is begin 1989 de 'Task Force' Vrou-
wen in de Kartografie opgericht. Tay
lor vertelde de aanwezigen tijdens de
eerste vergadering in Budapest over
de achtergronden van de totstandko-
ming van de taakgroep. Het is zijn
persoonlijke mening dat alhoewel we-
reldwijd ongeveer 50% van de karto-
grafen vrouwen zijn, die vrouwen
over het algemeen onzichtbaar blij-
ven, deels doordat ze veelal in relatief
laag gewaardeerde funkties zitten.
Ook binnen de kommissies en werk-
groepen van de ica zijn niet alleen
jongeren, maar vooral ook vrouwen
ondervertegenwoordigd. Hoewel dit
negatieve beeld enigszins vertekend
kan zijn door de situatie in China,
waar maar liefst 80.000 mensen -
veelal vrouwen - werkzaam zijn in de
kartografie, zou Taylor graag een
grotere aktieve participatie en meer
integratie van vrouwen zien. Dat ver
langen heeft hij schriftelijk kenbaar
gemaakt aan elke lidstaat en aan alle
kommissievoorzitters. Verder heeft hij
genoemde taakgroep geformeerd. Dit
laatste is een opmerkelijk en niet ge-
heel onomstreden initiatief. De
groep, die niet gebonden is aan Statu
ten en momenteel bestaat uit verte-
genwoordigsters van 10 landen, heeft
een voorlopig mandaat gekregen
voor 2 jaar, indien noodzakelijk te
verlengen door de President. Haar
taak is de President te adviseren wel
ke maatregelen er nodig zijn om de
participatie van vrouwen te ver-
groten.
De doelstellingen van de taakgroep
omvatten de identifikatie van barrie-
res voor meer aktieve deelname, het
voorstellen van maatregelen om die
barrieres te siechten en vrouwen aan
te moedigen, en het optreden als in-
formatiebron voor allen, die aktief
willen participeren of dat willen aan-
moedigen. Om dit te bereiken zullen
o.a. enquetes worden verzonden naar
de iCA-vertegenwoordigers in de
lidstaten en naar vrouwelijke karto-
grafen in een aantal landen. Verder
zal kontakt gezocht worden met
soortgelijke taakgroepen of organisa-
ties, de veranderende patronen in de
maatschappij zullen worden bestu-
deerd en, last but not least, zal wor
den getracht de geschreven en onge-
schreven spelregels van de ica te
achterhalen. Dit alles moet uitmon-
den in een rapport, aan te bieden aan
Taylor, en wel op een zodanig tijdstip
dat hij in Staat zal zijn konkrete
maatregelen voor te stellen op de vol-
gende formele algemene ledenverga-
dering in Bournemouth.
Tentoonstellingen
Afgezien van een kleine technische
tentoonstelling en een tentoonstelling
bij uitgeverij Cartographia waren er 6
speciale tentoonstellingen voorbereid.
Op de tentoonstelling van
internationale kaarten, waar ook re-
cente Nederlandse atlassen te zien
waren (de provincieatlassen, nieuwe
Bosatlassen, historische provincie- en
kadasteratlassen, helaas zonder de
door de nvk vervaardigde posters),
maakte vooral het materiaal van de
Geocartographics Division van het
Department of Energy, Mines and
Resources in Canada indruk. Daar-
naast ook het Tsjechoslowaakse
toeristisch kaartmateriaal, dat dezelf-
de heldere stijl krijgt als de Zwitserse
kaarten, en fraaie wandkaarten even-
als een nieuwe serie atlassen van
deelrepublieken van de Sovjet Unie
(Irkoetsk oblast, Karelie, Jakoeten-
republiek, Chabarovsk oblast). Op-
vallend was verder de hoge kwaliteit
van de inzending uit de Verenigde
Staten, Australie en Finland. De ten
toonstelling bevatte ook een afdeling
met karto-filatelie: ca. 1200 postze-
gels met kaarten erop!
Op de tentoonstelling van Hongaarse
kaarten waren de produkten van 12
kaartproducerende instanties uit
Hongarije te zien. Voor het eerst wa
ren topografische kaarten (op schalen
1:10.000!) te zien. Verder zeer ge-
detailleerde geologische, monologi
sche, hydrologische, agrarische en sta
tistische kaarten (ook het materiaal
van Kelety, de eerste direktem van
het Hongaarse Bureau voor Statis-
tiek, ca. 1870), evenals bladen uit de
nieuwe nationale atlas.
De tentoonstelling van militaire kaar
ten van Hongarije (1763 tot heden)
was bijzonder instruktief opgezet.
Men had twee gebieden uitgekozen:
een deel van de bergachtige omgeving
van het Balatonmeer en een deel van
de poesta in Zuidoost-Hongarije. Van
die gebieden werden opeenvolgende
kaartedities getoond, beginnend bij
de eerste topografische opname uit
1763. Hierdoor was het mogelijk de
ontwikkeling van de kartering goed
te volgen.
De tentoonstelling van oude kaarten
van Hongarije (van de periode
1528-1900) toonde topstukken uit de
kollektie van de nationale biblio-
theek. Verrassend waren de onver-
wachte oorsprongen van de Hongaar
se kartografie: het mijnwezen, het
kadaster en de drainage. Uit speciale
akademies voor het opmeten van
mijngangen ontstond geleidelijk een
meer algemene civiele karterings-
opleiding in Budapest in 1784, het
Institutum Geometricum. De nood-
zaak tot kadastrale opname ontstond
toen begin 19e eeuw de lijfeigenen
werden vrijgelaten en zij eigen grün
den kregen toegewezen. Waterpassing
en kartering waren verder nodig om
de kanalen te kunnen graven die de
rond 1800 nog voor de helft uit moe-
rassen bestaande Hongaarse laag-
vlakten moesten omvormen tot de
huidige poesta. De meeste kaarten la-
ten Hongarije nog zien met de gren
zen van vöör het vredesverdrag van
Trianon (1919). Opvallend is dat het
nationalisme duidelijk is af te lezen
van kaarten van rond 1870. Hongaar
se kartografen zoals Kogutowicz
brengen dan voor het eerst geheel
Hongaars beschrift edukatief kaart
materiaal.
De twee overige tentoonstellingen wa
ren internationaal, klein en historisch
van aard. Aansluitend op de ica-
konferentie had prof. Klinghammer
van het Kartografisch Instituut van
de Eötvös Loränd Universiteit een
konferentie van de Coronelli-bond
van globe-kenners georganiseerd.
Mede in verband daarmee was er een
speciale globe-tentoonstelling inge-
richt. Op de andere tentoonstelling
waren facsimile-kaarten te zien.
Op de tentoonstellingen kon men
door middel van formulieren stem
men voor de mooiste inzendingen.
Eerste prijzen kregen de Touring
Club Italiano (atlas), unesco (kaart
werk), Cartographia Budapest
(mooiste edukatieve kaart werk: een
globe), gugk Moskou (stadsplatte-
grond Moskou), Ernst Klett, Stutt
gart (wandkaart), de ica (leerboek),
het Hongaarse leger (plastic relief-
KT 1989.XV.3
32