van het Gooi meer in de provincie-
atlas van Utrecht geinteresseerd dan
in die van Noord-Holland. Het is
uitermate boeiende materie, waarvan
de KT-redaktie hoopt dat de
marketing-koördinator van Wolters,
P.G.A. Geenen, het nog eens voor
haar op schritt wil stellen. Een op-
merking van Van Holten kan niet
vaak genoeg herhaald worden, en
dat is, dat bij mensen die in kaarten
geinteresseerd zijn de verbeelding
aan de macht is. Wie wenst zieh niet
zo'n publiek, is dat niet al waarde-
ring genoeg voor het werk van de
kartografen?
Geudeke schetst de kartografische
geschiedenis van de betreffende pro-
vincie, en ik heb hem slechts een-
maal licht in verlegenheid gebracht
gezien, namelijk toen bij de presen-
tatie in Utrecht kommissaris Bee-
laerts van Blokland het gezelschap
ontving met een uit het hoofd gege-
ven overzicht van de provinciale kar
tering. Noblesse oblige, kan men hier
zeggen, immers, Beelaerts is als geo-
graaf een leerling van Koeman, een
beschermheer van de Nederlandse
Wandelsportbond die niets heerlij-
kers vindt dan met een kaart en een
kompas rond te lopen. Samen zou-
den de bijdragen van Geudeke ge-
bundeld kunnen worden tot een pro-
vinciegewijs opgezette geschiedenis
van de Nederlandse kartografie.
Na de voordrachten en de aanbie-
ding wordt het uitgenodigde gezel
schap van provinciale machthebbers,
pers en kartografen in de gelegen-
heid gesteld vragen over de atlas cq
de kaart tot de producenten te rich
ten, en dokumentatiemateriaal,
waaronder de teksten van de lezin-
gen, mee te nemen. Heeft men de at
las zelf eenmaal in handen, dan
blijkt dat de kommissaris dat eerste
deel niet voor niets heeft gekregen:
hij heeft er een voorwoord voor ge-
schreven.
Na kommissaris Cremers in het in-
drukwekkende Kasteel in Maastricht,
Jonkheer Beelaerts van Blokland in
Utrecht, en de kommissarissen Boer-
tien en Houben van Zeeland en
Noord-Brabant is Wolters-
Noordhoff nu over de helft: 8 van
de 12 provincies, 9 van de 16 atlas-
delen die voorzien zijn (want Gelder
land en Overijssel passen niet in een
deel).
F.J. Ormeling
UNGEGN Newsletter
Reeds tijdens de eerste bijeen-
komsten van de United Nations
Group of Experts on Geographical
Names (UNGEGN) in de late jaren
1960 werd het denkbeeld geopperd
van een nieuwsbrief, door middel
waarvan de lidstaten van de Verenig-
de Naties (V.N.) van elkaars ervarin-
gen op het gebied van de standaardi-
sering van geografische namen op de
hoogte gehouden zouden kunnen
worden. De ambtelijke molens van
de V.N. malen echter langzaam en
pas tijdens de vijfde V.N.-
konferentie over geografische namen
te Montreal in 1987 werd daadwerke-
lijk besloten een halfjaarlijkse
nieuwsbrief uit te geven. In mei 1988
verscheen het eerste nummer met een
voorwoord van dr H. Dorion, Cana-
da, voorzitter van de UNGEGN, uit-
gegeven door het UN Department of
Technical Cooperation for Develop
ment. Sedertdien werd een grote re-
gelmaat betracht en thans ligt
Newsletter nr 5 voor ons. De tot
dusver versehenen afleveringen, in
totaal 110 pagina's A4-formaat, be-
vatten bijdragen van de 19
geografisch-lingui'stische regio's (in
V.N.-jargon Divisions-genoemd), die
door de UNGEGN worden onder-
scheiden. Voorts worden bijdragen
geleverd door de UNGEGN-
werkgroepen, zoals die voor Training
Courses, en door internationale or-
ganisaties die geografische namen op
hun weg vinden, zoals het Internati
onal Hydrographie Bureau (Monaco)
en het Panamarican Institute of
Geography and History (Mexico
City).
In de bijdragen wordt gerapporteerd
over ervaringen op tal van deelterrei-
nen, zoals de verzameling en evalua-
tie van geografische namen, werk-
zaamheden van de zogenaamde
National Boards on Geographical
Names, generieke termen, standaar-
disatieproblemen in meertalige gebie-
den, computerbewerking van namen,
gazetteers enzovoort.
De geografische herkomst van de
bijdragen in de nieuwsbrief getuigt
van een brede belangstelling. In de
eerste aflevering waren reeds 12 van
de 19 Divisions vertegenwoordigd,
terwijl de overige 7 regio's in de vol-
gende nummers act de presence ga-
ven, hetgeen voor de 14e zitting van
de UNGEGN te Geneve in 1989 aan-
leiding was de nieuwsbrief als een
geslaagde bron van informatie te be-
schouwen. Intussen verheelt men
niet dat de aktieve Divisions, waar-
toe onder meer de 'United States
and Canada Division', de 'Dutch
and German speaking Division' en
de 'Asia SE and Pacific SW Divisi
on' behoren, de meeste kopij leve-
ren. De berichtgeving van Afrika ten
zuiden van de Sahara, waar het be
lang van de standaardisering van
geografische namen nog nauwelijks
is doorgedrongen, is pover. Dit blijkt
onder meer uit het rapport van de
'Africa East Division' in nieuwsbrief
nr 4 dat de situatie in tien landen
behandelt. Doch ook in tal van an
dere lidstaten is het dikwijls niet dui-
delijk of de talrijke aanbevelingen en
resoluties, geformuleerd tijdens de
vijf-jaarlijkse V.N.-konferenties over
geografische namen, resultaat heb-
ben afgeworpen. Ook in die gebie-
den kan de Newsletter, mits in vol-
doende oplage verspreid, een
opvoedende taak hebben en tot een
beter begrip voor de betekenis van
aardrijkskundige namen bijdragen.
F.J. Ormeling sr
Zorg voor geografische namen in
DDR
In 1959 werd door de afdeling Ver
waltung, Vermessung und Kartenwe
sen van het ministerie van Binnen-
landse Zaken in de DDR een
kommissie in het leven geroepen tot
vaststelling van de schrijfwijze van
geografische namen. In 1964 werd dr
E. Haack tot voorzitter van deze
kommissie benoemd. Tijdens de ver-
gadering van de Nederlands-Duits
sprekende divisie van de UNGEGN,
onder leiding van prof. Ernst Spiess
in augustus 1990 in Zwitserland, gaf
dr Haack een overzicht van de werk-
zaamheden van zijn kommissie in
haar dertigjarig bestaan. Daar de
kommissie geacht wordt binnenkort
op te gaan in of samen te smelten
met vergelijkbare Westduitse Organen
(zo die al bestaan!) betekende dit
optreden Haack's zwanenzang. Niet
meer gehinderd door voorschriften
tot geheimhouding kon de spreker
zijn betoog met kaarten en geschrif-
ten illustreren hetgeen hem een aan-
dachtig gehoor verschafte. In het on-
derstaande worden de hoofdzaken
KT 1990.XVI.4
9