een volledig operationeel systeem
voor verkeers- en leidingencorridors
in Edmonton, Canada (Weir);
een onderzoeksprojekt in Baden
Württemberg voor een wegen data-
bank (Kern, brd).
Het Copyright van nationale gegevens-
bestanden blijkt op meerdere plaatsen
een probleem te zijn, met name wan-
neer prive-firma's de analoge topografi-
sche gegevens digitaal gaan vastleggen.
Onderwerp 2: Kartografie als kom-
munikatieproces
De meeste kartografische theorieen
werden ontwikkeld vöör de recente
technologische veranderingen; verschil
lende sprekers pleitten voor aanpassin-
gen en nieuwe methodieken.
Recente studies in perceptie tonen aan
dat het menselijk brein sneller kennis
opneemt, indien de informatie in kleine
hoeveelheden wordt aangeboden. Dit
kan worden toegepast
in het zogenaamde 'sequential map-
ping'. De informatie opgeslagen in
bestanden wordt gekodeerd in lagen,
die al naar behoefte afzonderlijk kun-
nen worden beoordeeld of in kombina-
tie, afhankelijk van de wensen van de
gebruiker (Taylor, Canada; Grelot,
Frankrijk).
Verschiliende sprekers benadrukten dat
door het populair worden van grafische
softwarepakketten het relatief eenvoudig
is kaartprodukten te maken en dat
daardoor het gevaar bestaat dat dit ge
beult door mensen die geen kennis
hebben van kaartontwerp (Board, uk;
Gilmore, USA; Bonin, Frankrijk). De
kartografische gemeenschap dient meer
aktief te zijn op het gebied van Compu
ter graphics om het niveau van de kar
tografische presentatie te verbeteren.
Kartografisch ontwerpen op het beeld-
scherm is niet zo eenvoudig en het is
noodzakelijk dat professionele kartogra-
fen beter worden opgeleid om de nieu
we gereedschappen te gebruiken.
Het model van het kartografisch kom-
munikatieproces moet worden uitge-
breid; daarin dienen mede betrokken te
worden de nieuwe koncepten en de
nieuwe Produkten, zoals kartografische
gegevensbestanden en elektronische
kaarten. Met het begrip 'kaarf worden
dan zowel de konventionele als de
elektronische kaart bedoeld (Moelle-
ring, usa).
Szego (Zweden) had een interessante,
filosofische benadering voor het ont
werpen van vooral sociaal-geografische
kaarten, waarbij niet alleen de ruimte-
lijke relaties een rol speien, maar ook
de relatie in de tijd meespeelt. Zijn le-
zing was een presentatie van het door
hem geschreven boek Presenting the
De fraaie nieuwe kongreshal in Morelia
(foto: A.J. Kers)
World of Man in Thematic Maps.
Onderwerp 3: Technologie in kaart-
produktie
Een van de meest belangwekkende
voordrachten van de konferentie was
die over de Elektronische Atlas van
Arkansas (Smith, usa). Het was een
fraaie demonstratie van de mogelijkhe-
den van de thematische kartografie in
de toekomst. Deze atlassen zullen
goedkoper en sneller te vervaardigen
zijn dan de analoge en verder zullen ze
het grote voordeel hebben dat ze konti-
nu kunnen worden bijgehouden.
Automatisch generaliseren levert nog
steeds grote problemen op. Sub-
routines voor automatische generalisa-
tie zijn nog steeds grof of beperken
zieh in hoofdzaak tot alleen meetkundi-
ge generalisatie, zoals ontwikkeld aan
de Universiteit van Hannover (brd).
Werkelijk konceptuele generalisatieme-
thoden voor kleinschalige kaarteringen
zullen nog veel onderzoek vragen.
Onderwerp 4: Compilatie en revisie
Op de gebruikelijke degelijke wijze
hebben de Duitsers zieh in de laatste
jaren gebogen over manieren om hun
topografische kaarten te verbeteren. De
belangrijkste wijzigingen zullen zijn:
een kleurinvulling van de wegen
het aangeven van de stedelijke gebieden
in twee klassen van dichtheid, bene-
vens de industriegebieden (Schmid,
BRD).
Herziening van topografische kaarten
met behulp van beeiden gemaakt met
een groot formaat camera vanuit de
Challenger (1984), schaal 1:760.000.
voor gebieden in Zwitserland gaf geen
goed resultaat. De details welke men
nodig heeft zijn meestal onvoldoende
of helemaal niet te interpreteren
(Spiess, Zwitserland).
Miksovsky (Tsjechoslowakije) rappor-
teerde over een onderzoek ten behoeve
van de ICA-Commissie Kaartproduktie
of en in hoeverre de Computer wordt
gebruikt voor de planning en organisa-
tie van de kaartproduktie. De toepas-
singen zijn nog maar zeer beperkt en
dan in hoofdzaak in de private karto
grafie.
Onderwerp 5: Opleiding in de karto
grafie
De tendens van de lezingen was duide-
lijk het meer invoeren van de Computer
ondersteunde kartografie in het karto-
grafie-onderwijs. Een probleem is dat
de Software vaak in huis ontwikkeld
moet worden, hetgeen veel tijd kost en
dus kostbaar is. Ook dient meer aan-
dacht te worden besteed aan Geografi-
sche en Land Informatie Systemen,
waarvoor meer en betere intergratie
met de landmeetkundige, fotogramme-
trische en remote sensing diseiplines
noodzakelijk is.
In het kader van het thema Opleidingen
in de Kartografie gaven twee Neder-
landse sprekers hun voordrachten.
Onderwijs in het ontwerp van atlassen
werd gepresenteerd met fraaie cartoon-
achtige dia's. Hoewel we nu in de rich-
ting gaan van elektronische atlassen
zullen toch de koncepten van de tradi-
tionele atlassen hun waarde behouden
(Ormeling jr).
De rol van mentale kaarten in het
10