dingen, onafhankelijk van hardware en toepassingen. Als gevolg van de koppeling aan de GKS-standaard kan THEMAK2 worden toegepast in verschillende 'mainframe' hardware konfiguraties, voor verschillende vor- men van in- en uitvoer. Kaartbeelden kunnen worden geproduceerd op beeldschermen en op uiteenlopende plotters en printers; in kleur, zwart- wit of als deelfilms voor standaard vierkleuren offsetdruk. In 1986 verscheen versie 2.0 van THEMAK2 (met een duitstalige handleiding) en de THEMAK2- Editor werd ontwikkeld voor het di- gitaliseren en voor een interaktieve, menu-georienteerde manipulatie van kaartbeelden (bijvoorbeeld bij over- lapping). THEMAK2 is opgebouwd uit een 50-tal kommando's met ieder een aantal parameters. De kommando's hebben betrekking op de verschillen de stadia in het kartografisch proces, zoals het werken met de gegevens- bestanden, het bepalen van de schaal en kaart layout (ook met inzetkaar- ten e.d.), en de konstruktie van ba- siskaart, thematische kaart en legen- da. Het pakket heeft een modulaire struktuur: de kommando's kunnen in willekeurige volgorde worden ge- geven. Aan het eind van elke compu- tersessie worden de uitgevoerde kom mando's opgeslagen in een 'kommando metabestand'. Dit 're- cept' voor de vervaardiging van een bepaald kaarttype, kan later - met eventueel wat aanpassingen - weer worden gebruikt voor de totstandko- ming van vergelijkbare kaarten. Alle kaarten in de publikatie Thai land in Maps zijn volledig tot stand gekomen met behulp van THEMAK2, geimplementeerd in de - hier ook beschreven - computer- konfigurade van de Vrije Universiteit van Berlijn. Manuele technieken werden niet gebruikt en de reproduk- tie bleef, met uitzondering van af en toe een fotografische verkleining, be- perkt tot het maken van de drukpla- ten en het drukken zelf. De kwaliteit van de uitvoer is altijd heel bepalend voor de eerste (subjek- tieve en vaak onterechte) indruk die men krijgt van een bepaald soft- warepakket. Hoewel in deze publika tie voorbeelden zijn opgenomen van uiteenlopende kwaliteiten van uitvoer die in Berlijn bereikt kunnen wor den, kwamen de meeste kaarten tot stand met behulp van een elektrosta tische rasterplotter met een voor kar- tografen vrij grove resolutie van 200 dpi ('dots per inch'). Het is te hopen dat deze matige uitvoerkwaliteit - met andere plotters zijn veel betere resultaten te bereiken - niet afleidt van de werkelijke mogelijkheden van het pakket. De publikatie laat namelijk vooral zien wat THEMAK2 kan betekenen in de thematische kartografie, en dat kartografische doel is hier belang- rijker dan het maken van een echte kleinschalige atlas van Thailand. Population Development 1971-1980 THEMAK2 biedt ook de mogeUjkheid tot het kombineren van verschillende kartografische weergavemethoden in een synthesekaart. Hoewel er een aparte serie kaarten is opgenomen van de agrarische pro- duktie, waarbij de nadruk vooral wordt gelegd op de onderlinge verge- lijkbaarheid, is de volgorde van kaarten dan ook niet, zoals gebrui- kelijk in een atlas, gebaseerd op in- houd of gebied, maar vooral op de mogelijkheden van THEMAK2 ten aanzien van kartografisch ontwerp en konstruktie. In dit licht bezien beantwoordt de tekst in de publikatie niet optimaal aan het doel ervan en is tevens - in ruimtelijk en in inhoudelijk opzicht - onvoldoende geintegreerd met de illustraties. In plaats van bijvoor beeld een beschrijving van enkele 'recepten' van kaartsoorten - met aanduiding van de variatiemogelijk- heden - is er een wat abstrakte alge- mene verhandeling over de kartogra fie en de inhoudelijke mogelijkheden van THEMAK2 worden gepresen- teerd vanuit een tamelijk theoreti sche benadering van kaarten als 'kartografische modellen'. Na een typologie van die modellen wordt een onderscheid gemaakt tussen zo- genaamde Tokatiemodellen' en 'weergavemodellen', die tot kaarten verbünden worden. Een lokatiemodel komt in feite ge- woon neer op een topografische kaart, of de topografische basis voor een thematische kaart. Getoond wordt hoe er een flexibele keuze kan worden gemaakt uit punten, Segmen ten, polygonen en namen uit het geometrische bestand en welke vele variatiemogelijkheden er wel niet zijn voor wat betreft de grafische weergave en de belettering. Weergavemodellen zijn in feite syno- niem met thematische kaarttypen. THEMAK2 biedt de mogelijkheid tot vervaardiging van choropleten-, isolijnen-, figuratieve, diagram-, lijnen-, chorochromatische, grid-, bewegings- en pijlenkaarten. In het geval van choropleten- en iso- lijnenkaarten (waarin de isolijnen door de Computer worden geinterpo- leerd) kan THEMAK2 de gegevens automatisch in klassen indelen vol- gens een viertal methoden, maar kan de gebruiker de klassegrenzen ook zelf kiezen. De Software biedt echter zelf geen hulp bij de keuze van de meest geschikte klassifikatiemethode. In figuratieve kaarten worden punt- symbolen gebruikt voor het weerge- ven van kwalitatieve dan wel kwanti- KT 1990.XVI.4 53 Populaüon Density 1980 (tnhabitants per sqkm) Tu - 150 150 - 300 300 - (300 600 - 3010 Population Mumber 1980 (1 sqnun 5000 Iniabitants) 4007.10 OamptlsUoa «od CooRruetion T Qrwtseb Pnal. ftepro-Ldinr K*rtogr«ptne trete UaneraUet Bfrtn In 1000 Inhabitants kean annual Population Lncrease (1970-1980) 3.00 - 4.60 4.50 - 5.90

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Kartografisch Tijdschrift | 1990 | | pagina 55