waren overtuigend genoeg om op
zijn minst te twijfelen aan het
nut van veel GIS-resultaten.
Burrough ging vervolgens in op de
plaats van de kartograaf in het
GIS-'plaatje'. Vroeger speelde de
kartograaf alleen een rol bij de uit-
voer van gegevens. Nu zou hij zieh,
samen met de vakinhoudelijk goed
onderlegde GIS-gebruiker, bezig
moeten houden met zowel gegevens-
verzameling, invoer/opslag/selek-
tie van de database, als met de
uitvoer. Als de kartograaf dat niet
doet, zo Steide Burrough, zal hij
altijd een marginale rol blijven spe
ien in het GIS-gebeuren.
Deze toch enigszins prikkelende
stellingname noopte alleen de heer
Meijer uit Rotterdam tot het stellen
van een vraag. Meijer vroeg
Burrough welke kartograaf hij voor
ogen had - 'er zijn immers genoeg
kartografen die nog nooit een kaart
hebben gemaakt'. Het antwoord van
Burrough dat 'kartografie toch een
afbeeldingsvak is', was voor geen
van de aanwezigen reden om hier
op in te gaan.
's Middags kreeg een aantal spre-
kers de gelegenheid te verteilen
over hun ervaring met een speci-
fiek programmapakket. Dat waren:
mevr. J. Roos, Dorschkamp:
MAP2; P. Doornbos, RPD Zwolle:
ARC/INFO; J. v. Est, TNO/PSC:
Saladin; M. J. Kraak, TUD:
GIMMS. Enkele punten uit hun be-
togen stip ik kort aan.
Mevr. J. Roos, MAP2:
MAP2 is geschreven door de
Dorschkamp. Het pakket verwerkt
informatie in de vorm van grids
(grote rastervlakken). De toepas-
singen liggen voornamelijk op het
gebied van ruimtelijke planning en
onderzoek. Het pakket is niet zo-
zeer geschikt voor kartografische
toepassingen gezien de beperkte
grafische kwaliteit van de uitvoer.
Een groot voordeel van MAP2 is
de prijs. Het pakket is erg goed-
koop en biedt goede funktionaliteit
voor rasterbewerkingen. Informa-
tie bij mevr. J. Roos, De Dorsch
kamp, vakr. Toegepaste Informa-
tica Landschapsbouw, Postbus 23,
6700 AA Wageningen.
P. Doornbos, ARC/INFO:
ARC/INFO is nu een jaar in ge-
bruik bij de Rijks Pianologische
Dienst (RPD). Doornbos belichtte
enkele funkties van ARC en van
INFO. Een belangrijk doel van de
RPD bij aanschaf van ARC/INFO
was de integratie van grafische en
niet-grafische gegevens. Tevens
werd het van belang geacht gege
vens verschillend te behandelen
waar het enerzijds rekenen en
anderzijds afbeelden (tekenen) be-
treft. Aan deze wensen komt
ARC/INFO tegemoet. Aan de hand
van voorbeelden toonde Doornbos
de grafische uitwerking van het
gebruik van 'bufferzones' en de
kombinatie met andere elementen
in de database.
Enkele konklusies na een jaar
ARC: het 'inleren' kost een half
jaar; voor het gebruik ervan is
vrij veel kennis nodig van toege
paste informatica en inzicht in de
produktiemiddelen van ARC/INFO;
het systeem is daardoor te inge-
wikkeld voor de planoloog die
'even snel' een kaartje wil; het
kartografisch specialisme blijft
nodig.
J. v. Est, Saladin:
Saladin is een GIS, ontwikkeld
voor gebruik op een microcompu-
ter. De ambtenaar of de mens wil
de gegevensverwerking (niet nood-
zakelijkerwijs ook de opslag) in
die micro op zijn bureau doen.
Van Est toonde, hoe bij verschil-
lende thematische toepassingen
Saladin informatie verstrekt, die
anders niet of dan slechts met
moeite af te beeiden zou zijn ge-
weest. Saladin gebruikt een topo-
grafisch datamodel bij het opslaan
van ruimtelijke gegevens. De basis
van dit model is het lijnsegment.
Van Est ging in op de aard en toe-
passing van dit koncept. Een groot
voordeel is het kunnen koppelen
van adressen en lokaties.
M. J. Kraak, GIMMS:
GIMMS isbedoeld als hulpmiddel
bij het maken van voornamelijk
thematische kaarten. Daarbij zijn
er tevens enige mogelijkheden in-
gebouwd om gegevens te manipu-
leren. Kraak toonde aan de hand
van een fraaie serie dia's, wat de
mogelijkheden van GIMMS zijn, en
op welke wijze GIMMS instrukties
verwerkt. Een aardig aspekt van
deze serie was, dat alle voorstel-
lingen op de dia's met GIMMS zelf
waren vervaardigd en gefoto-
grafeerd vanaf het beeldscherm.
De diverse uitvoermogelijkheden
en hun voor- en nadelen werden
besproken. Tevens werd aangege-
ven, wat de sterke en zwakke pun
ten van het pakket zijn. Een voor
deel is de prijsprestatieverhouding;
een nadeel de niet zo grote gebrui-
kersvriendelijkheid.
Kraak maakte melding van twee
onderzoeken aan de TUD, die
voortborduren op GIMMS: 1. het
gebruik van GIMMS voor het maken
van eindfilms voor het drukproces,
waardoor diverse reprografische
stappen worden overgeslagen; 2.
het schrijven van een interface
naar MAP2, waardoor de analyse-
mogelijkheden van het pakket sterk
worden uitgebreid.
F. H. Boersma
VERSLAG VAN DE KARTOGRAFEN-
DAG 1986
Op dinsdag 18 november 1986 werd
in het kantoorgebouw Westraven
in Utrecht de jaarlijkse Kartogra-
fendag gehouden. Het onderwerp
voor deze bijeenkomst was 'Land-
schapskarteringen bij de Rijkspla-
nologische Dienst' (R. P. D.
Als eerste spreker kwam de heer
H. J. Schölten van de R. P. D. aan
het woord. Hij zette uiteen wat de
behoefte aan informatie bij het
ruimtelijke ordeningsbeleid is,
en welke rol een geografisch in-
formatiesysteem daarbij kan ver-
vullen.
De heer A. A. de Veer van de
Stichting voor Bodemkartering
(Stiboka) gaf een boeiende beschrij-
ving van het karteringsprojekt
'Schaal van het Landschap'. Dit
projekt dat door Stiboka in samen-
werking met de R. P. D. werd uit-
gevoerd kwam voort uit de behoef
te aan een eenduidige kartering van
het landschapsbeeld op landelijk
niveau. Het opzetten van een proef-
projekt, de keuze van het basis-
ruitennet en het vaststellen van de
kriteria kregen ruim aandacht.
Een aantal kaarten, dat längs ge-
automatiseerde weg uit de gedigi-
taliseerde informatie werd ver
vaardigd, was tentoongesteld,
zodat ieder de resultaten kon be-
oordelen. Een soortgelijk projekt
kwam aan bod bij de lezing van de
heer P. W. M. Veelenturf van de
R. P. D. over 'Landschapsecolo-
gische Kartering van Nederland'
(LKN). De bestaande kaarten 'Lan-
delijke Milieukartering' en 'Struc-
tuurschema Landschapsbehoud'
voldeden niet omdat ze slechts een
deel van Nederland beslaan, en om
dat de veldwerkgegevens niet
gescheiden zijn van de onderliggen-
de informatie. De nieuw op te zet-
ten kartering zou een overzicht
KT 1986 XII. 4
13
