Een alternatief is het in het leven roepen van bijzonde-
re (zogenoemde sui generis) wetgeving ter bescherming
van gegevensverzamelaars. Zo wordt door de Europese
Commissie (E.G.) sedert enige tijd gepleit voor specifie-
ke (Europese) wetgeving ter bescherming van elektroni
sche databanken17. Indien dergelijke wetgeving tot
stand zou komen en zij zou niet beperkt blijven tot ge-
gevensverzamelingen in elektronische vorm, zou de ge-
gevensproducent vermoedelijk uit de zorgen zijn. Spe-
cifieke wetgeving uitsluitend gericht op de bescherming
van topografische gegevens is uiteraard ook denkbaar,
maar is te beperkt in 'scope' en daardoor, naar ge-
vreesd moet worden, politiek onhaalbaar.
Bepalingen uil de Auteurswet 1912
Artikel 1
Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker van
een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens
rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveel-
voudigen, behoudens de beperkingen bij de wet gesteld.
Artikel 10 lid 1
Onder werken van letterkunde, wetenschap of kunst verstaat
deze wet:
1 boeken, brochures, nieuwsbladen, tijdschriften en alle an
dere geschritten;
7 aardrijkskundige kaarten;
8 ontwerpen, schetsen, plastische werken, betrekkelijk tot de
bouwkunde, de aardrijkskunde, de plaatsbeschrijving of
andere wetenschappen;
en in het algemeen ieder voortbrengsel op het gebied van let
terkunde, wetenschap of kunst, op welke wijze of in welken
vorm het ook tot uitdrukking zij gebracht
Artikel 13
Onder de verveelvoudiging van een werk van letterkunde,
wetenschap of kunst wordt mede verstaan iedere geheel
of gedeeltelijke bewerking of nabootsing in gewijzigde vorm,
welke niet als een nieuw oorspronkelijk werk moet worden
aangemerkt.
Artikel 15b
Als inbreuk op het auteursrecht op een door of vanwege de
openbare macht openbaar gemaakt werk wordt niet be-
schouwd verdere openbaarmaking of verveelvoudiging daar-
van, tenzij het auteursrecht hetzij in het algemeen bij wet,
besluit of verordening, hetzij in een bepaald geval blijkens
mededeling op het werk zelf of bij de openbaarmaking daar-
van uitdrukkelijk is voorbehouden.
Artikel 16b
Als inbreuk op het auteursrecht op een werk van letterkunde,
wetenschap of kunst wordt niet beschouwd de verveelvoudi
ging, welke beperkt blijft tot enkele exemplaren en uitsluitend
dient tot eigen oefening, Studie of gebruik van degene die de
verveelvoudiging vervaardigt of tot het verveelvoudigen uit
sluitend ten behoeve van zichzelf opdracht geeft.
Noten
Mr P.B. Hugenholtz is universitair docent bij het Instituut
voor Informatierecht van de Universiteit van Amsterdam en
advocaat bij Stibbe, Blaisse en De Jong, Amsterdam. Hij
promoveerde onlangs op een proefschrift over de auteursrech-
telijke bescherming van feitelijke informatie.
Dit artikel werd gepresenteerd tijdens de kartografendag met
het thema Zakelijke aspekten van kartografische dienstverle-
ning, die op 27 Oktober 1989 in Apeldoorn werd gehouden.
1. M. Eckert, Die Kartenwissenschaften, Berlijn-Leipzig 1921,
Band I, p. 19, geciteerd bij Kobel, p. 543.
2. Vgl. art. 2 lid 1 Berner Conventie.
3. Höge Raad (HR) 27 januari 1961, Nederlandse Jurispru-
dentie (NJ) 1962, 355.
4. De 'leer van de oorspronkelijke keuze' Staat in de auteurs-
rechtelijke literatuur in toenemende mate bloot aan kri-
tiek. Zie: Quaedvlieg, pp. 21-27; Hugenholtz, pp. 37-40.
5. Kummer, p. 117.
6. Kummer, p. 118.
7. President Rechtbank (Pres Rb) Utrecht 17 augustus 1989,
IER 1989, p. 91.
8. Kummer, p. 120.
9. Rb Amsterdam 26 januari 1914, NJ 1914, 599.
10.Rb Leeuwarden 2 november 1916, NJ 1917, 1096.
11. Pres Rb Den Bosch 16 februari 1976, Bijblad bij de Indus-
triele Eigendom (BIE) 1977, 259.
12.Kantonrechter Amsterdam 26 april 1985, BIE 1986, 196.
13.Rb Roermond 14 juli 1988, Intellectuele Eigendom en Re-
clamerecht 1989, 68.
14.Van Lingen, pp. 52-53. In gelijke zin Kummer, p. 116: 'Die
nackten Daten der topographischen Gegebenheiten sind in
diesem Sinne Gemeingut. Ein bestimmtes Gebiet karto
graphisch aufzunehmen, ist Arbeit für die Allgemeinheit'.
15. Bundesgerichtshof (BGH) 3 juli 1964, GRUR 1965, 45
('Stadtplan'). Zie ook BGH 20 november 1986, Zeitschrift
für Urheber- und Medienrecht (ZUM) 1987, 335 ('Werbe
pläne) en BGH 2 juli 1987, ZUM, 1987 634 ('Topographi
sche Landkarten').
16.Zie m.n. HR 27 juni 1986, NJ 1987, 19 (Decca).
17.Commission of the European Communities, Green Paper
on Copyright and the Challenge of Technology. Copyright
Issues Requiring Immediate Action, COM (88) 172 final,
Brüssel 1988, pp. 213-214.
Literatuur
Hugenholtz, P.B. (1989), Auteursrecht op informatie.
Deventer.
Kobel, (1928), Der urheberrechtliche Schutz an Kartenwer
ken, Gewerblicher Rechtsschutz und Urheberrecht.
pp. 537-559.
Kummer, M. (1968), Das urheberrechtlich schützbare Werk.
Bern.
Lingen, N. van (1983), Auteursrecht in hoofdlijnen. Tweede
druk. Alphen aan den Rijn.
Omme, G.W.J. van en F.J. Ormeling (1987), Kaarten en au
teursrecht. In: K.J. Berkhout e.a., Beeldrechtwijzer.
's-Gravenhage, pp. 57-68.
Quaedvlieg, A.A. (1987), Auteursrecht op techniek. Zwolle.
Verkade, D.W.F. en J.H. Spoor (1985), Auteursrecht.
Deventer.
KT 1990.XVI.1
19
