JAVA
van betere instrumenten voorzien - theodolieten en he
liotropen (meetspiegels) voor de triangulatie en voor de
opnemers bergboussoles met behulp waarvan het verti-
kaal verband kon worden gemeten, tot dusver onvol-
doende behartigd.
De opnameschaal, indertijd om de opnemers tot nauw-
keurigheid te dwingen op 1:10.000 gesteld, werd, daar
gebruik van de driehoekspunten thans werd verplicht,
verkleind tot 1:20.000. Een belangrijke verbetering was
vervolgens de introduktie van een kaartprojektie. Ter-
wijl vöör 1864 de aarde als een plat vlak was be-
schouwd en de meetuitkomsten eenvoudig volgens de
schaal werden ingetekend, werd voortaan rekening ge-
houden met de wäre gedaante van de aarde door toe-
passing van een gewijzigde Flamsteedprojektie. Tenslot-
te werden maatregelen getroffen voor een behoorlijke
reproduktie van de detailbladen (voorlopig in een
kleur, in 1888 in twee en in 1899 in drie hoofdkleuren)
waarvan tot dusver weinig sprake was geweest (kan,
1914; enthoven, 1921; van roon, 1929).
Na enige jaren van experimenteren werden de hervor-
mingen in 1870 in instrukties voor brigadechefs en op
nemers vastgelegd. In 1876 was de TD uitgegroeid tot
een organisatie van 149 man waaronder 16 officieren,
72 Europese opnemers en 34 tekenaars, de laatsten
werkzaam op het hoofdkantoor te Batavia. Deze for-
matie slaagde er in, 22 jaar na de verzelfstandiging, de
topografische opneming van Java in 1886 te voltooien
(zie kaart I). Het wachten was nu nog op een uniforme
regeling voor de opleiding.
Problemen met de meetapparatuur
Een topografische kartering begint met het opmeten
van een terrein met behulp van driehoeksmeting en ba-
sismeting, dit is de nauwkeurige bepaling van een af-
stand van 4-7 km, op basis waarvan vervolgens een
driehoeksnet wordt berekend. Een dergelijke basis moet
zeer nauwkeurig worden gemeten, daar fouten bij
Madoera
250km
Malaka
Morotai
Waigeo
Mentawai eil.
Soela "eil.
Ceram
Nieuw-
Billiton
1974 34 \?6
SumatraVN
Boerot
iuinea
fAroe eil.
[zie inzet Java]
Wetar
1919-33 Lombok
Flores
500km
Residenties van Java:
1. Bantam
2. Batavia
3. Preanger Regentschappen
4. Krawang
5. Cheribon
6. Tegal
13. Semarang
14. Japara
15. Rembang
16. Madioen
17. Kediri
18. Soerabaija
19. Pasoeroean
20. Probolingo
21. Besoeki
22. Banjoewangi
23. Madoera
7. Banjoemas
8. Pekalongan
9. Bagelen
10. Kedoe
11. Djokjakarta
12. Soerakarta
Verkennings- en schetskaarten
opgenomen door andere instanties
Vluchtige opneming
Verkenningskaarten opgenomen
door de Top. dienst
Topografische opneming
Opneming op astronomische
grondslag
