochtenduren werd door
alle groepen eerst een lijnen-nega-
tief gemaakt, nodig voor het ver
vaardigen van pelfilms, waarna
wisselend pelfilms en montage-
gidsen, nodig voor tekst- en sym-
boolmontage werden vervaardigd,
afgewisseld met een demonstratie
tekstzetten. Deze tekst werd gezet
op de Quadritek/200, toegelicht
door de heer M. Jutte.
In de middag werd begonnen met
het pellen van de pelfilms en de
montage van de tekst en Signaturen.
Tevens werd verder gewerkt aan
het redaktie-model en werden aan
de hand van het Stiboka-kleuren-
schema de kleuren en dus ook de
rasterpercentages bepaald die men
nodig had voor het inbelichten, via
pelfilms en rasters, in de daarvoor
bestemde films.
Op woensdag 30 Oktober gingen de
groepen afwisselend of op de Came
ra de door hen getekende Symbolen
verkleinen of een demonstratie bij—
wonen hoe men het 'Herschel-effect'
kan toepassen. Het gaat hier om
direct-positief materiaal, waarbij
tijdens de fabricage reeds een la
tente zwarting is aangebracht.
Deze kan door belichting met licht
van lange golflengte via een geel-
filter worden wegbelicht, waardoor
deze film opnieuw gevoelig wordt
voor licht met körte golflengte (UV)
zodat men opnieuw een zwarting
kan verkrijgen. Ook werd getoond
op welke wijze men een fotolyse-
beeld kan vervaardigen; een hulp-
beeld van lichte tint, dat wordt
verkregen door een belichting met
UV-houdend licht; de film wordt
niet ontwikkeld, doch slechts ge-
fixeerd, gespoeld en gedroogd.
Tevens werden op deze ochtend
de verkleiningen van de Signaturen
in de montagegids aangebracht.
Hierna gaf de heer A. Smits een
beknopte inleiding over rasters en
het gebruik hier van, voor zover
men dit in het kader van deze cur-
sus nodig had. Onderscheiden werd
KT 1986. XII. 1
5
