aardrijkskunde-onderwijs op school be-
richtte over een onderzoek waarbij 47
leerlingen van een middelbare schoo)
werden getest op de kennis van hun
omgeving. Ze blijken slechts een zeer
beperkte kennis te hebben van de situa-
tie in hun omgeving en de weg van
huis naar school. Manieren om dit te
verbeteren zouden in het aardrijks
kunde-onderwijs moeten worden opge-
nomen (Bertrand).
Nu ook bij kaarteringsinstanties steeds
meer het profijtbeginsel wordt toege-
past wordt voorgesteld bij de opleiding
van kartografen aandacht aan marketing
te besteden (McGrath, Canada).
De Ordnance Survey maakt tegenwoor-
dig veel reclame voor haar produkten
onder andere op bierblikjes en op
luchtballons (McMaster, uk).
In de voordracht met de uitdagende ti-
tel: 2000 AD, waar zijn alle kartogra
fen gebleven? wordt er voor gepleit dat
kartografen zieh beter moeten profile-
ren en hand in hand moeten werken
met de automatiseringsspecialisten
(Linton, USA).
Onderwerp 6: Thematische karterin
gen en karteringen voor natuurlijke
hulpbonnen
Dit onderwerp werd gepresenteerd in
posterzittingen.
Er was een nogal optimistische visie
over het gebruik van remote sensing
data voor de produktie van topografi-
sche kaarten in Peru. Het was duidelijk
dat ook in ontwikkelingslanden in ge-
bieden met veel details ook veel onze-
kerheden in de interpretatie overblijven
(Nienz, BRD).
Damoiseaux (Nederland) gaf een uit-
stekende presentatie over kaartering on
der water, met name over het gebruik
van de Computer om automatisch diep-
telijnen te genereren uit lodingen. Op
veel plaatsen in de wereld vindt onder
zoek plaats, maar de resultaten zijn
nog niet bevredigend.
De lezing over de bijhouding van de
toeristische kaarten van Michelin, ver-
meldde ook het zogenaamde ami-
programma (Assistance Michelin Itine-
raires). Dit is een bestand met up to
date informatie over onder andere we
gen, rijtijd van plaats tot plaats, hotels
en toeristische attrakties. Gebruikers
kunnen op 36.000 plaatsen in Frankrijk
de gegevens opvragen (Paternault,
Frankrijk).
Door middel van toepassingen van het
aan de Vrije Universiteit van Berlijn
ontwikkelde themak 2 programma
voor een atlas voor regionale en natio
nale economische planning in Thailand
werd aangetoond hoe snel de tot dan
toe aanwezige matige kwaliteit van
kaarten verbeterd kon worden (Freitag,
Berlijn).
Onderwerp 7: Kaarten voor blinden
en gehandicapten
Podschadli (BRD) behandelde de aan
die kaartprodukten te stellen eisen en
hun specifieke produktiemethoden;
daarbij kwamen geen nieuwe zaken aan
de orde, maar de lezing gaf een goed
overzicht van de huidige stand van
zaken.
Onderwerp 8: Geschiedenis van de
kartografie
De meeste voordrachten behandelden
onderwerpen met betrekking tot histori
sche kaarten van Mexico en Amerika.
Op de kaarten gemaakt in Mexico voor
de Spaanse invasie kwamen geen na-
men voor; wel werd veel gebruik ge
maakt van beeldsymbolen. Veel kaarten
zijn bij de Spaanse veroveringen verlo
ren gegaan; van de nog overgebleven
exemplaren bevinden de meeste zieh
buiten Mexico, hoewel er in verschil-
lende musea wel kopieen, gemaakt in
de 19e eeuw, aanwezig zijn (Galarza,
Frankrijk).
Expedities, uitgezonden op last van Lo-
dewijk XIV, legden topografische gege
vens vast op kaarten. Soms werden
namen op onjuiste plaatsen gekaar-
teerd, om te voorkomen dat de zo be-
geerde zilvermijnen gemakkelijk
konden worden gelokaliseerd (Pelletier,
Frankrijk).
Verdere lezingen behandelden kaarte-
ringen in Mexico omstreeks 1600 en
militaire kartografie van Steden in de
18e eeuw.
Owen's interessante lezing over Sax-
ton's kaart van Wales (omstreeks 1580)
schonk ook aandacht aan de groei van
een nationale kaartkollektie.
Onderwerp 9: Tegenover elkaar
staande en aanvullende onderwerpen
('Opposite and complementary
items')
Het Tiger systeem (Topologically Geo
graphie Encoding and Referencing Data
Base) werd ontwikkeld door de geogra-
fische afdeling van het Bureau voor de
Statistiek in de Verenigde Staten. Dit
systeem is opgebouwd ten behoeve van
de volkstelling 1990 en bevat onder
meer iedere weg en straat met de naam
in de Verenigde Staten, de adresnum-
mers in iedere sektie van iedere straat
in de 345 grootste stedelijke gebieden,
de spoorwegen en de hydrografie. In
het kort een kompleet gegevensbestand
(Marx, vs).
Freitag (Berlijn) vroeg zieh af: "Heb
ben we behoefte aan een nieuwe karto
grafie?". Zijn konklusie was Nee; wat
Zou hij het maken van kaarten belangrijk
vinden?
(foto: A.J. Kers
we nodig hebben zijn nieuwe richtin-
gen en nieuwe koneepten om die aan te
passen aan de veranderingen en de
vraag van de maatschappijKartografie
dient een essentiele rol te vervullen in
de 'geoinformatica' welke noodzakelijk
is bij allerlei soorten van ruimtelijke
ontwikkelingen ten behoeve van het
welzijn van de mensheid.
Technische tentoonstelling
De tentoonstelling was zeer beperkt in
opzet en omvang, en was slechts drie
dagen geopend. Noviteiten kunnen niet
worden gemeld.
Historisch kartografische tentoon
stelling
Deze tentoonstelling was, zoals mag
worden verwacht, gericht op Mexico.
De opzet was chronologisch: na een
aantal dokumenten uit het voor-Spaanse
tijdperk en de ontdekking van de Nieu
we Wereld volgden de verkenning van
het land, de territoriale indeling, de
verdediging, de verbindingen en de
economische integratie. Enkele gedeel-
ten waren gewijd aan wetenschappelijke
expedities, en aan Mexico-stad en de
omliggende vallei.
Als overzicht van de geschiedenis van
de kartografie in Mexico was de ten
toonstelling een sukses; maar omdat
conservators zieh in hoofdzaak bezig
houden met geschreven tekst, was de
uitleg waarom zaken op kaarten wor
den voorgesteld niet wat de kartograaf
ervan verwacht.
R.J.M.J. Bertrand en A.J. Kers
11