PHILIPS gj
Terzijde: men kan nu berekenen wat men met een
dergelijke codering aan landoppervlak aan kan.
16 bit geeft 2^® of circa 65000 mogelijkheden.
Nu is Nederland te beschrijven als een oppervlak
van 650 x 650 km2, ofwel 650. 000 x 650. 000 m2.
Kiest men een positioneringsnauwkeurigheid van
10 meter dan kan men dus met 2 maal 16 bit (2
maal 65000 mogelijkheden) precies heel Nederland
aan.
We zagen dat we bij een kaarsrechte weg zonder krui-
singen slechts twee punten hoeven aan te geven. Bij
een rondweg, zoals die in Eindhoven, zijn ongeveer
40 knik- en knooppunten nodig om de weg goed te be
schrijven. Statistisch gemiddeld kan men zeggen dat
de Nederlandse wegen met 6 punten te beschrijven
zijn, die elk 32 bit vergen. Totaal dus 6 x 32 192 bit
gemiddeld per straat. Daarbij moet men nog een adres
voegen van 32 bit om aan te geven waar de bij deze
punten behorende extra informatie (zoals de straat-
naam) op de plaat staat. Dit is onder meer nodig om
het systeem gebruikersvriendelijk te maken. Men wil
immers de informatie niet doorgeven in graden Noor-
derbreedte en Oosterlengte maar in termen als Hoog-
huisstraat of Stationsplein. Er moet dus een relatie
gelegd worden tussen straatnamen en coördinaten, en
dat kost geheugencapaciteit. Totaal komen we nu op
192 32 224 bit per straat.
Stel dat we in het grondgebied van 12 x 14 km, dat we
eerder als voorbeeld namen, 3350 Straten hebben
(Eindhoven en Geldrop samen hebben er op het ogen-
blik rond 2300, dus we zitten aan de zeer ruimte kant).
Daar zijn dan 3350 x 224 bit 750. 000 bit voor nodig.
Voegt men daar nog eenzelfde aantal bits aan toe voor
de codering van de straatnamen, dan komen we op 1,5
miljoen bit ofwel op 0, 03% van de CD-ROM-capaciteit.
Dat is wel heel wat zuiniger dan de 8% die we met de
eerste methode haalden.
Uiteraard geeft deze berekening alleen de orde van
grootte aan. Wil men meer informatie opslaan, of
een grotere nauwkeurigheid halen, dan is meer opslag-
ruimte nodig.
Plaatsbepaling
Met behulp van het CARIN-systeem moet op elk ogen-
blik de plaats van de auto kunnen worden bepaald.
Daar zijn verschillende technische oplossingen voor
mogelijk.
Als oplossing voor de körte termijn is een elektronisch
kompas voor de hand liggend. Met behulp van zo een
kompas kan de rijrichting van het voertuig ten opzichte
van het aardmagnetisch veld worden bepaald. Uit dit
meetgegeven en de, via de autosnelheidsmeter, beken-
de afstand die de auto vanaf het vertrekpunt heeft af-
gelegd, kan de boordcomputer de plaats van de auto
bepalen. Tevens is hij in staat om storingen te korri-
geren. Storingen ontstaan onder meer door passerende
auto's of door viaducten uitgevoerd in gewapend beton.
Met hun ijzermassa veroorzaken ze een extra mag-
neetveld dat door het autokompas wordt geregistreerd.
De boordcomputer korrigeert deze storingen door de
informatie regelmatig te vergelijken met de digitale
wegenkaart. Ligt de berekende plaats naast de weg
waarop men zieh volgens de wegenkaart behoort te
bevinden, dan wordt er automatisch gekorrigeerd
(figuur 2).
RICHT1NG VOLGENS DIGITALE WEGENKAART
GEMETEN BAAN
1 CORRECTIE
Figuur 2. Automatische korrektie plaatsbepaling.
In het Projektencentrum Geldrop worden ook andere
oplossingen voor de körte termijn onderzocht, ten-
einde de storing van het aardmagnetische veld door
ijzeren Objekten te omzeilen.
Satellietnavigatie
Voor de wat längere termijn kan gebruik worden ge-
maakt van het Amerikaanse satellietnavigatiesysteem
'Global Positioning>System' (GPS) NAVSTAR, dat
eind 1988 met achttien satellieten in de ruimte zal
zijn voltooid. Met het civiele deel van dit systeem
zal men zijn positie op elk moment van de dag op elk
punt op aarde met een nauwkeurigheid van circa tien
meter kunnen bepalen.
De satellieten bevinden zieh op zo'n 20. 000 km hoog-
te in zes verschillende banen die regelmatig rond de
aarde zijn verdeeld. De omlooptijd is twaalf uur. Op
elk tijdstip zijn dan overal op aarde vier satellieten
te ontvangen. Dat is voldoende voor de bepaling van
lengte, breedte, hoogte, alsmede van de tijd (met
een nauwkeurigheid van een atoomklok).
Op het ogenblik zijn al vijf testsatellieten in hun baan
gebracht en eind 1987 zullen het er naar verwachting
twaalf zijn, goed voor lengte, breedte en tijdsbepa-
ling.
Kontakt met de bestuurder
Bij het ontwerpen van het CARIN-systeem is veel
aandacht besteed aan de ergonomie, waaronder de
gebruikersvriendelijkheid en de zorg voor de ver-
keersveiligheid begrepen is.
Zo verdient het de voorkeur in het verkeer dat de
Computer z'n adviezen en informatie kenbaar maakt
door middel van het gesproken woord. De spraak-
chip biedt hier uitkomst.
Een andere voorziening is dat het beeldscherm
slechts te raadplegen is als de auto stil staat. Men
kan dan bijvoorbeeld de kaart bekijken of toeristische
informatie opvragen.
Vermeld werd al dat het systeem 'normale' bestem-
mingsaanwijzingen kan verwerken, zoals 'Hotel
Cocagne, Vestdijk, Eindhoven' zodat men niet met
plaatsaanduidingen in graden, minuten en seconden
hoeft te worstelen. Telkens probeert het systeem
ook aan de hand van eenduidige vragen te achterhalen
wat de gebruiker wenst.
34
KT 1986. XII. 2