berichten
Land in kaart
Bij het zien van de tentoonstelling
Land in kaart ter gelegenheid van
het 175-jarig bestaan van de Topo-
grafische Dienst gingen mijn gedach
ten terug naar 1965, toen op de
'Oude plakkerij' in het gebouw aan
de Westvest in Delft een tentoonstel
ling was ingericht ter gelegenheid
van het 150-jarig bestaan van de
dienst. Destijds een met beperkte
middelen en ruimte, maar met veel
zorg en liefde door het eigen perso-
neel ingerichte tentoonstelling, nu
een professioneel ingericht geheel
met fraaie panelen, videofilms, mo
derne apparatuur en met als achter-
grondmuziek liedjes door Barbra
Streisand. De Directie Voorlichting
van het Ministerie van Defensie
heeft er veel aan gedaan om het
door de Topografische Dienst aange-
leverde materiaal smaakvol en goed
overzichtelijk in thema's te pre-
senteren.
Voor de officiele opening op 21 juni
1990 hield de direkteur van de jubi-
lerende dienst, drs P.W. Geudeke, een
körte inleiding over de doeleinden
waarvoor kaarten werden en worden
gemaakt. Daarnaast gaf hij een aan-
tal voorbeelden waarbij kaarten wor
den gebruikt als 'plaatje', bijvoor-
beeld op postzegels, bankbiljetten,
de Amsterdamse tram en de zeker
interessante affiche voor deze ten
toonstelling. Tot slot kondigde hij
aan dat de dienst hoopt in 1998 digi
tale bestanden beschikbaar te hebben
van de drie belangrijkste kaartseries
(1:10.000, 1:50.000 en 1:250.000).
Mogelijk kan dat feit dan een offi-
cieel tintje krijgen omdat het op 10
Oktober 1998 precies 200 jaar gele-
den is dat Krayenhoff werd belast
met de eerste systematische kaarte-
ring van Nederland.
De opening werd verricht door de
Staatssekretaris van Defensie, mr
B.J.M. baron van Voorst tot Voorst,
door het wegtrekken van een zwarte
plastic folie, welke een op de vloer
onder plexiglas gemonteerde kaart
onthulde. De montage was een kom-
plete facsimile van de Topographi
sche en Militaire Kaart van het Ko-
ningrijk der Nederlanden (TMK
1:50.000), uitgegeven tussen 1850 en
1864, en leverde een uniek beeld op
van het Nederlandse grondgebied.
De tentoonstelling zelf geeft een
goed overzicht van alle fasen in de
moderne analoge en digitale kaart-
vervaardigingstechnieken van de
dienst. Daarbij is gebruik gemaakt
van kaarten op panelen, transparen
ten met achterverlichting, kaarver-
vaardigingsschema's en foto's. Twee
videofilms met als titels 'Land en
zee in kaart' en 'Oneindige kaarten'
tonen respektievelijk de moderne
opname- en vervaardigingstechnie-
ken van topografische kaarten en
zeekaarten, en de geschiedenis van
het kaartenmaken.
Verschillende voorbeelden laten het
gebruik van topografische kaarten en
digitale bestanden zien, voor zowel
militaire als civiele toepassingen.
Apart aandacht krijgt de opname en
kaartvervaardiging bij de de Dienst
der Hydrografie, eveneens een onder-
deel van het Ministerie van Defensie,
waarmee de Topografische Dienst
nauwe banden onderhoudt.
Enkele partikuliere bedrijven waren
ook op de tentoonstelling aanwezig
als makers en verwerkers van topo
grafische bestanden, onder andere
voor een elektronisch navigatie-
De Staatssekretaris van Defensie, mr B.J.M. baron van Voorst tot Voorst,
opent met hulp van drs P.W. Geudeke de tentoonstelling Land in kaart door
het wegtrekken van een zwart plastic dat de montage van de TMK bedekte.
(Foto: Hans van Pijkeren, Audio-visuele Dienst, Kon. Marine)
6
KT 1990.XVI.3
