kaartgebruik
VUGA-Overzicht benodigde reispapieren, hand-out
gemeentehuizen
F.J. Ormeling
Op gemeentehuizen ligt op het ogenblik voor degenen die
reispapieren nodig hebben een hand-out klaar, vervaar-
digd door de formulierenproducent vuga Systemen B.V.,
om de klanten wegwijs te maken in de door het buiten-
land gestelde eisen. Dankzij vuga kan het KT deze hand-
out, een voorbeeld van de bijdrage van de kartografie om
onze steeds ingewikkelder maatschappij inzichtelijk te
houden, onder de aandacht van de lezers brengen (zie bij-
lage). Vanwege zijn brede verspreiding is het nuttig dit op
het oog zo eenvoudige dokument vanuit een aantal ge-
zichtspunten te bekijken: de weergave van de grenzen en
kustlijnen, de generalisatie, de beschrifting, de kleuren en
de algemene konceptie.
Grenzen en kustlijnen
West-Berlijn komt er wat bekaaid af. Natuurlijk moet je,
per auto of trein reizend, een doorgangsvisum voor de
ddr hebben om er te komen, maar het is de bedoeling
dat dat doorreisvisum aan de grens wordt verstrekt, gratis
omdat de brd daarvoor betaalt. Wel moet dat visum in
een geldig paspoort worden gestempeld(?). Maar dat is
nog geen reden om West-Berlijn rood te kleuren, om aan
te geven dat je er een visum voor nodig hebt: door de
lucht vanuit West-Europa gelden er dezelfde eisen als
voor de Bondsrepubliek.
Een aantal grensjes in zee zou het kaartbeeld iets makke-
lijker interpreteerbaar maken: om aan te duiden dat
Noord-Ierland bij Groot-Brittannie hoort, om aan te ge
ven dat datzelfde geldt voor de Orkneys en Shetlandeilan-
den, en niet voor de Faeroer, grensjes om de Balearen en
Corsica om aan te geven dat die respektievelijk bij Spanje
en niet bij Italie hören, en een grensje längs de oostrand
van de Egei'sche zee om aan te geven dat Rhodos bij
Griekenland hoort. Dat de Spaanse enclaves op de Ma-
rokkaanse noordkust niet zijn aangegeven op deze schaal
is terecht. Maar dat de Gaza-strook als Egyptisch is aan
gegeven is fout. De stippellijnen rond de 'West Bank' lij-
ken me duidelijk, en die stippellijnen zouden ook Gaza
van Israel kunnen scheiden. De kans is waarschijnlijk
klein dat men er door de Israelische strijdkrachten ingela-
ten wordt.
Het is geen overheidsuitgave, anders had de meest zuide-
lijke centimeter van de Marokkaans-Algerijnse grens ook
gestippeld weergegeven moeten worden.
Het ontbreken van de Golf van Suez maakt het deel van
het Nabije Oosten iets moeilijker te interpreteren. Verder
zijn er een aantal eilanden niet opgenomen, die wellicht
toch niet mögen ontbreken: Rügen boven de Oostduitse
kust, Bornholm (Deens) en Oeland in de Oostzee, de Lo-
foten in de Noorse zee en het Griekse Corfu ten westen
van de Albanese kust, Man in de Ierse zee en een eiland-
je om de Kanaaleilanden te karakteriseren in het Kanaal.
Generalisa tie
De generalisatie is perfekt uitgevoerd. De kusten zijn uit-
stekend gekarakteriseerd, gelukkig niet afgerond, maar
scherp gestoken waar dat nodig was.
Beschrifting
Op de spelling van de landennamen is nauwelijks wat aan
te merken. Alleen tegen de namen van de beide Duitslan-
den kan men bezwaar aantekenen. De officiele benamin-
gen zijn Bondsrepubliek Duitsland en Duitse
Demokratische Republiek in plaats van West- en Oost-
Duitsland. Dat had eventueel als brd en ddr afgekort
kunnen worden.
De oplossing voor de ministaatjes, om in een inzetje ver-
klaard te worden, dat meteen ook kleurgekodeerd is,
werkt zeer goed. Dit had nog aangevuld kunnen worden
met twee eilandengroepen die er net niet op staan maar
toch veelbezochte vakantiebestemmingen zijn: Madeira en
de Canarische eilanden.
De zwarte kustlijnen en grenzen zijn keurig onderbroken
waar de namen staan.
Kleuren
Op het eerste gezicht doet de kleurstelling denken aan het
rode gevaar dat ons uit het oosten beloert. Het qua kleu
ren al gefinlandiseerde Finland en Joegoslavie passen in
dat beeld. Na wat langer naar het kaartje kijken, waarbij
ook de Arabische wereld bijna geheel in het rood prijkt,
blijkt dat eerste idee geen opgeld te doen, maar het is
wel de indruk die blijft hangen.
De kleuren- of tintenvolgorde is logisch opgezet. Voor
Nederland zelf zijn (nog) helemaal geen papieren nodig,
en hoe donkerder het wordt hoe hoger de eisen zijn die
aan de reispapieren worden gesteld.
Algemene konceptie
De hand-out is logisch gekoncipieerd. Op het kaartje kan
men zijn reisbestemming makkelijk vinden: tussen de 40
namen die zijn afgebeeld moet dat geen probleem zijn.
lees verder op blz. 59.
KT 1988. XIV. 3
55
