III1
ontwikkelen die de integriteit van de afzonderlijke gege-
vens waarborgt. Hierdoor wordt eenduidigheid van de be-
tekenis van de gegevens waaraan men thematische
informatie kan verbinden verzekerd. Op deze manier ont-
staat een bestandsstruktuur waarmee deze gegevens voor
allerlei analytische doelen met elkaar gekorreleerd en
vergeleken kunnen worden. Dit is de eigenlijke kernpro-
blematiek van ontwerp, opzet en onderhoud van een ge-
gevensbestand. Een van de allergrootste problemen is
steeds om de integriteit van de afzonderlijke gegevens te
definieren en te bewaren in het onderhoudsproces. In de
ze ontwikkelingsfase begon men te spreken over topogra-
fische informatiesystemen. Zij dienen ter ondersteuning
van allerlei ruimtelijke analyse-toepassingen. Een sum
mier overzicht van de geschiedenis wordt gegeven in
Tabel 1.
Voor de topografische kartering is de erkenning, dat wij
meer te maken hebben met een informatiegebruiker dan
met een kaartgebruiker, van fundamenteel belang. De
vraag aan de gebruiker: 'Welke informatie is nodig ter
beantwoording aan uw doelstellingen?', is essentieel an
ders dan de vraag: 'Wat voor soort kaart wenst u?'. De
antwoorden op deze vragen kunnen verrassend verschil
fend zijn.
Het technische 'kunnen' verschuift naar de
gebruiker
Eerder is opgemerkt dat de kapaciteit van computer-
gestuurde kartografische Systemen groter en groter wordt
Hm'
IU U U i
terwijl zij in toenemende mate in handen beginnen te kö
rnen van de gebruikers. Over de gevolgen voor de karto-
graaf heeft prof. Müller in het vorige nummer van het
Kartografisch Tijdschrift in meer detail geschreven. Het-
zelfde proces doet zieh in de geodesie voor door de in-
troduktie van het Global Positioning System (gps) terwijl
ook in de fotogrammetrie door het gebruik van numeriek
Instrumentarium de goed opgeleide Operateurs overbodig
gaan worden. In plaats daarvan gaat de thematische ge
bruiker dit proces zelf beheersen.
Ofschoon de duidelijke relatie tussen gebruiker en topo
grafische kaart in het begin van deze eeuw uit zijn ver-
,-f7
stereofoto s
DTM
nterpolereri
Figuur 5. Produktie van digitale terreinmodellen door middel
van fotogrammetrische technieken.
Figuur 6 Hellingkaart, afgeleid van een digitaal terreinmodel.
32
KT 1988.XIV.3