Figuur 3. Een weergave sterk vergroot) van de opslag op een DOR-plaal met ingebrande gaatjes en met een kristallijne posi- tie in een amorfe omgeving. Figuur 4. Hei aanbrengen van bobbeltjes in de polymeerlaag. thermo-magnetischoptische variant) In de rotatiesnelheid van de plaat tijdens het lezen of schrijven komen ook verschillen voor: clv (Constant Linear Velocity, een konstante lineaire snelheid); daarbij draait de draaitafel, waar de schijf op ligt, met een konstante lineaire snelheid rond; ge- gevens worden dan in een spiraalvormig spoor aange bracht. cav (Constant Angular Velocity, bij een konstante hoeksnelheid van de draaitafel worden de gegevens ge- lezen of geschreven in concentrische sporen. De dicht- heid van de gegevens is groter naarmate ze dichter bij het midden van de schijf staan. Tot slot kan de struktuur van de opslag verschillen, zowel fysiek als logisch: fysiek: een enkel spiraalvormig spoor of vele verschil- lende cirkelvormige, koncentrische sporen. logisch: de schijf bevat (al dan niet) gegevens om de leeskop te sturen, gegevens over de indeling van de gegevens op de schijf en/of gegevens om de Status van de betreffende gegevens aan te geven enzovoort. In het algemeen kan men stellen dat de optische opslag- techniek nog wel heel erg veel variatie kent en enige normstelling zou zeer wenselijk zijn om de uitwisselbaar- heid van informatie via schijven uit verschillende Syste men mogelijk te maken. De Compact Disc Het persen van een cd is de moderne equivalent van het drukken met de drukpers. De digitale gegevens (maxi maal ongeveer 600 miljoen) worden van een magneetband gelezen om een laserstraal te besturen, die een lichtgevoe- lige harslaag op een glazen plaat belicht. De belichte de- len worden weggeetst en verhard met zilver en nikkel (figuur 5). Kopieen van positieve en negatieve stampers vormen een familie van 'master' platen, waarvan een on- beperkt aantal kunststof kopieen worden vervaardigd. De vaste kosten van een master zijn 10.000,-; de kosten van de replica's varieren met het aantal te maken kopieen (vanaf /100,- voor 50 kopieen tot 60,- voor 500 ko pieen). Daarmee is de cd vrijwel alleen geschikt voor de verspreiding in een grote oplage, zowel op de audiomarkt als voor grote gegevensverzamelingen. Figuur 5. De verschillende stadia bij de vervaardiging van een Compact Disc: a. magneetband met digitale informatie b. belichting van een lichtgevoelige laag c. wegetsen van de belichte delen d. verharden met nikkel e. positieve en negatieve kopieen (stampers) f. kunststofkopie van de stampers (CD). Philips maakt naast de cd rom ook de cd-i Interacti ve), om deze begin volgend jaar op de markt te brengen. Deze plaat kombineert de mogelijkheden van de audio-, video- en alfanumerieke digitale gegevens(verzamelingen) zoals teksten, beeiden, tekeningen, 'Computer graphics' en geluid. Deze verschillende vormen van informatie zijn ge- lijktijdig te gebruiken. Met behulp van een speciale Con troller (PC-card) kan de gewenste informatie snel worden gevonden. De DOR De DOR-schijf is, net als de cd, een schijf met een gevoe- 33 magneet band Metalen laag Polymeer Bobbeltje is 1 pm. of kleiner in diameter Substraat Laser

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1988 | | pagina 35