iets daarover gewaar. Zijn beheersing van de Franse taal, waarvan hij zieh in het buitenland bediende, en zijn kennis van de schone kunsten doen veronderstellen dat hij - zoals vele socialistische voormannen - stamde uit een beschermd bourgeoisiemilieu. Hij studeerde van 1922-1926 aan het bovengenoemde miigaik te Moskou, waar hij de geografisch getinte kartografie-opleiding volgde, welke brede benadering zijn denken blijvend bei'nvloedde. Zijn karriere begon in Siberie waar hij van 1926-1930 deelnam aan twee landmeetkundig-kartografische expe- dities in het uiterste noordoosten, waar onder meer het destijds nog nauwelijks bekende, tot 3000 m oprijzende Tsjerskigebergte, een der laatste witte plekken op de wereldkaart, werd verkend. Van 1932-1936 leidde Sa- lichtchev de kartografische afdeling van het Instituut voor Arctisch Onderzoek, dat deze exploraties koördi- neerde en waar de resultaten in rapporten (waarin Sa- lichtchev onder meer het gebruik van luchtfoto's voor kleinschalige karteringen aanbeval) en op kaarten op schalen 1:1 miljoen en 1:2,5 miljoen werden vastgelegd. De vakwereld buiten de Sovjetunie werd over deze ex ploraties geinformeerd door Salichtchev's berichten in Petermann 's Geographische Mitteilungen en in de Geo graphical Review in de jaren dertig. Stuwend atlasredakteur De volgende fase van Salichtchev's loopbaan bracht hem naar Moskou waar hij van 1936-1939 deelnam aan de samenstelling van de 'Grote Sovjet Wereldatlas', waarvan het eerste deel op de wereldtentoonstelling te Parijs in 1937 werd getoond en op vakgenoten de nodi- ge indruk maakte. Zijn betrokkenheid bij dit kaartwerk betekende een keerpunt in Salichtchev's leven in die zin dat voortaan atlaskartografie een van zijn belangrijkste werkterreinen werd. Hij ontwikkelde zieh tot een der stuwende krachten van de opzienbarende Sovjetrussi- sche atlasproduktie in de naoorlogse jaren. Achtereen- volgens werkte hij, afwisselend als lid en als voorzitter van de betreffende redaktiekommissies, aan de 'Marine Atlas' (1953), de 'Atlas van de Geschiedenis der Geo- grafische Exploratie' (1959) en de 'Fysisch-geografische Wereldatlas' (1964), alle uitgaven in het Russisch en even zovele mijlpalen van de Russische kartografie. In recentere tijd werkte hij nog mee aan de 'Atlas der Oceanen' (1974-1980), een encyclopedisch werk in drie delen met uitputtende informatie over de wereldzeeen. In 1947 lanceerde Salichtchev het voorstel van een inte grale kartering van de Sovjetunie, beheizende het denk- beeld om het land behalve met topografische kaarten tevens met series komplexe regionale atlassen en thema tische kaarten te bedekken. Het plan werd overgeno- men door de gugk en leidde tot een indrukwekkende produktie van regionale atlassen waarvan er in de Peri ode 1958-1964 tien versehenen met als eerste de 'Atlas van Wit-Rusland'. Bezorgd over de uiteenlopende in- houd en opzet van deze atlassen produeeerden Salich tchev en zijn medewerkers in 1963 de 'Atlas van het distrikt Kustanai', die voortaan als standaardmodel gold. Voor wat betreft het tweede aspekt van zijn voorstel slaagde Salichtchev er in, toegerust met uitgebreide vol- machten, een groep van kartografen, geografen, geolo- gen en historici te vormen die er in slaagde voor onderwijs- en referentiedoeleinden een reeks themati sche wandkaarten van de Sovjetunie te vervaardigen. In 1956 werd Salichtchev tot voorzitter gekozen van de kommissie voor nationale atlassen van de International Geographical Union (igu), een funktie die hij 16 j aar bekleedde. Op verzoek van zijn kommissie legde hij richtlijnen voor de vervaardiging van nationale atlassen vast in de publikatie Atlas Nationaux (1960), oorspron- kelijk versehenen in het Frans en Russisch, in 1972 ver- taald in het Engels en in Canada gepubliceerd als Car- tographica Monograph No. 4. Ofschoon sedertdien op het gebied van nationale en regionale atlassen nieuwe denkbeeiden zijn ontwikkeld, is deze publikatie nog steeds de enige systematische Studie over het onder- werp. Het boek vond wijde erkenning en heeft in niet geringe mate bijgedragen tot de produktie van nationa le atlassen overal ter wereld. In 1976 legden Salichtchev en zijn medewerkers, kartografen en geografen, hun er- varingen in de Russische atlasproduktie vast in het vo- lumineuze werk Kompleksnye Regionalnye Atlasy (638 pp.), waarvan voor zover mij bekend geen verta- ling in een der westerse talen bestaat. De akademicus Salichtchev's akademische loopbaan begon in 1931 met zijn benoeming als docent in het ontwerpen, konstrue- ren en produceren van kaarten aan een nieuw opgezette kursus aan de Universiteit van Leningrad. Vijf jaar la- ter werd hij tot hoogleraar benoemd aan zijn alma mata, het miigaik te Moskou. In de oorlog doeeerde hij tevens aan de Universiteit van Moskou alwaar hij verschillende funkties vervulde en in 1947 zijn defini- tieve bestemming vond, eerst als hoogleraar en sedert 1950 tevens als hoofd van de Kartografische afdeling van de Geografische Fakulteit. In de 35 jaren dat hij deze funktie vervulde, ontwikkelde de afdeling, alwaar suksessievelijk automatisering en het gebruik van satel- lietbeelden werden ingevoerd, zieh tot een onderwijs- en onderzoekeentrum van internationale reputatie. Bo- vendien slaagde Salichtchev er in zijn pedagogische en wetenschappelijke aktiviteiten te kombineren met om- vangrijke bestuurlijke werkzaamheden. Hij speelde een belangrijke rol in het geografische en kartografische verenigingsleven zowel nationaal als internationaal. In ica- en iGU-funkties droeg hij door voordrachten en publikaties bij tot de versterking van het imago van de sovjetrussische kartografie. De theoreticus In de loop van zijn karriere verdiepte Salichtchev zieh 12 KT 1989.XV.1

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1989 | | pagina 14