tfO'jl'
Figuur 1. Fragment van kaart 1 uit het IMP-Water 1980-1984: Waterkwaliteit BZV, %C>2 en NH4-N.
de waterkwaliteit (nu voor 1978 en uitgebreid met de
Waddenzee) en de zuiveringsinrichtingen plus aanslui-
tingen (in 1980 bestaand en gepland voor 1980-1984)
gehandhaafd (figuur 1).
Nieuw zijn vier kaarten op schaal 1 600. 000 die voor
een aantal parameters afzonderlijk de waterkwaliteit
weergeven, waarbij voor het fosfaatgehalte 00k een
strook van de Noordzee is meegekaarteerd. Hierbij
zijn de wateren op dezelfde wijze in vijf kategorieen
ingekleurd als op de hoofdkaart. Ook zijn een tweetal
kaartjes op schaal 1 1.400. 000 opgenomen, waarin
alleen voor een aantal representatieve meetpunten het
gehalte aan zware metalen, resp. organische verbin-
dingen in gekleurde cirkeldiagrammen is weergegeven.
Onlangs is het derde IMP-Water versehenen (18),
waarvan de uitvoering weer op een aantal punten ver
schilt van de vorige. De hoofdkaart schaal 1 400. 000
met de algemene waterkwaliteit (voor 1983) is gehand
haafd, maar nu zonder de zuiveringsinrichtingen plus
aansluitingen. Om die reden is ook een andere onder-
druk gebruikt (zie ook bijlage 2, Rijkswaterstaat:
Produktfolder Thematische Kaarten): werd voor de
vorige uitgaven de 'droge topografie' gebruikt (waarop
alle plaatsnamen, veel wegen en weinig waternamen),
nu kon de 'natte topografie' beter benut worden (met
zeer veel waterlopen met naam en weinig plaatsen of
wegen).
Nieuw is een kaart op dezelfde schaal welke in vijf
kleuren het zuurstofgehalte van het water weergeeft.
Ook nieuw is een kaart op schaal 1 1. 000. 000, met
als ondergrond een fotografisch verkleinde 'natte
topografie' zonder schritt, waarop voor 97 meetpunten
met gekleurde blokjes het gehalte aan chlorofyl en fos-
faat is weergegeven. Gehandhaafd zijn beide kaarten
met het gehalte aan zware metalen en aan organische
verontreinigingen, maar de uitvoering is nu gelijk aan
de vorige, dus op schaal 1 1. 000. 000 en met blokjes
waarvan de kleur varieert met de gemeten concentra-
tie.
De belangrijkste maatregelen ter verbetering van de
waterkwaliteit zijn enerzijds de invoering van lozings-
vergunningen, om de lozingen door bedrijven te ver
minderen en anderzijds de bouw van waterzuiverings-
inrichtingen. Deze laatste worden betaald uit de ver-
ontreinigingsheffing die iedere burger en ieder bedrijf
jaarlijks krijgt opgelegd, aangevuld met ruime subsi-
dies van de rijksoverheid. De kaarten van de opeen-
volgende IMP's-Water laten zien waar deze maatre
gelen tot een verbetering van de waterkwaliteit hebben
geleid en waar deze onvoldoende effekt hebben ge-
sorteerd of waar de vervuiling in die periode zelfs is
toegenomen.
Een milieukaartering van beperkter omvang is uitge-
voerd voor het 'Rapport Commissie Rivierdijken'
(19). Deze commissie had tot taak te onderzoeken in
hoeverre de rivierdijken om wille van de veiligheid
verhoogd moesten worden, en hoe hierbij zoveel
mogelijk met bestaande belangen rekening kon wor
den gehouden. Daartoe is ondermeer een 'inventari-
satie van de landschappelijke, natuurwetenschappe-
lijke en cultuurhistorische waarden' op en längs de
dijken gemaakt door een aantal instellingen. Dit heeft
geresulteerd in een drietal facetkaarten op schaal
1 250. 000 in kleur: twee waarderingskaarten voor
resp. de botanie en het landschap (naar zeldzaam-
heid en ouderdom van de onderzochte dementen) en
een inventarisatiekaart van de cultuurhistorie
(historische bebouwing, archeologische monumenten,
en dergelijke).
De recent versehenen nota 'De Waterhuishouding van
Nederland 1984' (20), die de gelijknamige nota uit
1968 vervangt, behandelt het huidige en toekomstige
beheer van het waterhuishoudkundig hoofdsysteem
(de zee, het IJsselmeer en de grote rivieren en ka-
nalen). Het bevat 60 kaartjes op A4- en A6-formaat,
voor het merendeel in kleurendruk, en twee grotere
kaarten. Het hoofdthema is de watervoorziening voor
land- en tuinbouw, drinkwater, industrie, koelwater,
scheepvaart en de relatie met natuur en milieu. Uit-
gebreide modelberekeningen per Computer hebben
aangetoond dat alleen geringe aanpassingen in het
hoofdsysteem ter verbetering van de waterverdeling
en terugdringing van de verzilting meer baten opleve-
ren dan ze kosten, mits dit samengaat met een uit-
gekiend beheer van de bestaande infrastruktuur. Op
grond hiervan zijn in het verleden voorgestelde water-
bouwkundige werken tot een totaal van 3 miljard gül
den geschrapt.
Van de nu voorgestelde aanpassingen is berekend wat
het effekt bij wel en bij niet uitvoeren is in een ge-
middeld, een droog en een extreem droog jaar. Daar-
bij is uitgegaan van de verwachte droogte- en zout-
schade aan gewassen en de verwachte wijziging van
de grondwaterstanden. Ook is gekeken naar de ver-
KT 1986. XII. 3
49
