'Electronic Publishing' in een GIS-omgeving
P.W.M. Schokker
Dit artikel beschrijft de resultaten van een onderzoek
naar de toepasbaarheid van zogenaamde 'Electronic-
Publishing'-technieken binnen geografische informatie-
systemen in het algemeen en binnen Arc/Info in het
bijzonder. Verondersteld wordt dat de lezer enigszins
bekend is met de mogelijkheden van geografische in-
formatiesystemen.
Voor de kartograaf heeft de produktie van gedrukte
kaarten met behulp van geografische informatiesyste-
men (gis) een aantal nadelen. Ten eerste biedt Gis
software beperkte kaartontwerp-mogelijkheden. Ten
tweede is de kontrole over het eindresultaat ook erg
omslachtig. Verder is de uitvoerapparatuur, die ge-
bruikt wordt voor de produktie van de eindfilms (voor
geel, magenta, cyaan en zwart), erg duur.
Het eerste doel van het onderzoek was te bekijken of
door gebruik van bestaande Electronic-Publishing-
technieken een beter kaartontwerp'gereedschap' zou
ontstaan voor de kartograaf. Het tweede doel was te
bekijken of de kaartproduktie met behulp van
Electronic-Publishing-technieken goedkoper zou
kunnen.
Hiertoe is met Arc/Info en Electronic-Publishing-
software op de Macintosh microcomputer een produk-
tielijn voor kaarten opgezet. De ervaringen met die
produktielijn vormen de kern van dit artikel, maar al-
vorens die produktielijn te beschrijven zal ik een ver-
klaring geven van de term 'Electronic Publishing'.
Electronic-Publishing-technieken
Naast Electronic Publishing (EP) worden verschillende
andere termen gebruikt voor het längs elektronische
weg publiceren van dokumenten: de bekendste van die
termen is Desktop Publishing. De technieken gebruikt
bij Electronic Publishing hebben als doel te komen tot
een meer efficiente produktie van gedrukte dokumen
ten. Die dokumenten bestaan zowel uit tekst als uit an
dere grafische elementen (tekeningen, diagrammen,
kaarten, foto's).
In dit onderzoek is gebruik gemaakt van de volgende
EP-technieken:
1. De pagina-beschrijvingstaal (pdl) PostScript. Deze
taal vormt de centrale as in het hier beschreven
publishing-systeem. PostScript maakt het mogelijk
dezelfde bestanden zowel op läge resolutie (300 pun-
ten per inch) als op hoge resolutie (2400 punten per
inch) uit te voeren.
2. Publishing-software die PostScript-kode genereert.
In dit onderzoek is gebruik gemaakt van de Softwa
re Illustrator. Dit programma geeft de kartograaf
een groot aantal ontwerpmogelijkheden. Publishing
software voor pagina-opmaak is hier buiten be-
schouwing gelaten.
3. Een microcomputer. De Apple Macintosh is vanwe-
ge zijn zeer goede grafische mogelijkheden gekozen
als zogenaamd publishing-platform.
4. PostScript laserprinter voor test prints op 300 pun
ten per inch.
5. Fotozetapparatuur voorzien van een Raster Image
Processor (rip). De Raster Image Processor interpre-
teert het PostScript-bestand en zorgt ervoor dat het
uitgevoerd kan worden door de fotozetapparatuur.
(In het hier gebruikte publishing-systeem is het gebruik
van een Scanner buiten beschouwing gelaten. In veel
publishing-systemen is een Scanner echter wel een on-
misbaar onderdeel.)
In Nederland vinden in de grafische industrie op dit
moment grote investeringen plaats in de hier genoemde
apparatuur. Het aantal bedrijven, dat de beschikking
heeft over fotozetapparatuur voorzien van een Raster
Image Processor, neemt zeer snel toe. Men kan
PostScript-bestanden in Nederland al bij een tiental be
drijven laten uitvoeren.
Naast de toename van het aantal bedrijven dat Post
Script bestanden kan verwerken, neemt ook de geva-
rieerdheid van de aangeboden diensten toe. Men kan
PostScript-bestanden laten uitvoeren op kleuren-
laserprinters (300 punten per inch) en het is ook moge
lijk om rechtstreeks dia's te vervaardigen. De meeste
PostScript-bestanden zullen echter uitgevoerd worden
op fotozetapparatuur.
Tevens vindt er in de grafische industrie een snelle toe
name plaats van kennis ten aanzien van Electronic Pu
blishing technieken. Zo is het maken van kleurscheidin-
gen (geel, magenta, cyaan en zwart) via fotozetappara
tuur al voor veel bedrijven een routine-handeling.
De zeer grote schaal waarop de EP-technieken reeds nu
hun toepassingen hebben gevonden in de grafische in
dustrie is een van de argumenten om deze technieken
ook te gebruiken voor de vervaardiging van kaarten.
PostScript en Arc/Info
Als aanloop op de beschrijving van de produktielijn
zal ik de mogelijkheid beschrijven om vanuit Arc/Info
KT 1989.XV.3
59
