CARIN: een elektronische co-piloot in auto's Wiedenhof en M.L.G. Thoone N. In het projektencentrum Geldrop van het Philips Natuurkundig Laboratorium, zetten medewerkers van de Re search en van de Audiodivisie van Philips op het ogenblik de eerste stappen die moeten leiden naar auto's voor- zien van een elektronische co-piloot die de route kan plannen, de bestuurder naar de bestemming begeleidt, op elk moment de positie van de auto bepaalt en kan weergeven, en verder tal van bijzonderheden over de omg'eving of het reisdoel weet te verteilen. Het elektronische systeem heeft de naam CARIN gekregen: 'Car Information and Navigation'. In latere fasen van het projekt zal CARIN met dash- bordfunkties worden geintegreerd. Er kunnen dan ook waarschuwende woorden gesproken worden als er ben- zine getankt of olie bijgevuld moet worden, als de temperatuur te hoog oploopt of wanneer de accu man- kementen vertoont, Ook zal het systeem gekoppeld kunnen worden aan verkeersalarmering via autoradio. Een mogelijk toekomstig systeem hiertoe vormt het radio-datasysteem RDS waarover op Europees niveau standaardisatiebesprekingen worden gevoerd. Inmid- dels zijn echter al RDS-proefuitzendingen aan de gang, zoals in Frankrijk, Duitsland, Zweden en Enge land. De koppeling van CARIN aan bijvoorbeeld RDS maakt het mogelijk om bij filevorming, wegopbreking, ijzel- vorming, ongevallen en dergelijke, alternatieve routes te plannen en de routebegeleiding overeenkomstig te laten plaatsvinden. De digitale RDS-signalen zijn toe- gankelijk voor de boordcomputer en ze onderbreken noch stören het normale radioprogramma. Brits verkeersonderzoek heeft aangetoond dat auto- mobilisten gemiddeld hun route circa 20% efficienter zouden kunnen plannen als ze zieh niet alleen op be- kende punten zouden oriSnteren. In de berekening zijn de brandstofkosten en de rijtijd verdisconteerd. Met CARIN kan men steeds zo efficiSnt als mogelijk de bestemming bereiken. Basisconfiguratie De basisconfiguratie van CARIN is geschetst in figuur 1. Onderdelen van het systeem zijn: - Een aangepaste Compact-Disc-speler voor de auto waarmee niet alleen audioplaatjes kunnen worden af- gespeeld, doch ook op Compact Disc opgeslagen we- geninformatie, zoals een komplete wegenkaart van Nederland, van een stad en dergelijke. - Een plaatsbepalingssysteem dat de momentane posi tie van de auto bepaalt. - Een boordcomputer die zorgt voor alle bewerkingen. - Sensoren die gegevens omtrent het funktioneren van de auto aan de Computer doorgeven, bijvoorbeeld de temperatuur van het koelwater, de beschikbare hoe- veelheid benzine enz. - Een autoradio om verkeersinformatie of -waarschu- wingen op te vangen. - Weergeef- en bedieningsapparatuur bestaande uit een spraakmodule waarmee, via een spraaksynthese- chip, mededelingen aan de gebruiker kunnen worden doorgegeven, een beeldscherm voor visuele informa- tie - bijvoorbeeld het tonen van een wegenkaart - en een toetsenbord waarmee de automobilist gegevens of wensen aan de Computer kan doorgeven. Een aantal van deze systeemonderdelen zullen we nu kort de revue laten passeren. Grote, betrouwbare op s 1 agc ap ac i te i t Een Compact Disc (CD) is in oorsprong bedoeld voor het opslaan van 1 uur muziek. Gedurende 3600 seconden zijn dus over 2 kanalen (stereo) 44,1 duizend keer per seconde (dat is de standaardfrequentie) analoge Signalen bemonsterd en 16 bit per monster op de plaat geschreven. De plaat heeft derhalve een capaciteit van: 3600x2x44,1x1000x16 bit, of circa 5 miljard bit (5 Gbit). Daarmee staat een gigantisch geheugen (ROM 'Read Only Memory') ter beschikking dat zeer snel op elke plaats toegankelijk is en waarin, bijvoorbeeld een heel wegennet van Nederland, plus allerlei reisinformatie, zou kunnen worden opgeslagen. Dit idee van een elektronische digitale reisgids werd nader uitgewerkt. Het CD-systeem diende aan zijn CD-ROM-funktie aangepast te worden door een meer uitgebreide foutenkorrektie, waarmee minder dan 1 bitfout op de miljard keer miljard bit (beter: dan 1 op 10-®-®) redelijkerwijs verwacht mag worden voor toe- vallige fouten op een onbeschadigde plaat. Dat is een faktor miljoen beter dan bij computertape. Dit bete- kent dat zelfs een door krassen of bevuilen beschadig- de plaat een nog hogere betrouwbaarheid heeft dan een computertape. Het invoeren van een extra foutenkorrigerend reken- voorschrift (algoritme) kost wel wat opslagcapaciteit, omdat men in feite extra informatie moet opslaan om fouten te kunnen verbeteren. De situatie is enigszins te vergelijken met een belangrijke mededeling die twee maal wordt doorgegeven om vooral zeker te zijn dat hij de bestemming bereikt. Door een slimme keuze van het foutenkorrigerend al goritme verliest men niet de helft van de opslagcapa citeit maar slechts 0, 6 miljard bit, zodat dan van de 32 KT 1986. XII. 2

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1986 | | pagina 42