PHILIPS gj Terzijde: men kan nu berekenen wat men met een dergelijke codering aan landoppervlak aan kan. 16 bit geeft 2^® of circa 65000 mogelijkheden. Nu is Nederland te beschrijven als een oppervlak van 650 x 650 km2, ofwel 650. 000 x 650. 000 m2. Kiest men een positioneringsnauwkeurigheid van 10 meter dan kan men dus met 2 maal 16 bit (2 maal 65000 mogelijkheden) precies heel Nederland aan. We zagen dat we bij een kaarsrechte weg zonder krui- singen slechts twee punten hoeven aan te geven. Bij een rondweg, zoals die in Eindhoven, zijn ongeveer 40 knik- en knooppunten nodig om de weg goed te be schrijven. Statistisch gemiddeld kan men zeggen dat de Nederlandse wegen met 6 punten te beschrijven zijn, die elk 32 bit vergen. Totaal dus 6 x 32 192 bit gemiddeld per straat. Daarbij moet men nog een adres voegen van 32 bit om aan te geven waar de bij deze punten behorende extra informatie (zoals de straat- naam) op de plaat staat. Dit is onder meer nodig om het systeem gebruikersvriendelijk te maken. Men wil immers de informatie niet doorgeven in graden Noor- derbreedte en Oosterlengte maar in termen als Hoog- huisstraat of Stationsplein. Er moet dus een relatie gelegd worden tussen straatnamen en coördinaten, en dat kost geheugencapaciteit. Totaal komen we nu op 192 32 224 bit per straat. Stel dat we in het grondgebied van 12 x 14 km, dat we eerder als voorbeeld namen, 3350 Straten hebben (Eindhoven en Geldrop samen hebben er op het ogen- blik rond 2300, dus we zitten aan de zeer ruimte kant). Daar zijn dan 3350 x 224 bit 750. 000 bit voor nodig. Voegt men daar nog eenzelfde aantal bits aan toe voor de codering van de straatnamen, dan komen we op 1,5 miljoen bit ofwel op 0, 03% van de CD-ROM-capaciteit. Dat is wel heel wat zuiniger dan de 8% die we met de eerste methode haalden. Uiteraard geeft deze berekening alleen de orde van grootte aan. Wil men meer informatie opslaan, of een grotere nauwkeurigheid halen, dan is meer opslag- ruimte nodig. Plaatsbepaling Met behulp van het CARIN-systeem moet op elk ogen- blik de plaats van de auto kunnen worden bepaald. Daar zijn verschillende technische oplossingen voor mogelijk. Als oplossing voor de körte termijn is een elektronisch kompas voor de hand liggend. Met behulp van zo een kompas kan de rijrichting van het voertuig ten opzichte van het aardmagnetisch veld worden bepaald. Uit dit meetgegeven en de, via de autosnelheidsmeter, beken- de afstand die de auto vanaf het vertrekpunt heeft af- gelegd, kan de boordcomputer de plaats van de auto bepalen. Tevens is hij in staat om storingen te korri- geren. Storingen ontstaan onder meer door passerende auto's of door viaducten uitgevoerd in gewapend beton. Met hun ijzermassa veroorzaken ze een extra mag- neetveld dat door het autokompas wordt geregistreerd. De boordcomputer korrigeert deze storingen door de informatie regelmatig te vergelijken met de digitale wegenkaart. Ligt de berekende plaats naast de weg waarop men zieh volgens de wegenkaart behoort te bevinden, dan wordt er automatisch gekorrigeerd (figuur 2). RICHT1NG VOLGENS DIGITALE WEGENKAART GEMETEN BAAN 1 CORRECTIE Figuur 2. Automatische korrektie plaatsbepaling. In het Projektencentrum Geldrop worden ook andere oplossingen voor de körte termijn onderzocht, ten- einde de storing van het aardmagnetische veld door ijzeren Objekten te omzeilen. Satellietnavigatie Voor de wat längere termijn kan gebruik worden ge- maakt van het Amerikaanse satellietnavigatiesysteem 'Global Positioning>System' (GPS) NAVSTAR, dat eind 1988 met achttien satellieten in de ruimte zal zijn voltooid. Met het civiele deel van dit systeem zal men zijn positie op elk moment van de dag op elk punt op aarde met een nauwkeurigheid van circa tien meter kunnen bepalen. De satellieten bevinden zieh op zo'n 20. 000 km hoog- te in zes verschillende banen die regelmatig rond de aarde zijn verdeeld. De omlooptijd is twaalf uur. Op elk tijdstip zijn dan overal op aarde vier satellieten te ontvangen. Dat is voldoende voor de bepaling van lengte, breedte, hoogte, alsmede van de tijd (met een nauwkeurigheid van een atoomklok). Op het ogenblik zijn al vijf testsatellieten in hun baan gebracht en eind 1987 zullen het er naar verwachting twaalf zijn, goed voor lengte, breedte en tijdsbepa- ling. Kontakt met de bestuurder Bij het ontwerpen van het CARIN-systeem is veel aandacht besteed aan de ergonomie, waaronder de gebruikersvriendelijkheid en de zorg voor de ver- keersveiligheid begrepen is. Zo verdient het de voorkeur in het verkeer dat de Computer z'n adviezen en informatie kenbaar maakt door middel van het gesproken woord. De spraak- chip biedt hier uitkomst. Een andere voorziening is dat het beeldscherm slechts te raadplegen is als de auto stil staat. Men kan dan bijvoorbeeld de kaart bekijken of toeristische informatie opvragen. Vermeld werd al dat het systeem 'normale' bestem- mingsaanwijzingen kan verwerken, zoals 'Hotel Cocagne, Vestdijk, Eindhoven' zodat men niet met plaatsaanduidingen in graden, minuten en seconden hoeft te worstelen. Telkens probeert het systeem ook aan de hand van eenduidige vragen te achterhalen wat de gebruiker wenst. 34 KT 1986. XII. 2

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1986 | | pagina 44