besprekingen
Parry, R.B. C.R. Perkins, World
Mapping Today.
London: Butterworth, 1987. 583 pp.
met 200 indexkaarten; register van
uitgevers en een verklärende woor-
denlijst. ISBN 0-408-02850-5. Prijs
f380,~.
Het hoofddeel van dit boek is de be-
schrijving, per land, van het voor dat
land verkrijgbare kaartmateriaal.
Daaraan is tevens toegevoegd een be-
schrijving van de organisatie en de
struktuur van de plaatselijke karte-
ringsaktiviteiten, de voortgang van de
topografische kartering, van het op-
nemen van de hulpbronnen, een be-
schrijving van nieuwe karteringspro-
gramma's en van de technische
ontwikkeling.
Dit soort boeken is al eerder gepubli-
ceerd in het Engelse taalgebied, waar
men blijkbaar onvoldoende toegang
heeft tot de losbladige, steeds door
aanvulbladen bijgehouden katalogi
van het voormalige Reise- und Ver
kehrverlag te Stuttgart, thans Geo-
center te München: Lock's Modern
Maps and Atlases (1969), Lynch's
International Maps and Atlases in
Print (1976) en Alexander's Guide to
Atlases zijn daar voorbeelden van.
Hieronder zal worden nagegaan wat
Parry en Perkins meer bieden dan
Lynch, Lock, Alexander en de Geo-
katolog.
Afgezien van de steeds bijgehouden
Geokatolog is de hierboven aange-
haalde literatuur inmiddels sterk ver-
ouderd. Het is 12 jaar geleden dat de
meest recente, Lynch's 2e druk, ver-
scheen en er is inmiddels een boel
veranderd! Geo-informatiesystemen
hebben inmiddels op vele plaatsen in
gang gevonden en kaartinformatie
wordt ook steeds meer in digitale
vorm verkocht.
De door Parry en Perkins gepresen-
teerde gegevens hebben betrekking op
in de periode 1984-1986 beschikbare
en verkrijgbare kaarten. Het gaat om
materiaal dat een algemene kaartver-
zameling aan zou willen schaffen:
bladen uit topografische, geologische
en andere op hulpbronnen betrekking
hebbende kaartseries (zo worden voor
Nederland bijvoorbeeld de topografi
sche, hoogte-, geologische, bodem-,
geomorfologische, en waterstaats-
kaarten genoemd), milieu-, bestuurlij-
ke, sociaal-economische kaarten en
stadsplans evenals statistische (cen-
sus) atlassen. Er zijn niet veel atlas
sen opgenomen, want die verdienen
volgens de samenstellers eigenlijk een
aparte benadering. Wel worden na
tionale atlassen en daarmee vergelijk-
bare edities opgenomen. Er is even-
min sprake van buitenaardse, zee-, en
luchtvaartnavigatiekaarten (behalve
de icao- wereldkaarten) noch van
facsimilekaarten.
Wel is er informatie over het al of
niet beschikbaar zijn van digitale
kaartinformatie en worden de instan-
ties waar deze betrokken kan worden
genoemd. Met deze uitgangspunten
hebben de samenstellers een verstan
dige formule gekozen: voor het doel-
publiek (algemene kaartverzamelin-
gen) is hier sprake van een zeer
zinnige selektie.
Als bronnen zijn natuurlijk de eerder
genoemde andere naslagwerken ge-
bruikt, maar vooral recente katalogi
van kartografische diensten en andere
officiele karteringsinstellingen. De
samenstellers hebben de informatie
verder up to date gebracht aan de
hand van enquetes, waarop al in eer-
ste instantie een hoge respons kwam,
die nog verder is verbeterd door aan-
vullende kontakten. Een side-benefit
daarvan was een aktualisering van
het adressenbestand.
Er is sprake van een vaste volgorde
per land; achtereenvolgens worden
behandeld:
1. de 'principal mapping agencies',
de belangrijkste karteringsdiensten
dus (die het Skelet vormen van
verdere beschrijving), hun Strategie
en Produkten;
2. de belangrijkste verwijzingen naar
aanvullende literatuur;
3. adreslijsten van de belangrijkste
uitgevers van kaarten;
4. een selektieve katalogus van ver
krijgbare recente kaarten;
5. de relevante indexbladen.
Vöör de eigenlijke landenbeschrijvin-
gen zijn in de eerste 55 pagina's in
leidende hoofdstukken opgenomen
van de hand van:
A. Parry - Current State of mapping
B. Parry - Main groups of carto-
graphic material
C. Perkins - Methods of obtaining
maps
D. Farrell - Practical problems of se-
lecting the right maps
E. Monmonier - Impact of Remote
Sensing on production
F. Blakemore Rybaczik - Digital
cartography in 1980ies
G. Bickmore - Why have map libra-
ries been so slow in becoming
consumer outlets for digital maps?
De eerste drie hoofdstukken zijn zeer
nuttig. Farrell brengt in het Vierde
hoofdstuk een subjektieve indeling
van kaarten in information maps,
maps for travel navigation, thema-
tic maps, advocacy maps (maps made
to demonstrate, convince) en geeft
kwaliteitskriteria die je voor elk van
deze kategorieen aan zou moeten leg-
gen. Monmonier's tekst over Remote
Sensing is te technisch en past niet in
dit overzicht, dat in de eerste plaats
is gericht op kaartbeheerders, en dat
ze moet helpen hun klanten met be
trekking tot RS-beelden te adviseren.
In het hoofdstuk Digital Mapping
worden we doodgegooid met steilen
acronymen van internationale organi-
saties. Wat heeft het voorstel in de
Verenigde Staten een nationaal gis-
centrum op te richten voor relevantie
voor de gemiddelde kaartbeheerder?
Bickmore heeft aangegeven wat de
konsequenties van de digitale ontwik
keling voor kaartbeheerders zijn. Hij
KT 1989.XV.1
69