vraag naar topografische kaarten snel toe. Daarmee groei-
de ook de behoefte aan geometrisch betrouwbare kwanti-
tatieve gegevens en naar een meer gestandaardiseerd
kaartprodukt dat voor meerdere gebruikers toepasbaar
was, en dat geproduceerd werd aan de 'lopende band'.
Hierbij gold dezelfde overweging als bij de introduktie
van het lopende band systeem in de automobielindustrie:
er kon een veel grotere markt worden bediend dan in het
geval van het konventionele produktiemodel, waarin elke
auto in feite op bestelling gebouwd werd. Door standaar-
disatie van het produktieproces en van het produkt zelf,
kon nu ook in de kaartvervaardiging aan een veel grotere
vraag worden beantwoord.
De snelle ekonomische en sociale ontwikkeling van Cana-
da bracht met zieh mee dat de topografische kaartproduk-
tie ter ondersteuning van dit proces een andere
organisatorische en technische opzet vereiste. In de eerste
plaats kwam men tot de ontdekking dat het mogelijk en
wenselijk was een speeifikatie voor een topografische
kaart te ontwerpen, die kon voldoen aan de eisen van een
veel grotere groep van gebruikers dan tot nu toe het geval
was. Ten tweede werd overwogen de topografische karte
ring, die voortaan een meer officiele kartering genoemd
zou kunnen worden, zo in te richten dat een systemati
sche bedekking van het hele land zonder duplicering zou
kunnen plaatsvinden. In Canada is dit gerealiseerd in het
zogenaamde National Topographie System (nts), waarin
de kaarten van 1:1.000.000. 1:250.000, en 1:50.000 syste
matisch in elkaar passen.
Om dit te realiseren moest ook aan institutionele zaken
aandacht worden geschonken, namelijk aan de oprichting
'm
van een National Topographie Survey waarin de produktie
van standaard topografische kaarten aan de lopende band
kon worden verwezenlijkt. Dit implieeerde voorts de ver-
deling van het lopende band werk in drie gespecialiseerde
fasen waarbij verschillende verantwoordelijkheden aan
respektievelijk de plaatsbepalers (geödeten), de fotogram-
meters, en de kartografen werden toebedeeld.
Organisatorisch-institutionele gevolgen
Deze nieuwe benadering veroorzaakte nogal wat tumult!
In de eerste plaats moest er overeenkomst bereikt worden
over de inhoud en speeifikatie van het nieuwe gestandaar-
diseerde kaartprodukt. En ten tweede moest men het eens
worden over de instantie die deze kaarten op de meest
ekonomische manier zou kunnen produceren, en over
waar deze nationale topografische dienst in het overheids-
bestel gevestigd zou moeten worden.
In 1924 werd er in Canada een interdepartementale kom-
missie ingesteld om het voorstel tot oprichting van een
nationale topografische dienst te realiseren, die de aktivi-
teiten van de geologische kommissie, de geografische sek-
tie van de generale staf en de topografische sektie van het
Ministerie van Binnenlandse Zaken zou moeten overne-
men. Het duurde echter tot het eind van de jaren dertig,
voordat deze nieuwe organisatie haar beslag kreeg. Daar-
bij moet aangetekend worden dat de geologen het pas te-
gen 1940 met de inhoud en speeifikatie van de
standaard-kaart eens werden terwijl het tot 1966 duurde
alvorens de Military Survey met de nationale topografi-
!94
"10
JANE'
:sBj
Ltlman
.jjiamieux f.
A WA
.227 A
ICCHAMtCSVlLLI
-xj rdc-\
Figuur 4. Een topografische kaart uit 1918 voor militaire doeleinden. Fragment van het blad Ottawa, schaal 1 63.360 (Department of
Een
topografische
kaart
1918
uit
voor
Militia and Defence). Zwart-wit opname van gekleurd origineel.
30
KT 1988.XIV.3