den (de centra zijn weergegeven) ge-
ven door de toegepaste schaduwrand-
jes, die hoge huizenblokken doen
verwachten, niet altijd een indruk die
met de werkelijkheid overeenkomt,
maar ze zien er professioneel uit (al-
leen die van Bogor klopt niet). De
spelling van plaatsnamen is konform
de nieuwe officiele schrijfwijze van
de Bahasa Indonesia (alleen op de
overzichtskaart is dat vergeten).
Naast alle kaarten is er een prettig
leesbare, informatieve tekst van Allan
Brown, afgedrukt tegen een achter-
grond van alweer professioneel ogen-
de blauw afgedrukte verlooprasters.
De enige fout is dat hij de voc in
1605 in plaats van 1602 gesticht laat
worden; de tekstzetter heeft niet al
tijd de hoofdletters kunnen vinden,
maar verder ziet het er prima uit.
Het is een gids van internationale
allure.
F.J. Ormeling
Beschrijving van de Provincie Zuid-
Holland behorende bij de 5e editie
van de Waterstaatskaart. Delft:
Rijkswaterstaat, Meetkundige Dienst,
1988. 75 pp., 31 foto 's en 7 kaarten;
bijlage met 5 kaartbladen in kleur.
Prijs f 25,-(te betrekken via de
Staatsdrukkerij en Uitgeverij in Den
Haag).
Deze beschrijving brengt achter-
grondinformatie voor de gebruikers
van de bladen van de Waterstaats-
kaarten 1:50.000 die op de provincie
Zuid-Holland betrekking hebben.
Achtereenvolgens worden de water-
keringen, de afwatering, de water-
voorziening, de hydrologische waar-
nemingspunten en de waterschappen
in de provincie behandeld, evenals de
wettelijke regelingen die er gelden.
Per hoofdstuk wordt zowel een inven-
taris geboden als een uitleg van de
relevante begrippen en vaktermen en
wordt tevens een beschrijving gegeven
van de situatie in de provincie met
betrekking tot het betreffende on-
derwerp.
In eerste instantie gaat het hier om
een technische beschrijving bedoeld
voor de gebruikers van de water
staatskaart om er de aanvullende
informatie aan te ontlenen die niet in
deze kaart zelf kan worden geplaatst.
Het is dus een soort databank; men
kan zieh voorstellen dat de in deze
beschrijving hörende informatie in de
toekomst aangeboden wordt aan
abonnees op de waterstaatskaart in
de vorm van floppies of magneetban-
den. Maar zij zullen de informatie
niet op de plezierige manier krijgen
waarin zij thans is gepresenteerd:
makkelijk leesbaar en goed gei'l-
lustreerd.
In 1986 is het eerste deel van deze
nieuwe serie van provinciebeschrijvin-
gen uitgekomen, en wel voor de pro
vincie Zeeland. De uitleg daarin van
een aantal vaktermen, en de verwij-
zingen naar de ter explikatie op de
kleurenbijlagen bijgevoegde schema's
waren nog gebrekkig, maar dat is in
dit tweede deel geheel verholpen,
door een deels herschreven stan-
daardtekst, en duidelijke verwijzingen
naar de figuren op de bijlagen. Wat
er nu nog kan worden verbeterd is de
relatie tussen de tekst en de zwart-wit
kaartjes. In principe moeten de geo-
grafische Objekten die in de tekst
worden behandeld ook op deze als
verklaring opgenomen kaarten terug
te vinden zijn, maar die mogelijkheid
wordt onvoldoende geboden. Dat
geldt zowel voor de beschrijving van
de geologie, als voor de indeling van
het buitenwater, de ruilverkavelingen
en waterkeringen. Nieuw, vergeleken
met de beschrijving van Zeeland, is
het overzicht met algemene gegevens
voor de watervoorzieningseenheden;
het toenemend belang van dit aspekt
van de waterhuishouding is daaraan
af te lezen.
Er zijn voor gei'nteresseerde leken,
maar misschien ook voor professio-
nele gebruikers, nog twee wensen
over: de eerste betreft het in een vol-
gende editie achterin opnemen van
een index van vaktermen. Er zijn er
zo'n vijftigtal die daarvoor in aan-
merking komen, en dit zou de ge-
bruiksmogelijkheden nog vergroten.
De tweede wens betreft de verwijzing
naar een kleiner schaalniveau. De bij
deze uitgave hörende kleurenbijlagen
geven een goed overzicht van de inde
ling van Zuid-Holland met betrek
king tot waterschappen, watervoor-
ziening en afwatering. Voor wie deze
gegevens in nationaal verband wil
zien zou een verwijzing naar de over-
zichtskaartenbundel Waterstaatskar-
tografie nuttig zijn.
F.J. Ormeling
KT 1989.XV.1
73
