allengs meer in de theoretische aspekten van de karto-
grafie. Hij bestudeerde de generalisatie waarin hij een
wetenschappelijk proces zag waarin strikte objektiviteit
was geboden. Met andere onderzoekers breidde hij het
terrein der kartografie, tot het midden van deze eeuw
beperkt tot methoden en technieken der kaartvervaardi-
ging, uit met het gebruik van kaarten. Door het ge-
bruik van kaarten mede in de taakopgave te betrekken
werd de aandacht van de uitvoerende kartografen ge-
vestigd op de duidelijkheid en leesbaarheid, dus op de
doeltreffendheid van hun Produkten, waardoor zieh de
noodzaak opdrong zieh beter met de af te beeiden ver-
schijnselen vertrouwd te maken. Reeds in de jaren vijf-
tig vestigde Salichtchev de aandacht op de parallellen
tussen de kartografie en de informatietheorie. Hij keer-
de zieh echter ten stelligste tegen de opvatting - zoals
bijvoorbeeld gepropageerd op het zesde iCA-kongres te
Ottawa (1972) - als zou de kartografie weinig meer zijn
dan een wetenschap die zieh bezighoudt met de grafi
sche overbrenging van ruimtelijke gegevens zonder re-
kening te houden met hun aard. Voor hem is de karto
grafie geevolueerd tot een kognitieve wetenschap, die
zieh met de vervaardiging van geografische kaarten be
zighoudt en die het natuurlijk en maatschappelijk mi-
lieu bestudeert aan de hand van deze kaarten als mo-
dellen - tweedimensionaal, driedimensionaal (met
inbegrip van het relief) en vierdimensionaal (dynami
sche kaarten) - van de werkelijkheid, waaruit vervol-
gens relaties kunnen worden afgeleid en nieuwe inzich-
ten kunnen worden verkregen. In deze koneeptie speelt
de komplexe kaart een belangrijke rol. Volgens haar
schepper heeft zij de thematische kartografie aanzien-
lijk verrijkt. Immers, zij verbindt de fysische aardwe-
tenschappen met de sociale en economische geografie,
integreert ecologische, demografische en economische
kaarten waartussen weer verbanden kunnen worden ge-
legd, stimuleert de vervaardiging van synthetische kaar
ten en verschaft basismateriaal voor komplexe nationa
le en regionale atlassen. Terzijde zij opgemerkt dat
Salichtchev's komplexe kaart, wegens het inherente ge-
vaar van overlading van het kaartbeeld, in de westerse
kartografie weinig ingang heeft gevonden.
Bemiddelaar tussen kartografie en geografie
Door zijn brede opvatting over het objekt der kartogra-
fische wetenschap vervulde Salichtchev een bemidde-
lende rol tussen geografie en kartografie. Hij werd de
laatste twee tot drie decennia van zijn leven in beide
kampen als autoriteit erkend, hetgeen de goede relatie
tussen beide diseiplines ten goede kwam. Zo wist hij
tijdens het iGU-kongres te Stockholm in 1960 een drei-
gende verwijdering tussen geografen en kartografen te
bezweren en samen met Imhof de basis te leggen voor
vruchtbare kontakten tussen igu en ica, waar overigens
in de praktijk weinig van terecht kwam. Hij bleef ech
ter hameren op de noodzaak van een goede samenwer-
king tussen de twee, kulminerend in zijn doorwrochte
voordracht in Montreal in 1972 - zijn maiden speech
als iCA-president - over de betekenis van de internatio
nale geografenkongressen voor de ontwikkeling van de
kartografie. Het besluit van een later iCA-bestuur om,
uit budgettaire overwegingen, de elkaar overlappende
vierjaarlijkse ica- en iGU-kongressen te diskontinueren
en voor de kartografen over te schakelen op een afwij-
kende vierjarige kongrescyclus, had bepaald niet zijn
instemming. Gelet op de opmars van de Gis-systemen
waarbinnen geografen en kartografen op elkaar zijn
aangewezen, muntte dit besluit achteraf bezien ook niet
uit door visie. Juist in deze sektor versterkte
Salichtchev op nationaal niveau de band met de geo
grafen door leiding te geven aan het onderzoek naar
opbouw en struktuur van geografische gegevens-
bestanden.
Publikaties en onderscheidingen
Van Salichtchev's publikaties verdienen, behalve de
reeds hierboven vermelde, de volgende genoemd te wor
den. Allereerst zijn 'Grondbeginselen der kartografi-
sche wetenschap', daterend van 1939-1943, dat onder
toevoeging van nieuw materiaal vijfmaal opnieuw werd
uitgegeven. Elementen van dit werk, dat de gouden
Przewalski-medaille won, zijn terug te vinden in zijn
Kartografija, bedoeld als introduktie voor geografiestu-
denten. Van dit leerboek versehenen vertalingen in het
Spaans en Chinees en in de DDR in het Duits onder
de titel Einführung in die Kartographie (1967), her-
drukt onder meer in 1971. In het leerboek 'Het ontwer-
pen en redigeren van kaarten' (1947), eveneens in het
Russisch, zijn Salichtchev's ervaringen als atlas- en
wandkaartredakteur neergelegd. Ook dit werk werd
enige malen herdrukt, het laatst in 1978 met toevoeging
van een hoofdstuk over automatisering van de kaart-
produktie. Ter gelegenheid van zijn 70e verjaardag in
1975 bood de Universiteit van Moskou hem een liber
amicorum aan getiteld Pouti Razvitia Kartografi (Ont
wikkeling en groei der kartografie), waaraan 25 Sov-
jetrussische en buitenlandse geografen en kartografen
meewerkten. Het boekwerk koncentreert zieh op die
terreinen waarop Salichtchev zieh voornamelijk heeft
bewogen: theoretische kartografie, thematische karto
grafie en internationale samenwerking.
In 1982 publiceerde Salichtchev met enkele medewer-
kers nog een atlas met satellietbeelden, daarmede op
nieuw demonstrerende open te staan voor nieuwe ont-
wikkelingen in het vak. Hij die in de jaren dertig de
luchtfoto propageerde, in de jaren veertig en vijftig de
komplexe kaart introdueeerde en zieh in de jaren zeven-
tig een voorstander toonde van automatisering, ging in
de laatste jaren van zijn leven voorop in de toepassing
van remote sensing en in de ontwikkeling van
Gis-systemen.
Vanwege zijn vele Verdiensten werd Salichtchev als het
wäre overstelpt met eerbewijzen, waaronder uiteraard
hoge Sovjetonderscheidingen, erelidmaatschappen van
binnen- en buitenlandse wetenschappelijke organisaties
en eredoktoraten. De ica verleende hem haar hoogste
KT 1989.X V.l
13
