tievelijke waarden 0.76, 0.94 en 0.97. Deze waarden
werden gemeten van 100% geel, 100% magenta en
100% cyaan, op elkaar gedrukt. De donkere of meer
verzadigde tinten van de Munsell-kleur 10B kunnen
daarom niet gereproduceerd worden met deze kombina-
tie van drukpers, papier en inkt.
De rasterpercentages, die nodig zijn om de kleuren te
reproduceren die wel mogelijk zijn (18 van de 34 voor
kleur 10B), kunnen nu gevonden worden met behulp
van de metingen en/of interpolatie verricht in het
proef-kleurenschema. Tabel 4 toont deze percentages.
Ontwerp van het definitieve kleurenschema
Omdat het Munsell-systeem als basis is gekozen voor
het nieuwe kleurenschema, is het gewenst om bij het
ontwerp daarvan ook de principes van Munsell te ge-
bruiken. De kleuren kunnen worden gerangschikt als in
het Munsell-kleurenboek: in vlakken met gelijkblijven-
de tint, in vlakken met gelijkblijvende grijswaarde, of
in vlakken met gelijkblijvende verzadiging. Indien ge-
Tabel 3. Densitometingen van de Munsell-kleur 10B.
Tabel 4. Rasterpercentages voor de reproduktie van Munsell-
kleur 10B.
Grijswaarde
9/
8/
6/
5/
2.5/
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
G-filter
M-filter
C-filter
0.15
0.17
0.22
0.30
0.32
0.36
0.46
0.48
0.52
0.63
0.66
0.72
0.87
0.89
0.95
1.14
1.21
1.28
1.31
1.37
1.43
0.01
0.03
0.08
0.13
0.17
0.23
0.27
0.32
0.39
0.42
0.48
0.56
0.60
0.67
0.76
0.82
0.90
1.02
1.08
1.21
1.33
1.25
1.46
1.53
0.07
0.15
0.28
0.33
0.46
0.61
0.51
0.65
0.84
0.70
0.87
1.12
0.94
1.19
1.41
1.10
1.37
1.47
0.13
0.06
0.27
0.27
0.49
0.56
0.26
0.20
0.13
0.44
0.43
0.41
0.67
0.76
0.85
0.42
0.34
0.26
0.62
0.61
0.58
0.93
1.02
1.12
0.61
0.50
0.86
0.84
1.22
1.31
0.78
1.18
1.45
Grijswaarde 9/
geel
4
0
magenta
0
0
cyaan
10
11
8/
geel
15
10
5
magenta
10
7
0
cyaan
25
30
42
7/
geel
29
26
19
5 0
magenta
25
20
15
10 2
cyaan
47
50
57
62 77
6/
geel
58
44
31
14 10
magenta
46
45
37
35 20
cyaan
62
67
75
80 94
5/
geel
83
76
49
magenta
55
55
55
cyaan
80
86
96
/I
/2
/4
/6 /8
Verzadiging
/I /2 /4 /6 /8 /10
Verzadiging
wenst kan de Munsell-grijsschaal toegevoegd worden.
Om praktische en produktieredenen is gekozen voor
een kleurenschema, dat uiteindelijk zal bestaan uit
meerdere pagina's op A4-formaat. Omdat de produk-
tiewijze flexibel is, kunnen de kleurenschema's afhan-
kelijk van de behoefte worden vervaardigd.
Konklusie
Dit artikel is een verslag van een projekt, dat op dit
moment nog niet is afgerond. Verder werk is nog ge
wenst, ten dienste van optimale kaartontwerpmogelijk-
heden voor de gebruiker van het Macintosh-systeem.
Een proefdruk van een aantal Munsell-kleuren is al ge-
maakt (zie de losse gekleurde bijlage bij dit tijdschrift).
De tijd zal nog moeten leren of de drukker in Staat is
om zijn reproduktieproces zodanig te beheersen, dat
ongewenste kleurvariaties kunnen worden voorkomen.
De eerstvolgende stappen in het projekt zijn het kiezen
van Munsell-kleuren en het gebruik van deze kleuren in
een kleurenschema bestemd voor kartografie. Indien de
technische resultaten bemoedigend zijn en de gekozen
kleuren geschi kt blijken, kan de hier beschreven proce-
dure ook gebruikt worden door andere organisaties. De
door ons gekozen Munsell-kleuren kunnen namelijk
ook gereproduceerd worden met een andere kombinatie
van inkt, pers en papier. Op deze wijze is een standaar-
disatie van kaartkleuren mogelijk, hetgeen onder ande
re zeer gewenst is bij toepassing van kennissystemen
voor kleurkeuze.
Noten en literatuur vindt u op blz58.
KT 1989.XV.3
7/
4/
3/
0.03
0.03
0.07
0.20
0.30
0.44
43