10. ARA 2 Binnenlandse Zaken 1795-1813 Besluit d.d. 2-5-1804
nr. 10: Aanstelling landmeters bij de Commissie Superinten-
dentie Rivieren: o.a. F. Beijerinck; K. Goudriaan;
D J. Thomkins; G. Valkis; C. Wisboom.
Ibidem inv. nr. 105 d.d.30-10-1805: Door de Superintendentie
werden gedrukte en getekende rivier- en waterschapskaarten
verzameld bij Hoogheemraadschappen en Departementale be
sturen. Hieruit werd een kaartboek van de Waterstaat der Ba-
taafsche Republiek met 18e eeuwse gedrukte rivierkaarten
samengesteld: ARAKT WCAP (W1 A2 voorlopig nr.). Dit
kaartboek, gerestaureerd in 1985, heeft als afmetingen:
111 x 86 x 10 cm!
Rivierkaarten: ARAKT VTH 4549: Merwede door B. Wis
boom 1806; VTH 276: Boven- Rivieren door F. Beijerinck
1808; VTH 239: Merwede en Waal door J. Engelman en
F.W. Conrad 1808; VTH 429-432: IJssel door H F. Fijnje
1808-1810; BLF 42-43: Nieuwe Maas door J. Blanken en
C. Verheij 1805-1807; BLF 62-63: Waal door J. Blanken en
G. Valkis 1805-1807; OSK W 12: Waal en Merwede voor
Depot-Generaal van Oorlog 1807-1809.
Zie ook: K. Zandvliet, Inleiding bij de facsimile-uitgave van
de Topografische kaart van de Veluwe en de Veluwe-zoom
door M.J. de Man, 1802-1812. Alpen a/d Rijn, 1985.
11. E.Muller en K. Zandvliet (red.), Admissie als landmeter in
Nederland voor 1811. Alphen a/d Rijn, 1987, pp. 48.
ARA 2 Binnenlandse Zaken Afd. Waterstaat 1795-1813, inv.
nr. 114 d.d. 1-9-1806, nr. 3. Verzoek van de minister van fi-
nancien Gogel aan Waterstaat om afgifte van alle aanwezige
kaarten uit het archief van de Commissie Superintendentie
t.b.v. de Verponding o.l.v. Le Fevre de Montigny.
C. Koeman, Geschiedenis... (zie noot 5), pp. 180-182.
12. A. van der Woud, Het lege land, de ruimtelijke orde van
Nederland 1798-1849. Amsterdam, 1987, pp. 51-59.
13. ARA 2 CIES 224. Gedrukte instructies Waterstaatsorganisatie
1798-1816. Organisatie 1800 art.nr. 19; 1803 Instructie
Commissaris-inspecteur Superintendentie art. nrs. 3 en 4.;
1808 art. nr. 3, 5 en 12; 1810 art. nrs. 24-25; 1816 art. 12.
J.G.W. Fijnje, Levensberigt van Frederik Willem Conrad,
voorzitter en een der oprigters van het Koninklijk Instituut
van Ingenieurs. In: Tijdschrifl van het Koninklijk Instituut
van Ingenieurs. 's-Gravenhage, 1869-1870.
14. ARA 2 CIES inv. nrs. 229-230.
Ibidem inv. nr. 347.
ARAKT MCAL inv. nrs. 370-371. Deze zeekaarten tekende
Blanken als militair en niet als waterstaatsinspekteur. Hissen
de marine en oorlog bestond wel degelijk een samenwerking
bij de kartering van de kustwateren.
15. ARA 2 CIES inv. nr. 156-86: briefwisseling tussen Von Wie
beking en F.W. Conrad d.d. 23-12-1798.
ARA 2 Marine 1795-1813 inv. nr. 452-39: Blanken aan minis
ter Spoors d.d. 16-7-1801: het smert mij genoeg dat wij
veeler onzer beste rivier en anderen kaarten; onze hydrauli
sche en andere werken en uitvoeringen, veelal verminkt, en
daardoor niet naar waarde beoordeeld, door duitse schrijvers
(als Wiebeking en anderen) zeer gebrekkig voorgesteld, in
geheel Europa aan alle hoven en cabinetten moeten zien
ronddwalen.
16. Zie noot 2.
17. ARA 2 Biza-afd. Waterstaat inv. nr. 857: stamboek wa
ters taatsambtenaren
ARA 2 CIES inv. nr. 223: Personeel in dienst bij Blanken in
1813-1826: tekenaars B. Jooss, P. Braam; L. Adams; landme
ters van de Verponding en Kadaster in 1809-1826:
I. van Asperen, C. de Beer; L. den Berger; J.A. Beijerinck;
A. Greve; J. Glimmerveen; A.C. Kros; P.A. Overduijn;
W. Verschoor.
Zie ook noot 8.
C. Koeman, Geschiedenis... (zie noot 5), pp. 181 en 238.
18. ARA 2 Biza-afd. Waterstaat inv. nr. 269 Rel. verbaal dd.
3-5-1817 nr. 4424.
Ibidem inv. nr. 359 Rel. verbaal d.d. 5-11-1817 nr. 13331.
Deze instrukties waren ontleend aan de Franse tijd 1810-1811,
zie: ARA 2 Waterstaat 1795-1813 inv. nr. 259 Rel 29-1-1811
nr. 11.
ARA 2 Biza-afd. Waterstaat na 1830 inv. nr. 335 bijl. Exh.
d.d. 5-9-1838 nr. 36. Bij ontsluiting van de inboedel na Blan
kens dood trof men het bureau-archief aan, dat na zijn pensi-
oen in 1826 niet was ingeleverd.
In 1828 had Blanken bij testamentaire dispositie zijn kaarten
als partikulier eigendom gelegateerd aan zijn zoon Jan An-
thonie Blanken.
PL. Putters, Catalogus van het kaarten-archief der afdeling
Waterstaat van het Departement van Binnenlandse Zaken. 's-
Gravenhage, 1868. ARAKT WCAP. Dit kaartenarchief (ca.
5.000 nrs.) uit 1813-1868 berust op het ARA.
M.F. Boode, 150 Jaar rivierkaarten van Nederland. Publica-
tie van de Meetkundige Dienst van Rijkswaterstaat, Delft
1979, pp. 6-7.
19. ARA 2 Biza-afd. Waterstaat inv. nr. 672: Rel d.d. 10-6-1819
nr. 9103. Bepaling omtrend het invoeren der tien-deelige tee-
ken schalen, met "Tableau wegens de toepassing of gebruik
der Tien deelige teekenschalen uit de algemeene reeks naar
de eile (metrique) maat, voor den dienst van Waterstaat".
Onder invloed van het kadaster werd in 1820 het metrieke
stelsel algemeen ingevoerd.
Het is opmerkelijk dat de kaartschaal 1:10.000 hierbij ont-
brak, terwijl dit in de diskussie van commissie De Man in
1820-1825 over de basiskaart voor alle overheidsdiensten door
Waterstaat werd gesteund.
20.C. Koeman, Geschiedenis... (zie noot 5), pp. 238-239.
J. Krap, De Waterstaatskaart. In: De Ingenieur 6, 1891.
A. van der Woud, Het lege land. p. 140.
21. Het Noordhollands Kanaal bijvoorbeeld werd in 1819-1824
gegraven, terwijl de kadastrale plans van de doorsneden ge-
meenten later werden voltooid: Amsterdam 1820, Alkmaar en
Koedijk 1821, Den Helder en Zijpe 1826, Buiksloot 1828. De
plankaarten werden reeds in 1820 getekend vlgs KB 7-4-1820
nr. 21. Zie ook: P.S. Teeling, Landmeters van de kadastering
van Nederland. 1984, pp. 83-91.
ARAKT WCAP inv. nr. 173, 175, 217 en 220. Overigens ook
aanwezig in het Rijksarchief in Noord-Holland te Haarlem,
in het kaartenarchief van Waterstaat voor 1850.
C. Koeman, Geschiedenis.(zie noot 5), p. 176. Een ge
drukte rivierkaart van Kraijenhoff kreeg in 1823 de primeur
van het metrieke stelsel.
22.ARA 2 Binnenlandse Zaken Afd. Waterstaat inv. nr. 687 Rel.
verbaal d.d. 6-7-1819 nr. 10806: Autorisatie voor steen-
drukwerk.
ARA 2 Staatssecretarie inv. nr. 2164 KB. dd. 17-2-1825 nr
192.
In 1825 konkurreerden de twee uitgevers om de publikatie
van een kaart van het kanaal, getekend op basis van ambte-
lijke kaarten van Blanken. Teneinde geen twee identieke
kaarten te krijgen, diende Maaskamp een panorama in de
kaart op te nemen, alvorens toestemming werd verleend.
ARAKT OBGK inv. nrs. P5-150 en P5-152.
23. ARAKT VTHR 4404 uit 1814-1815; BLF inv. nr. 205 uit
1838.
24. ARA 2 Staatssecretarie KB d.d. 21-7-1829 nr. 4: authorisatie
van Willem I op Blankens publikatie-verzoek. Het besluit
voor de Algemene Rivierkaart werd op 10-7-1829 genomen.
25. ARA 2 Kabinet minister Binnnel. Zaken inv. nr. 10 dos. 439.
C.Koeman, Geschiedenis... (zie noot 5), pp. 222, 235. Gou-
driaans kaarten werden wel op rijkskosten gelithografeerd!
26. J. Blanken Jz., Verhandeling over de algemeene rivier en
waterstaatkundige ontwerpen, welke van de vorige eeuwen,
tot op heden gevormd en uitgevoerd, of nog in uitvoering
zijn... Utrecht, 1836. Hoofdstuk 6 is geheel aan de kaart
gewijd. Trots werden door Blanken exemplaren van de kaart
verzonden aan koning Willem I, alle overige prinsen en de-
partementen: ARAKT STS 137-138; WCAP inv. nrs
2127-2142; MCAL 6031. Zie ook noot 8.
46
KT 1988. XIV. 3
