Figuur 2. Henry Beck's fameuze Schema (detail) voor de
London Underground. Alle 'bovengrondse' informatie is gee-
limineerd. (Uitgave London Transport.)
opvallend van anderen te onderscheiden. Het gaat
daarbij niet zozeer om de kaart als topografisch instru-
ment maar als 'uitstalkast' van veelal rekreatieve voor-
zieningen waartoe men de gebruiker wil uitnodigen er
gebruik van te maken.
Zo is er een kaart van de Thames waar behalve de ri-
vier zelf, de topografische informatie beperkt is tot de
globale plaatsaanduiding van alle aan of nabij de
Thames gelegen pubsDe Gemeente Delft gaf jaren-
lang een kaartje van de binnenstad uit waar alle in on-
opvallend grijs gedrukte informatie volledig werd over-
heerst door een netwerk van rode pijlen die het geheel
op eenrichtingsverkeer steunende verkeersplan visuali-
seerde waarmee men potentiele bezoekers trachtte af te
schrikken (of ten eeuwige dage in cirkels rond te laten
dwalen).
Vanuit hun voorlichtende en opvoedende taak geven
vele - vooral overheids- of semi-overheidsinstanties -
plichtmatig kaarten uit die weliswaar voor een groot
publiek bedoeld zijn maar er zelden in slagen dit nobe-
le doel te bereiken. Bij de introduktie van het zöne-
systeem voor openbaar vervoer in Nederland zijn er
kaarten verspreid waar alleen die plaatsnamen stonden
vermeld waar gehalteerd werd, verbonden door een
aaneenschakeling van verschillend gekleurde staafjes,
Maryiebone
Coymt Garden
Figuur 3. In de huidige publieksbrochure van London Transport Staat een topografische 'bovengrondse' kaart (detail) weer cen-
traal. Het lijnennet van de ondergrondse is er bovenop gelegd. Beck's Schema is verhuisd naar een hoekje op de achterkant ten
behoeve van de geroutineerde reiziger. Voor de bussen is een aparte kaart afgedrukt. (Uitgave London Transport, 1983.)
KT 1990.XVI.1
21
THE LONDC
Hoiborn
HQ18QRN
mrni
c-tRtt s
0XfQ«0
4
STRtEt
oViü*0
m EMSANKMW
May fair
Waterloo
yrtSTMmSTW 8R1DÖ