gramma McView maakt het mogelijk om 64 grijswaar-
den op te slaan en te bewerken.
De Cannon Image Scanner IX 12/F is ook een flat-bed
Scanner. De maximum afmeting voor het origineel is
eveneens ca. A4, maar de resolutie is slechts 200 dpi.
De Houston Instrument SCAN-CAD is een accessoire
bij de Houston Instrument plotters uit de serie
DMP50, 51, enz. De scannerkop wordt daarbij ge-
plaatst in de houder waar normaal de plotterpen in zit.
De SCAN-CAD scan-kop kan een strookje van 15,24
millimeter breedte scannen. De bijgeleverde Software
zorgt er samen met het mechanisme van de plotter
voor dat de hele kaart strook voor strook onder de
scannerkop door wordt getrokken. Dit kan wel even
duren, maar een groot voordeel van deze konstruktie is
dat dokumenten tot formaat AI of A0 kunnen worden
gescand, afhankelijk van het formaat van de plotterta-
fel. De scanresolutie is slechts 200 dpi en deze Scanner
produceert uitsluitend zwart-wit beeiden zonder extra
grijswaarden.
Van al deze drie Scanners zijn inmiddels al weer nieu-
were en meer krachtige versies beschikbaar. Maar toch
blijft het interessant om aan te geven in hoeverre deze
goedkope Scanners volgens de test geschikt waren voor
kartografische toepassing.
De resultaten van de AGFA Scanner waren aanmerke-
lijk beter dan die van de andere twee, met name in ver
band met de resolutie.
De vuistregel, dat de resolutie van een Scanner twee
maal zo fijn moet zijn als de grootte van het kleinste
te scannen element, werd bevestigd door onze testresul-
taten. In de grootschalige topografische kaart (frag-
ment 5) waren de dunste lijnen ongeveer 0,15 mm dik.
Deze werden totaal niet geregistreerd door de SCAN
CAD en Cannon Scanners met hun resolutie van 200
dpi (zie figuur 7). De scan met de 800 dpi Scanner van
AGFA was daarentegen vrijwel kompleet. De op een na
dunste lijn was 0,3 mm breed en deze werd door alle
Scanners geregistreerd. Bij een scanresolutie van 200
dpi heeft de kleinste eenheid, die de Scanner kan
'zien', een grootte van 0,127 mm. Maar in de praktijk
moet een lijn minimaal twee maal zo breed zijn om te
worden geregistreerd. Als een kaart met haarlijntjes
van 0,1 mm gescand moet worden, zou volgens de
vuistregel daarvoor dus een Scanner gebruikt moeten
worden met een resolutie van minimaal 508 dpi.
Voor de SCAN-CAD en AGFA Scanners is ook onder-
zocht hoe groot de nauwkeurigheid van het gescande
beeld is. Voor de nauwkeurigheidstest gebruikten we
een maatvast origineel op AI-formaat waarop precies
om de 5 cm paskruisjes waren geplot. Het gescande
beeld is op het ITC SysScan systeem gevektoriseerd en
de lokaties van de middelpunten van de kruisjes wer
den vergeleken met die in het oorspronkelijke plot-
bestand. Als we origineel en gescand beeld vergeleken
op basis van slechts drie kontrolepunten bleek de ge-
middelde afwijking 0,7 mm of meer, en de maximale
afwijking 2,5 mm of meer te bedragen. Met behulp
van bepaalde Software was het ook mogelijk origineel
en gescand beeld te vergelijken op basis van negen kon-
Tabel 2. Checklist voor Scanners.
Algemeen
1 Naam en type van de Scanner.
2 Zijn er identieke Scanners beschikbaar met andere
merknamen?
3 Fabrikant en distributeur.
4 Welke overige hardware (PC met eventueel uitbreidings-
kaart) is noodzakelijk?
5 Welke Software is noodzakelijk?
6 Prijs van de Scanner plus Software.
Originelen
1 Maximale afmetingen van het originele dokument (x, y
en z).
8 Maximum afmeting van het gescande beeld.
9 Materiaal originele dokument. (Moet het origineel
flexibel zijn om door de Scanner gevoerd te worden? Is
het mogelijk om transparante, doorschijnende en on-
doorzichtige originelen te scannen?)
10 Afbeeldingstechniek originele dokument. (Is de Scanner
in Staat lijnbeeld, gerasterd beeld en halftoon beeld te
scannen? Kleur of uitsluitend zwart-wit? Offsetdruk-
werk, diazokopie, fotokopie, potloodtekening en foto's?
Is de Scanner in Staat zowel positieven als negatieven te
scannen?)
Werking van de Scanner
11 Invoer van de originele dokumenten. (Met de hand of
automatisch door middel van een 'sheet-feeder'?)
12 Bevestiging van het originele dokument. (Wordt het ori
gineel längs de scannerkop getrokken of ligt het origi
neel los op een glasplaat? Wordt het origineel op zijn
plaats gehouden met klemmen of vacuüm?)
13 Welk soort lichtbron wordt gebruikt: laser, xenon of ge-
woon wit licht?
14 Is meetkundige vereffening mogelijk?
15 Grijstrappen of grijswaarden.
16 Zijn kleurfilters benodigd?
Prestatie van de Scanners
17 Wat is de hoogste en laagste resolutie (uitgedrukt in mi-
crons of in dots per inch (dpi))?
18 Hoeveel keuze is er bij het specificeren van de re
solutie?
19 Hoeveel tijd kost het scannen?
20 Hoeveel grijswaarden kan de Scanner onderscheiden?
21 Kan de Scanner kleur onderscheiden?
22 Nauwkeurigheid.
Data
23 In welk 'formaat' kunnen de gegevens uit de Scanner
worden opgeslagen (bijvoorbeeld TIFF, PICT of
PAINT)?
24 Welk soort gegevens: zwart-wit, grijs- en kleurwaarden?
Problemen
25 Onderhoud.
26 Slijtage.
27 Kalibreren.
28 Bevestigen van het originele dokument.
29 Betrouwbaarheid.
trolepunten. Bij de op deze wijze uitgevoerde testen be-
droeg de gemiddelde afwijking 0,11 0,21 mm, en de
maximumafwijking 0,37 0,56 mm voor de twee on-
KT 1989.XV. 4
43
