Figuur 3. Rasterpunten opgebouwd met verschilfende re-
solutfe.
Figuur 4. Verschilfende mogelijkheden om lijnefementen aan
te laten sluiten.
Specifieke kartografische toepassingen
Als we FreeHand voor kartografische doeleinden willen
gebruiken, zal het mogelijk moeten zijn om basiskaar-
ten in FreeHand in te voeren. Dit kan op verschillende
manieren:
1. De kaart via een Scanner importeren.
Met behulp van een Scanner kunnen we een tekening
of een kaart in de Computer inlezen. Het nadeel van
een gescande kaart is dat het resultaat een 'bitmapped'
(uit punten opgebouwd) bestand is. In het programma
FreeHand is dit niet bruikbaar, omdat FreeHand een
vektor-georienteerd pakket is. We kunnen echter een
gescand beeld in het pakket importeren en dit als grijze
ondergrond gebruiken ('ghost image'). Deze onder-
grond is wel zichtbaar op het scherm, maar zal bij het
afdrukken niet getoond worden. De scan kunnen we
gebruiken om op het scherm te digitaliseren.
Het voordeel van digitaliseren op het scherm is dat we
gebruik kunnen maken van de gereedschappen van het
tekenpakket zoals kurves tekenen, inzoomen en uit-
zoomen. De gereedschappen stellen de ontwerper in
Staat om sneller tot betere resultaten te komen dan
voorheen met de hand denkbaar was. Een goed voor-
beeld hiervan is het trekken van gebogen lijnen. Elke
kartograaf weet dat het veel vakmanschap en tijd ver
eist om een vloeiende kurve te konstrueren. In Free
Hand kan zo'n gebogen lijn getekend worden met be
hulp van de zogenaamde 'hendels'. Deze hendels, die
aan de kurve verbonden zijn, bepalen de richting en de
kromming van de kurve (figuur 5). Op deze wijze kun
nen we een lijn met een gering aantal basispunten vast-
leggen. Nadat de lijn geplaatst is kunnen te allen tijde
de richting en kromming weer worden veranderd door
de hendels te verplaatsen. Ook de basispunten kunnen
verplaatst worden.
Figuur 5. Gebogen lijnen kunnen met Freehand zeer eenvou-
dig worden gekonstrueerd met behulp van hendels.
2. De kaart digitaliseren met behulp van een digitali-
seertablet.
Het voordeel van deze methode is dat er geen Scanner
nodig is om de kaart in te lezen. Het nadeel is echter
dat er niet van de handige tekengereedschappen ge
bruik kan worden gemaakt.
3. De kaart konverteren vanuit andere bestanden.
In de toekomst zal het zeker mogelijk zijn om uit be-
staande kaartbestanden basiskaarten te importeren in
FreeHand en andere tekenpakketten die voor de Mac
intosh ontworpen zijn. Op dit ogenblik kunnen kaarten
uit de Gis-pakketten arc/info en atlas als vekor-
bestanden in FreeHand worden ingevoerd.
4. Importeren van kaarten uit een basisbestand.
Wanneer de vraag naar basiskaarten groot genoeg is
zullen er steeds meer digitale basiskaartbestanden kom-
mercieel op de markt gebracht gaan worden. Van een
aantal bestanden is dit al het geval.
Vervaardigen van punt- en lijnsymbolen
In FreeHand kunnen alle soorten punt- en lijnsymbo
len worden gemaakt die je maar kunt verzinnen. Punt-
symbolen kunnen op het oog of met een in te stellen
percentage vergroot of verkleind worden. Daarbij is er
de keuze om de lijndiktes van de Symbolen in verhou-
ding mee te laten veranderen, of om ze de oorspronke-
lijke dikte te laten behouden. Op deze wijze kunnen we
eerst een legenda aanmaken, waarna het betreffende
legenda-onderdeel kan worden gekopieerd. Door de
Symbolen te voorzien van een witte kontourlijn worden
deze vanzelf vrij gezet van de ondergrond (figuur 6).
Wat de lijnsymbolen betreft zijn er standaard al een
aantal verschillende Signaturen in het pakket aanwezig.
Maar ook hier is het mogelijk elk gewenst lijntype aan
te maken en zonodig te bewaren (figuur 7).
Door de kombinatie van trekken en klonen van lijnen
kunnen meervoudige lijnsymbolen worden vervaardigd
(figuur 8). Daarbij kan ook kleur worden gebruikt.
Vervaardigen van vlaksymbolen in zwart-wit
Als we kaarten in zwart-wit vervaardigen, dan zijn de
KT 1989.XV.1
55
A AA