TOELICHTING OP DE BIJLAGEN
Bijlage 1: V e ge ta t i ek a ar t Beninger
Slikken, schaal 1 50. 000.
De vegetatiekaarten zijn bestemd voor intern gebruik
bij de opdrachtgevende Rijkswaterstaatsdienst, zodat
slechts een beperkte oplage nodig is. Daarom worden
deze kaarten in lichtdruk (diazokopie) vervaardigd.
Wel worden enkele exemplaren met de hand ingekleurd,
omdat men alleen dan een goed overzicht krijgt van het
voorkomen van bepaalde vegetatiesoorten en het sprei-
dingspatroon daarvan.
Als de kaarten daarna alsnog in een rapport moeten
worden opgenomen voor verspreiding in ruiniere
kring, laat de opdrachtgever vaak eiders kleurenkaar-
ten maken.
Dit was voor de Meetkundige Dienst aanleiding om te
onderzoeken of uit de bestaande basisfilms met ge-
avanceerde technieken snel en goedkoop kleurenkaar-
ten vervaardigd kunnen worden.
Daarvoor zijn de films voor de vegetatiekaart van de
Beninger Slikken bij Reproeart BV automatisch ge-
digitaliseerd op een Scanner. Omdat deze Scanner
geen getallen, maar wel kleuren of Symbolen kan
herkennen, moest vooraf per gebiedje een rondje,
vierkantje, sterretje enz. gemonteerd worden. Met
een interaktief systeem zijn vervolgens een aantal
onvolkomenheden weggewerkt, zoals het niet goed
sluiten van lijnen en het voortzetten van de vlaktinten
onder het schritt (zoals in 0, 6, 8 en 9). Ook is hier
aan iedere legenda-eenheid de gewenste kleurcodering
toegekend.
Daarna zijn direkt vier eindfilms vervaardigd (voor
zwart, magenta, cyaan en geel) op een laserplotter.
Hiermee wordt zowel het lijnwerk, als het schritt
als de tintrasters uit hele kleine puntjes (pixels) op-
gebouwd. Deze pixels zijn met het blote oog niet,
maar met een loep en enige goede wil wel zichtbaar.
De plotter 'weet' dat bijvoorbeeld een vlak met code
1 (groen) in een bepaald percentage op de eindfilm-
geel gezet moet worden en onder een andere hoek ook
op de eindfilm-cyaan. Van deze films is een Croma-
linkopie gemaakt voor de eindcontrole. Hierop bleek,
dat de kleurscheiding en de sluiting perfekt was, maar
dat het lijnwerk en schritt even matig was als op het
gescande origineel. Ook bleken sommige kleuren niet
juist gekozen te zijn en was men niet tevreden over
bepaalde layout-aspekten. V66r de aanvang van de
proef wisten we wel dat dit lijnwerk en schritt digitaal
verbeterd kon worden, maar niet dat dit veel (kost
bare) computertijd zou kosten. Daarom hebben we
daar, gezien ons beperkte budget, toch van moeten
afzien. De andere euvels zijn wel snel interaktief
verholpen, waarna nieuwe eindfilms zijn geplot. Met
de hand zijn daarna toch nog wat teksten gewijzigd
(een kartograaf is immers nooit tevreden!) en zijn
de films naar de drukker gebracht. Tenslotte zijn de
gedrukte kaarten speciaal voor de verzending met dit
tijdschrift boven en onder wat krapper op het kader
gesneden dan gebruikelijk.
En hoe luiden onze voorlopige konklusies over deze
proef? Sneller? Jazeker! Goedkoper? Heiaas niet,
althans niet met de wijze waarop wij het basismateriaal
hebben aangeleverd. Een nadere berekening leerde, dat
we bij een meer optimale aanlevering (zoals vegetatie-
grenzen op een aparte film, dus los van topografie en
schritt) mogelijk wel gelijk hadden gespeeld. Maar
daar moet in een vroeg Stadium van de kaartvervaar-
diging dan al rekening mee worden gehouden. Echte
winst ontstaat pas als een reeds gescande kaart her-
zien moet worden, of als er afgeleide produkten uit
gemaakt moeten worden. Overigens kan deze konklusie
voor andere kaarttypen (bijvoorbeeld met meer punt-
of lijnsymbolen) er ook anders uitzien. Verdere proe-
ven zullen dit moeten uitwijzen.
Bijlage 2 produktfolder Thematische
Kaarten
Om de verschillende Rijkswaterstaatsdiensten op de
hoogte te brengen van de vele aktiviteiten en facilitei-
ten van de Meetkundige Dienst (MD), worden geregeld
produktfolders uitgebracht. Hiermee worden deze
diensten gei'nformeerd over bestaande en nieuwe MD-
werkzaamheden op het gebied van landmeetkunde,
mariene geodesie, fotogrammetrie, remote sensing
en kartografie. De produktfolders zijn niet bedoeld
voor wetenschappelijke verhandelingen en de tekst is
dan ook voor niet-specialisten begrijpelijk.
Ter kennisneming, maar ook omdat in bijgaand arti-
kel wordt verwezen naar een aantal hierin opgenomen
kaartfragmenten, is de produktfolder Thematische
Kaarten hierbij gevoegd.
Noten
1. PIKET, J. J. C. (1982), Topografie en milieu.
Kartografisch Tijdschrift VIII, nr. 3, p. 13-20.
2. VEER, A.A., DE (1982), Milieukartering bij
Stiboka, een overzicht. Kartografisch Tijdschrift
VIII, nr. 3, p. 29-40.
3. Waterstaatskaart van Nederland, schaal
1 50. 000 (1865-heden). 's-Gravenhage: Rijks-
waterstaat, Meetkundige Dienst, afd. Water-
staatskartografie.
4. Oostelijke Waddenzee en Eems-Dollard, schaal
1 100. 000 (1973 en 1979). Rijkswaterstaat,
direktie Groningen, Meet- en Adviesdienst
Delfzijl.
5. Dieptelijnenkaart Westelijke Waddenzee, schaal
ong. 1 100. 000 (1976). Rijkswaterstaat,
direktie Noord-Holland, studiedienst Hoorn.
6. Nederlandse Kustwateren, noordblad Wadden,
schaal 1 10. 000 (1984). 's-Gravenhage: Rijks
waterstaat, Meetkundige Dienst, afd. Water-
staatskartografie.
7. ZONNEVELD, I. S. (1979), Land evaluation en
land(scape) science. ITC Textbook VII-4.
8. STOKKOM, H. T. C. VAN (1981), Vegetatiekaar-
tering m. b. v. luchtfoto's. Geodesia 23e jrg.
nr. 12.
9. BUYSROGGE, R. A. H. T. C. VAN STOKKOM
en J. VISSER (1979), Geomorfologische kaartering
van de platen, slikken en schorren in het Volke-
rak en de Krammer. Middelburg: Rijkswater
staat, Deltadienst.
10. MEULSTEE, C. en H. T. C. VAN STOKKOM
(1979), Biomassa schatting van macrofytoben-
thos in de Oosterschelde. Rijkswaterstaat,
Meetkundige Dienst, rapport MDLK-R-8551.
11. Jaarboek der Waterkwaliteit van de Rijkswateren,
Rijntakken en Maas (1965 t/m 1970). 's-Graven-
52
KT 1986. XII. 3