Heel duidelijk werd gesuggereerd
dat de kritiek meestal van de kar-
tograaf zelf komt en dat de infor-
matie-overbrenger en de karto-
graaf dezelfde taal dienen te spre-
ken om tot een goed produkt te
komen.
De oefeningen onder leiding van
de studenten van de RUU gaven ons
de gelegenheid in praktijk te bren-
gen wat 's morgens de revue ge-
passeerd was. Met behulp van goed
verzorgde opdrachtformulieren
werd door de deelnemers getracht
zieh in de schoenen van de kaart-
gebruiker te wanen en als proef-
personen de Symbolen te interpre-
teren zoals zij dat zouden doen.
De oefening bestond uit twee delen:
een opdracht begrijpelijkheids-
methode sec, waarbij alleen het
symbool gegeven werd en een in
situ, waarbij een deel van de kaart
werd gegeven waarop men de Sym
bolen in hun omgeving kon herken
nen.
Bij het eerste deel van de oefening
bleek het herkende percentage Sym
bolen op ca. 50% te liggen, bij de
tweede oefening kwam men veel
hoger uit.
Daarna volgde de oefening sym-
boolontwerp aan de hand van een
vragenlijst. Allereerst moest men
een körte omschrijving geven van
het te vervaardigen puntsymbool.
Het betrof hier Fietsverhuur,
-reparatie en -verkoop.
Tenslotte werd getracht een serie
Symbolen te ontwerpen, zowel
figuratief, medium als abstrakt.
Het eindresultaat mocht slechts
ca. 3x3 mm meten. Het heeft de
deelnemers heel wat moeite gekost.
Donderdag 26 juni hield A. Kars-
sen van Intermap uit Enschede
een lezing over kleurgebruik
t. b. v. kaartontwerp. Na de toe-
lichting van het ervaren van kleur
door de mens (via licht - Objekt -
oog - hersenen - zien) en de ver-
werking ervan ging hij over naar
kleur als expressiemiddel om
beeiden te konstrueren.
Hierna werd er een nieuw pro-
gramma-onderdeel ingelast:
De heer F. Ruis van 3M Grafische
Produkten leidde een filmprogram-
ma in over het systeem Match-
print, een systeem dat al enige
tijd op de markt is maar toch nog
niet zo bekend bij kartografen.
Met dit systeem kan men in min
der dan 30 minuten een kleurproef
maken.
Ruis vertelde dat reeds 80% van
de lithobedrijven en 20% van de
drukkerijen die zelf litho's ver
vaardigen ermee werkt. Vanzelf-
sprekend kunnen apparatuur en
materiaal bij elke instelling op
aanvraag gedemonstreerd worden.
De oefeningen die die dag gehou-
den werden bestonden uit het op-
zetten van een kleurschaal.
Hiertoe ontvingen de deelnemers
een blanco kaartje van de Rand-
stad Groenstructuur. Dit kaartje
mochten zij naar eigen inzicht
inkleuren, te beginnen met de
legenda, maar wel zo dat het
beeld voor de kaartlezer de juiste
betekenis zou oproepen. Moeten
weiden altijd groen worden weer-
gegeven en de duinen altijd geel
Hierop volgde een oefening in het
uittesten van kaartsymbolen via
verschillende testmethoden.
Donderdagavond werd na een in
leidend woord door A. van Kampen
van de Firma Letraset een Work
shop gehouden. J. H. de Keyzer,
kleurspecialist bij genoemde firma,
demonstreerde de methodiek en
techniek van het Letrachrome en
het I. N. T. Color Key systeem.
Daarna konden de 'doe het zelf'-
kartografen onder zijn leiding het
door hen vervaardigde symbool
uit de voorgaande oefening in kleur
om zetten.
Op vrijdag 27 juni werd een evalua-
tie van de gemaakte oefeningen ge
houden.
De laatste lezing van G. Dumbar
en P. Mijksenaar, grafisch ont-
werpers, hadden als onderwerp:
'Ontwerp van Symbolen, methoden,
overwegingen bij de keuze'. Hier
werd - goed aansluitend op de vo
rige sprekers - duidelijk hoe men
in de praktijk met een opdracht-
gever tot een goed ontwerp komt.
Men heeft over het algemeen, ver
schillende theorieön en visies van
waaruit men uiteindelijk tot een
vergelijk moet komen.
Aan de hand van een aantal dia's
werd ons getoond hoe Union Chemin
de fer tot nieuwe ontwerpen kwam
en hoe de pictogrammen van de
NS ontstonden.
Mijksenaar haalde een aantal voor-
beelden van pictogrammen aan.
Vormherkenning vond hij belang-
rijk: de afbeelding als herkenning
van het object is onbelangrijk te
noemen. Wel is dit belangrijk bij
het toeristisch publiek.
Na enige diskussie volgde de slui-
ting van de studiedagen door
F. J. Ormeling.
Evaluatie en conclusie.
Via de begrijpelijkheidsmethode is
het ons nu duidelijk geworden
dat het organiseren van studie
dagen ook aan studenten overgela-
ten kan worden.
dat zelfs de 'Limburgse vlaai'
collectief georganiseerd kan wor
den.
dat de begeleiders van vereni-
gingszijde de studenten psycholo
gisch hebben kunnen steunen.
dat ook fysiologische aspecten
een grote rol kunnen speien.
dat de steun, in welke vorm
dan ook, van instellingen en fir-
ma's onontbeerlijk is.
dat het vinden van een onder
werp voor de studiedagen waar
ieder lid van de NVK zieh in kan
vinden een Utopie zal blijken.
8
KT 1986. XII. 3
