Hologrammen, transparante overlays, Tevende' en driedi- mensionale kaarten kunnen misschien succes opleveren in deze onderneming. Kant en klare kartografie zonder karto- grafische kennis Een nieuw verschijnsel heeft onlangs het licht gezien dat in potentie een vernietigende uitwerking kan hebben op de totale evolutie van de kartografische wetenschap: de enorme toename van kommerciele, op microcomputers gebaseerde softwarepakketten, die de gebruiker in Staat stellen om zijn eigen grafische afbeeldingen te maken zonder de kostbare hulp van een kartografische deskundi ge in te roepen. Deze ontwikkeling hangt mede samen met een afname van de kosten van grafische Computers. Aan de ene kant kan men deze gang van zaken toejui- chen, aangezien de rol van kaarten bij de analyse en overdracht van ruimtelijke informatie vergroot wordt doordat het gebruik van kartografische produkten door- dringt in bredere lagen van de bevolking, waar men zieh dat voorheen nog niet kon veroorloven. Een dergelijke ontwikkeling versterkt ook de huidige trend in de richting van de kartografie op maat, waarin kaarten worden ver- vaardigd voor misschien maar een of enkele individuen VOOR 1985 die een antwoord zoeken op speeifieke vragen, in een tijdperk waarin de maatschappelijke funktie van topografi- sche kaartseries voor algemene doeleinden lijkt af te ne- men. Typerend voor kaarten op maat is dat ze zeer gespecialiseerd zijn en een zeer körte levensduur hebben. Het zijn meer werkkaarten, die weggegooid worden als het konkrete probleem errhee is opgelost. Daarvandaan moeten ze niet erg duur zijn, ze moeten snel ontworpen en geprodueeerd kunnen worden en een strikt beperkte strekking hebben. De opkomst van microcomputer softwarepakketten is klaarblijkelijk het technologische antwoord op deze be- hoeften. De gebruiker kan nu snel en goedkoop zijn ei gen gespecialiseerde kaarten vervaardigen. Vandaar dat de traditionele scheiding tussen kaartmakers en kaartgebrui- kers nu aan het verdwijnen is. Men mag verwachten dat de kwaliteit van de kaarten en de evolutie van de karto grafie als hulpmiddel bij de ruimtelijke analyse en kom- munikatie enorm bei'nvloed zullen worden door deze nieuwe generatie van 'selfmade' kartografen, die geen kartografische opleiding hebben gehad, maar die kaarten kunnen maken met instrumenten waarop ze alleen maar een paar knoppen hoeven in te drukken. Als gevolg daar- van zou men kunnen denken dat kartografen de kontröle verliezen over de evolutie van hun eigen vakgebied. Er zijn verschillende indikaties die in die richting wijzen. Tot dusver hebben kartografen nog maar weinig inbreng gehad in de produktie van kartografische microcomputer Software: deze Software wordt vooral ontwikkeld door computerdeskundigen. De gebruiker van deze pakketten is doorgaans niet geinteresseerd in kartografische prineipes, NA 1985 Figuur 4. Het traditionele model van de kartografische kommunikatie moet worden vervangen door een nieuw model waarin de karto- graaf niet meer voorkomt. KT 1988. XIV. 2 CONCEPT VAN DE CARTOGRAAF GEOGRAFISCHE •WERKELIJKHEJP BESLISSING KAART CONCEPTIE DE GEBRUIKER GEOGRAFISCHE WERKELIJKHEID KAART CONCEPTIE VAN DE GEBRUIKER BESLISSING 32

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1988 | | pagina 34